Tímarit lögfræðinga - 01.06.1969, Side 11

aða ábyrgð á kröfum um framlög til sameiginlegs sjó-
tjóns. Þær geta ekki heldur farið fram úr verði skips,
sbr. 163. gr. siglingalaganna, og gildir þvi hið sama um
þær og áður var getið um björgunarlaun.
I sjötta lagi skulu ákvæði um takmarkaða ábyrgð
ekki gilda um fébótakröfur vegna lífs- eða líkamstjóns
skipstjóra, skipshafnar, annarra manna, sem vinna í
þágu skips, eða leiðsögumanns, enda hafi slys borið
að böndum, er hlutaðeigandi var staddur í skipi eða
vann í þágu skips. Slikar kröfur sættu áður takmark-
aðri ábyrgð. Samkvæmt Briisselsamþykktinni frá 1957
er heimilt að láta takmarkaða ábyrgð ná lil þessara
krafna, en lagt á vald aðiklarríkja, hvernig þau haga
ábyrgðinni. Hér er í lögunum frá 1968 vikið frá þeirri
reglu, sem áður var getið, að ábyrgð sé því aðeins ótak-
mörkuð, að venjulegl vátryggingarfé nægi til greiðslu.
Kröfur vegna lífs- eða likamstjóns skipverja geta náð
ófyrirsjáanlega háum fjárhæðum og farið fram úr
venjulegri vátryggingarfjárhæð, t. d. þegar skij) ferst
með allri áhöfn og atvik liggja svo til, að útgerðarmað-
ur verður bótaskyldur. Þessi regla var sett í lögin ein-
göngu af félagslegum ástæðum og um það fylgt fordæmi
annarra Norðurlandaríkja.
Ég kem þá að því að geta um kröfur, sem takmarkaðri
ábyrgð sæta og greindar eru í 205. gr. siglingalaganna,
eins og þeirri grein var breytt með lögunum frá 1968.
Fyrst vil ég þó víkja að afstöðu laganna til þess, hvern-
ig slíkar kröfur stofnast. í 2. mgr. 205. gr. er tekið fram,
að ákvæði um takmarkaða ábyrgð gildi ekki um kröf-
ur, sem rísa af yfirsjón eða vanrækslu útgerðarmanns
sjálfs, nema hann gegni jafnframt starfa á skipi sem
skipstjóri eða skipverji og honuni liafi orðið á yfirsjón
eða vanræksla i því starfi. Að öðru leyti segir ekkert i
greininni um réttarreglur, sem valdið geti ábyrgð út-
gerðarmanns, svo sem hvort krafa stofnast vegna hús-
bóndaábyrgðar, eins og tiðast mun verða, sbr. 8. gr.
Tímarit lögfræðinga
95