Tímarit lögfræðinga - 01.04.1994, Page 27

Hjörtur O. Aðalsteinsson
er héraðsdómari í Reykjavík
Hjörtur O. Aðalsteinsson:
HRAÐARI MEÐFERÐ JÁTNINGARMÁLA
FYRIR DÓMI
Stofn hessarar ereinar er erindi, sem höfundur hélt á dómsmálabinei hann
12. nóvember 1993.
I. INNGANGUR
í grein þessari verður farið nokkrum orðum um meðferð svokallaðra
játningarmála fyrir dómi, en svo munu þau mál kölluð þar sem ákærði hefur
játað skýlaust alla þá háttsemi, sem honum er gefin að sök. Verður einkum
fjallað um það, hvort unnt sé að hraða dómsmeðferð slíkra mála með
einhverjum hætti og einnig hvort slík hraðaaukning sé æskileg með tilliti til
réttaröryggis.
Nú er liðið nokkuð á annað ár frá því lög um aðskilnað dómsvalds og
umboðsvalds í héraði tóku gildi svo og réttarfarslög þau er fylgdu í kjölfarið.
Er nú komin festa á framkvæmd þeirra miklu lagabálka er skullu yfir
lögfræðinga á miðju sumri árið 1992 og hafa menn smám saman náð tökum
á þeim. Er óhætt að fullyrða, að mjög vel hafi tekist til við framkvæmd laga
nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála og er það mál manna að lögin séu
mjög vel til þess fallin að flýta meðferð sakamála og virðist sú vera raunin.
II. AMENNT UM JÁTNINGARMÁL
Skipta má játningarmálum í þrjá flokka samkvæmt lögum nr. 19/1991 um
meðferð opinberra mála. í fyrsta lagi er um að ræða sektargerð dómara
samkvæmt 1. mgr. 124. gr., en játning ákærða er skilyrði þess að máli verði
lokið með þeim hætti. Þessi ntál eru fljótafgreidd fyrir dómi og kemur
21