Tímarit lögfræðinga - 01.12.1973, Blaðsíða 21

sé á „Jussbussen“, en þar er um að ræða vagn, sem ferðast milli hverfa
Oslóborgar. 1 þessum merkilega farkosti getur almenningur fengið
upplýsingar um lögfræðileg vafaatriði. Vagn þessi er ekki rekinn á
vegum „Kontoret for fri rettshjelp“, heldur munu stúdentar eiga þar
hlut að máli. Helstu málaflokkarnir, sem þar er spurt um, eru skatta-
mál, tryggingarmál og húsnæðismál.
I Svíþjóð hefur þróunin verið áþekk því, sem verið hefur í Noregi
og Danmörku. Árið 1913 var opnaður „ráttshjálpskontor“ í Stokk-
hólmi, en áður höfðu þó hinir efnaminnstu átt rétt á vissri lögfræði-
aðstoð (Fattigsakförarna).
Hinn 1. júlí 1973 gengu í gildi ný lög í Svíþjóð um lögfræðiaðstoð
án endurgjalds, þ. e. Ráttshjálpslag 1972:429, en þau leystu af hólmi
lög 1919:367.
Samkvæmt hinum nýju lögum er gert ráð fyrir, að 30 ríkisreknar
lögfræðiskrifstofur verði starfandi víðsvegar um landið, og er hlut-
verk þeirra að sinna þeirri lögfræðiaðstoð, sem lögin gera ráð fyrir.
Lögfræðiskrifstofur í einkaeign geta einnig veitt lögfræðiaðstoð í
samræmi við hin nýju lög, en þeim er það í sjálfsvald sett.
Lögfræðiaðstoðin er greind í þrjá þætti:
1. Lögfræðilegar upplýsingar.
2. Almenn lögfræðiaðstoð.
3. Lögfræðiaðstoð í sakamálum.
Með lögfræðilegum upplýsingum er átt við, að allir einstaklingar
og fyrirtæki (juridiska personer) eiga rétt á almennum lögfræðileg-
um leiðbeiningum innan vissra marka á lögfræðiskrifstofu gegn 50
króna greiðslu. Þar er um að ræða viðtal við lögmann í 20—25 mín-
útur, þar sem veittar eru lögfræðilegar ráðleggingar, álit um lög-
fræðilega stöðu viðkomandi og minni háttar lögfræðileg aðstoð, svo
sem við útgáfu skuldabréfa, gerð erfðaskráa og kaupmála o. s. frv.
1 vissum tilfellum er framangreind aðstoð veitt án endurgjalds, svo
sem til lífeyrisþega og annarra, sem búa við þröngan efnahag.
Verði málið hins vegar ekki leyst á framangreindan hátt, kemur
til almenn lögfræðileg aðstoð. Slíkt nær einungis til einstaklinga (fys-
iska personer), og fer það eftir tekjum viðkomandi, hvort og hversu
mikið þarf að greiða fyrir slíka aðstoð. Ekki er þá einungis miðað
við tekjur, heldur er einnig tekið tillit til fjölskyldustærðar, eigna,
skulda og ýmissa annarra aðstæðna, allt eftir ákveðnum reglum. Al-
menna lögfræðiaðstoðin nær til hvers konar lögfræðilegra vandamála
nema sakamála, en um meðferð þeirra er sérstakur kafli í lögunum.
Eins og fyrr segir, er hér um að ræða ný lög um lögfræðiaðstoð,
19