Tímarit lögfræðinga - 01.06.1966, Síða 29

tekur þá að freista. Er hcr að finna skýringu á því, hvers
vegna laun dómara eru allliá. Dómarastöður öðlast menn
fyrir eigin verðleika og hæfni sem einstaklingar, en eiga
það ekki undir dómsmálaráðherra að vera hækkaður í
stöðu, enda enginn sérstakur dómsmálaráðherra til í Eng-
landi. Engan þarf að furða, þótt sjálfstæð viðhorf fylgi
þeim, er þeir setjast í dómarasæti, og engin ríkisstjórn
getur vænzt þess að hafa áhrif á dómstörf þeirra. Að sjálf-
sögðu revnist frábær málflytjandi ekki alltaf góður dóm-
ari og vissulega hefur komið til vonbrigða i þvi efni. Eigi
að síður hefur fæð þeirra átt sinn þátt í því að mjög hæfir
menn hafa vfirleitt valizt í dómarastöður og þá jafnframt
stuðlað að virðingu fyrir lögunum, en sú virðing gæti þorr-
ið, ef þeim fjölgaði með sama hraða og verið hefur síðustu
30 árin, er ný verkefni hafa hlaðizt á þá.
III. Réttarheimildirnar.
Viðurkenndar réttarheimildir 1 Englandi eru þrjár:
Dómafordæmi, sett lög og venja. Sú síðastnefnda hefur
þó að miklu leyti verið felld inn í hina fyrstu og verður
því ekki rædd hér. I Englandi er ekki til neinn heildar
lagabálkur á sviði einkamála né heldur refsiréttar. Venju-
rétturinn (The Connnon Law) var réttur, sem dómstólar
beittu. Hann var hinn sami i öllu ríkinu og hafði þróazt
öldum saman, en á 16. öld var aukið við hann því, sem
kallað er „Equity“, en þar er um að ræða dómvenju, sem
dómarar í Court of Chancerv höfðu skapað, meðan sá dóm-
stóll var við lýði. (Sbr. bls. 76 neðanmáls).
Dómvenjurétt þann, sem liér er rætt um, getur að finna
i 350000 dómum, sem birtir hafa verið. Við hann hefur
auðvitað verið aukið i sífellt ríkara mæli, honum breytt
og hann lagfærður með 3—4000 sjálfstæðum settum lög-
um og um það bil 100 bindum af reglugerðum, sem settar
hafa verið á stjórnskipulegan hátt. Á sumum sviðum, t. d.
um falsanir víxla, félög, rangan framburð, sjóvátrygg-
ingar, siglingar og lausafjárkaup hafa að miklu leyti verið
Tímarit lögfræðinga
91