Tímarit lögfræðinga - 01.11.1993, Blaðsíða 25
veruleikinn snýst um tapað mál og háan málskostnaðarreikning. Við þessar
aðstæður er eins gott fyrir lögmanninn að geta sýnt fram á að hann hafi staðið
rétt að málum.
Almennt er skynsamlegt, ef ekki nauðsynlegt, fyrir lögmenn að varðveita
gögn um það með hverjum hætti var staðið að einstökum ákvörðunum í málinu.
Oft er gott að skrifa minnisblað til skjólstæðingsins í upphafi um mat á málsstað
hans. Meðan á rekstri máls stendur er skynsamlegt að senda honum ljósrit allra
gagna sem lögð eru fram í málinu og síðast en ekki síst að hvetja hann til þess að
vera viðstaddan flutning málsins. Það er góð vinnuregla að reka málið í jafn
miklu samráði við skjólstæðinginn og kostur er. Ef þannig er staðið að rekstri
dómsmáls held ég að nánast sé útilokað að lögmaður verði talinn bótaskyldur
gagnvart umbjóðanda sínum. hver sem niðurstaða málsins verður.
Ef lögmaður hins vegar fer ekki eftir eðlilegum fyrirmælum skjólstæðings síns,
er hann almennt bótaskyldur, að uppfylltum öðrum bótaskilyrðum. Þetta gildir
t.d. ef hann vanrækirað berafyrirsigtiltekna málsástæðu, gleymirað áfrýjamáli
eða ef honum verða á mistök í kröfugerð.
Ef máli er vísað frá eða verði skjólstæðingur fyrir annars konar réttarspjöllum
vegna yfirsjónar lögmanns við að gæta réttarfarsreglna ber lögmaðurinn skaða-
bótaábyrgð á því tjóni sem skjólstæðingurinn verður fyrir af þeim sökum. Hér
má nefna sem dæmi að útivist verður hjá lögmanni í boðað þinghald eða
lögmaður setur málsástæður skjólstæðings síns ekki fram, eða setur þær of seint
fram, þannig að þær koma ekki til álita við úrlausn málsins.
Þótt lögmanni farist flutningur máls illa úr hendi, greinargerð hans sé ekki vel
skrifuð og auk þess illa fram sett og hinn munnlegi málflutningur óáheyrilegur,
verður slíkt tæpast grundvöllur bótaábyrgðar. Skjólstæðingurinn þarf hér eins
og ævinlega að sýna fram á að tiltekin ófarsvaranleg athöfn hafi valdið honum
tjóni.
8 b Lögfrœðileg ráðgjöf
Ráðgjöf sem lögmaður veitir skjólstæðingi sínum getur verið af ýmsum toga.
Hin dæmigerða ráðgjöf lögmanns snýst um lögfræðileg atriði. Auk þess er
algengt að leitað sé til lögmanna um ráðgjöf á sviðum sem í reynd eru ekki
lögfræðileg og þeir hafa ekki sérfræðimenntun á, en eftir ráðgjöfinni er engu að
síður leitað vegna þeirrar reynslu og þekkingar sem lögmenn öðlast oft á ýmsum
sviðum þjóðlífsins. Algengt er að lögmenn verði ráðgjafar viðskiptamanna sinna
um viðskiptaleg og jafnvel persónuleg málefni.
Ólíklegt er að lögmaður yrði talinn bótaskyldur gagnvart skjólstæðingi sínum
vegna ráðgjafar um persónuleg málefni. Slíkt er þó ekki hægt að útiloka, en án
vafa yrði sakarmatið við þær aðstæður ekki strangt.
Við mat á bótaábyrgð lögmanns vegna ráðgjafar um viðskiptaleg málefni yrði
161