Tímarit lögfræðinga - 01.06.1964, Side 15

eru bætur látnar koma fyrir. Dæmi lagareglna af þessu
tagi eru ýmis ákvæði laga nr. 53/1957 um lax- og sii-
ungsveiði. Samkvæmt greinargerð er það yfirlýstur til-
gangur laganna, annars vegar að vernda fiskistofna fvr-
ir ofveiði og hins vegar að jafna veiðihlunnindum niður
á veiðijarðir meira en gert hafi verið. Tilgangur þeirra
reglna laganna, sem takmarka veiðiréttindi veiðieig-
enda, er samkvæmt þessu tvíþættur. Annars vegar er
miðað að vernd þeirra náttúruauðæfa, sem eru fólgin í
fiskistofnum áa og vatna landsins. Hins vegar er mið-
að að tilfærslu verðmæta þeirra, sem fólgin eru í arði
af þessum hlunnindum. Eignarnámshugtakið i kenn-
ingu Troels G. Jörgensen er takmarkað við eignaskerð-
ingar, sem miða eingöngu að yfirfærslu eignarheim-
ilda eða tilfærslu verðmæta. Samkvæmt því ættu þær
eignaskerðingar, sem leiða af ákvæðum veiðilaganna
um meðferð veiðiréttinda, ekki að teljast til eignar-
náms, þar sem þær miða öðrum þræði að vernd og við-
haldi tiltekinna náttúruauðæfa. Af ákvæðum veiðilag-
anna virðist hins vegar ljóst, að afstaða íslenzka lög-
gjafans sé önnur. I 108. gr. veiðilaganna er svofelit
bótaákvæði: „Nú hefur veiðieigandi, er veiði átti áður
en lög þessi komu til framkvæmda, misst hana með öllu
fyrir þá sök, að lögin fyrirmuna honum að nota þá
veiðiaðferð, er hann áður mátti einni við koma, og á
hann þá kröfu til skaðabóta eftir mati, sbr. 107. gr. ...“
Þessar hætur verður að skoða sem eignarnámsbætur.
Byggist sú skoðun fyrst og fremst á því, að samkvæmt
ákvæðum laganna á um fjárhæð og greiðslu bótanna
að fara eftir lögum um framkvæmd eignarnáms gagn-
stætt því, sem gildir um þær bætur, sem lögin hafa fvr-
irmæli um, og greinilegt er, að eru á öðrum rökum
reistar en að bótaskyldan verði leidd af eignarnáms-
ákvæðum stjórnarskrárinnar. Einnig hefur þessi skoð-
un nokkurn stuðning af sögulegum aðdraganda ákvæð-
Tímarit lögfræðina
71