Tímarit lögfræðinga - 01.06.1969, Blaðsíða 15
gjaldþrotaskiptum eftir kröfu útgerðarmanns sjálfs eða
lánardrottna hans.
1 210. gr. siglingalaganna er gert ráð fyrir því, að út-
gerðarmaður leggi undir úrskurð niðurjöfnunarmanns
sjótjóns allt það, sem varðar takmörk ábyrgðar hans
eða úthlutun ábyrgðarfjárins. Niðurjöfnunarmaður get-
ur kvatt kröfuhafa með þriggja mánaða fyrirvara hið
mesta til að lýsa kröfum sínum. Innköllunin hefur
jjræklúsív áhrif gagnvart öðrum kröfuhöfum en þeim,
sem útgerðarmaður vissi um eða hefði getað fengið vitn-
eskju um með hæfilegri eftirgrennslan. Ágreining um
úthlutun niðurjöfnunarmanns og aðrar úrlausnir hans
má jafnan bera undir dómstóla.
Þegar þýzka eða germanska reglan um takmörkun
ábyrgðar varð til, var hinum takmörkuðu sjókröfum
jafnframt áskilinn sjóveðréttur í skipi og farmgjaldi,
sem ganga skyldi fyrir samningsveðum. Reglan var sú,
að engin takmörkuð krafa skvldi vera án sjóveðréttar.
Hins vegar var sjóveðréttur ekki hundinn við takmark-
aðar kröfur einar, því að laun skipstjóra og skipsiiafn-
ar, sem útgerðarmaður bar i flestum tilvikum ótakmark-
aða ábyrgð á, skyldu einnig njóta sjóveðréttar. Þýzka
sjóveðsreglan var tekin upp í siglingalög Norðurlanda-
þjóða, þar á meðal, að þvi er Island snerti, með sigl-
ingalögunum frá 1914. Hinn 10. april 1926 var gerð í
Bríissel sérstök milliríkjasamþykkt um sjóveðrétt, sem
meðal annars Norðurlönd, að Islandi undanskildu, gerð-
ust aðilar að. A árunum 1928-1929 hreyttu Danmörk,
Noregur og Svíþjóð siglingalögum sínum til samræmis
við samþykktina, og í 10. kafla íslenzku siglingalaganna
er reglum hennar einnig fylgt. Samkvæmt þeim kafla
njóta áfram sjóveðréttar meðal annars allar þær kröfur,
sem felldar voru undan takmarkaðri ábyrgð með lög-
um nr. 14/1968 og áður var getið. Ekki er unnt að spá
um, hvort eða livenær megi breytingar á þessu vænta.
Það fer að líkindum eftir alþjóðlegri þróun á þessu sviði
Tímarit lögfræðinga
99