Tímarit lögfræðinga - 01.11.1993, Blaðsíða 46
FRÁ DÓMARAFÉLAGI ÍSLANDS
UM STÖÐU DÓMARA í EVRÓPU
í júní 1992 efndu Dómarasamtök Portúgals til fundar um stöðu dómara í
Evrópu. Á dómaraþinginu í Sevilla í september s.á. ákváðu evrópsku fulltrú-
arnir þar að halda verkinu áfram. Kjörinn var vinnuhópur sex fulltrúa til
verksins og samdi hann drög að reglum um stöðu dómara í Evrópu á fundi í Linz
í Austurríki 19. og 20. nóvember 1992. Á fundi 16 dómara í Wiesbaden 20. mars
1993 var farið yfir uppkast vinnuhópsins og gerðar á því breytingar. Þannig var
textinn sendur formanni Alþjóðasambands dómara, Abravanel frá Sviss, sem
gerði sínar breytingar og dreifði textanum til væntanlegra fulltrúa á þingi
alþjóðasambandsins í Sáo Paulo haustið 1993. Á fundi evrópsku fulltrúanna þar
var ákveðið að halda sérstakan fund um málið og verður hann 12. mars 1994 í
Vín.
Drögin eru svohljóðandi, í íslenskri þýðingu, eins og þau komu frá fundinum í
Wiesbaden:
Vaxandi samvinna Evrópuríkja hefur leitt af sér vöxt löggjafarvalds og
framkvæmdavalds, bæði innan ríkjanna og á sameiginlegum vettvangi þeirra.
Auk þess hafa nýjar valdamiðstöðvar orðið til.
Umskipti í stjórnmálum sums staðar í Evrópu undanfarið hafa staðfest að
raunhæf greining ríkisvaldsins skiptir meginmáli um þrif réttarríkja. Pessa reglu
verður að hafa í heiðri í hinu nána samstarfi í Evrópu.
Sjálfstætt dómsvald er meginþáttur stjórnskipunar ríkja sem byggja á stjórn-
lögum. Þessvegna er nauðsynlegt að styrkja dómsvaldið og trvggja þannig vernd
einkahagsmuna gegn ágengni ríkisins og hagsmunahópa.
Til að þessu marki verði náð verða dómarar í Evrópu að starfa saman og sýna
þannig samstöðu sína um gæslu sameiginlegra hagsmuna.
í þessu sambandi ber að líta á gundvallarreglur Sameinuðu þjóðanna um
sjálfstæði dómstóla sem lágmarksviðmið sem ekki verði slegið af.
Að þessu athuguðu virðist nauðsynlegt að setja reglur um stöðu dómara í
Evrópu sem endurspegli þessar sameiginlegu reglur.
Með það í huga að dómsmálum er skipað með mismunandi hætti í Evrópu
vegna mismunandi réttarfarshefða lýsa Sarntök evrópskra dómara hér með yfir
að þau hafa sett sér eftirfarandi grundvallarreglur:
1. Sjálfstæði dómarans er ódeilanlegt. Öllum handhöfum opinbers valds í
ríkjunum og á sameiginlegum vettvangi þeirra ber að virða, vernda og verja
þetta sjálfstæði.
182