Tímarit lögfræðinga - 01.10.1983, Page 34

Jón Steinar Gunnlaugsson hrl.:
UM MÁLSKOSTNAÐ í EINKAMÁLUM — EINKUM
MEÐ HLIÐSJÓN AF VERÐBÓLGU
Einn er sá þáttur nær allra einkamála, sem að mínu áliti hefur ekki
hlotið þá fræðilegu umfjöllun, sem honum ber. Hér á ég við dóma um
málskostnað úr hendi annars aðila dómsmálsins í hendur hins. Þessi
hluti dómsmálanna er þó engu ómerkari en aðrir hlutar þeirra. Hér er
um að ræða spurningu um peningagreiðslu frá öðrum aðila til hins, þ.e.
a.s. sams konar álitamál og mikill meiri hluti allra dómsmála fjallar um.
Engu að síður er það svo, að lögmenn virðast einatt veigra sér við
að reifa þennan þátt málanna sem skyldi. 1 þessu felst einhvers konar
feimni eða jafnvel tepruskapur. Sennilega stendur hann í sambandi við,
að krafan um málskostnað á milli aðila snertir að nokkru leyti gjald-
töku lögmannsins sjálfs fyrir störf sín, þó að úrlausn dómara um þetta
efni sé sjaldnast ákvarðandi þar um, nema í gjafvarnar- og gjafsóknar-
málum. Og mér hefur einnig virzt að dómarar hugi heldur ekki alltaf
nægilega að dómum sínum um þessi efni. Sennilega stafar það að nokkru
leyti af því, að lögmennirnir hafa ekki reifað nægilega lagasj ónarmið
um málskostnaðarkröfurnar.
NOKKRAR MEGINREGLUR UM MÁLSKOSTNAÐ
Um málskostnað er fjallað í XII. kafla laga nr. 85/1936 um meðferð
einkamála í héraði. Er í 1. mgr. 175 gr. tiltekið hvaða kostnaður skuli
teljast til málskostnaðarins. Vert er að árétta, að hér er auðvitað átt
við málskostnað, sem til greina kemur að dæma á milli aðila dómsmáls.
I því samhengi, sem gildir í þessum hugleiðingum mínum, má greina
málskostnaðinn skv. 1. mgr., 175. gr. í tvo meginhluta:
a) Ýmsan tilkostnað, sem málsaðili þarf að leggja út fyrir dómtöku
máls, svo sem matskostnað, kostnað við stefnubirtingu og réttargjöld.
b) Þóknun til lögmannsins, sem málflutninginn annast. Sú þóknun
fellur undir 7. tl., 1. mgr. 175. gr., þar sem segir, að til málskostnaðar
88