Tímarit lögfræðinga - 01.04.1954, Blaðsíða 35

I 4. gr. er fyrst talað um eignir aðila, hverjar þær séu og
hversu verðmætar. Niðurjöfnunamefnd getur sjálf metið
eignirnar eða notað við ákvörðun verðmætisins þær verð-
mætisákvarðanir, sem fyrir hendi kunna að vera, svo sem
fasteignamat. Niðurjöfnunamefnd Reykjavíkur hefur á
síðustu árum lagt þrefalt fasteignamat til grundvallar við
mat sitt á verðmæti slíkra eigna. Þetta styðst m. a. við
það, að fasteignamatið sé ekki nothæft við ákvörðun á verð-
mæti fasteigna, vegna þess hve langt það er frá sannvirði
eignanna, og enn fremur er á það litið, að peningaeign
gjaldenda er talin til álagningar að fullu. Er hér mikið
ósamræmi á milli álagningar á peningaverðmæti annars
vegar og fasteignir hins vegar, sem er langt frá því að
jafnast, þó að fasteignamat sé þrefaldað. Skuldir gjald-
anda eru síðan dregnar frá eignaupphæðinni, og fæst þá sú
nettó-eign, sem eignaútsvar er lagt á.
Heimild um tekjur gjaldanda er framtal hans og þær
upplýsingar, sem vinnuveitandi hans gefur um greidd
starfslaun o. s. frv. Frá tekjunum er dreginn sá beini
kostnaður, sem orðið hefur við öflun þeirra, svo sem aðkeypt
aðstoð við unnið verk, ferðakostnaður, algengur skrif-
stofukostnaður, ef slíku er til að dreifa, svo að dæmi séu
tekin, og annað þvíumlíkt. Fyrirhöfn við öflun tekna getur
líka komið til álita, svo sem ef verkamaður aflar tekna
sinna í „hlaupavinnu" hér og þar, en hefur ekki samfellda
vinnu, f jarlægð frá heimili að vinnustað og þar af leiðandi
kostnaður eða þ. u. 1.
Ástæður þær, sem taldar eru upp í 4. gr. 3. lið, eru, eins
og áður segir, aðeins dæmi. Allar þær ástæður, sem þar
eru taldar, eru teknar til greina að svo miklu leyti, sem
vitað er um þærog fjöldamargar aðrar,sem gjaldendurgeta
um á framtölum sínum. Heilsubrestur gjaldanda eða fjöl-
skyldu hans er langalgengasta „ástæðan". Að vísu má
segja, að heilsubrestur sé nú ekki jafn afdrifaríkur fyrir
efnahag manna og var áður en gildandi tryggingarlöggjöf
kom til sögunnar, en allt um það eru heilsufarsástæður
mjög þungar á metunum í sambandi við álagningu útsvars
f
97