Dvöl - 01.07.1938, Blaðsíða 44

Dvöl - 01.07.1938, Blaðsíða 44
202 D V Ö L til þess ,að bíða þar, ef til vill, æfilangt tjón á sálu sinni í ein- hverju þröngu flokskerfi. Og ef að hinu andlega frelsi og sjálfstæði æskunnar er af nokkr- um misboðið, þá er það af þeim, stjórnmálastefnum, sem slíkar. sálnaveiðar stunda. Jafnvel í lýðræðislöndunum eru þessar dauðasyndir drýgðar. Æskan er óbeinlínis alin upp, og hvött til að flýja frá sínu innra, persónulega lífi, frá sjálfsuppeld- inu, en taka sér í þess stað þægi- lega stöðu í röðum einhvers flokksins, eða skioðanakerfisins, þar sem einn eða fáir hugsa fyrir alla. Tuttugasta öldin hefir verið nefnd öld frelsisins, en það á hún ekki skilið að heita, ef hið innra sjáifstæði og frelsi leinstaklings- ins er vanmetið, og við það engin rækt lögð. Pað getur verið, að þeir, sem kennslu og uppeldi hafa að æfi- starfi, séu svartsýnni á þessi mál en aðrir, en það er heldur ekki sársaukalaust að sjá unga fólkið, sem með opnum hug og leitandi Ieggur af stað út í lífið, verða að bráð einhverju einsýnu og þröngu skoðanakerfi, sem "telur sig búa yfir öllum sannleikanum. Við, sem byggjum hin svoköll- uðu lýðræðislönd, skulum ekki vera alltof bjartsýnir á ástandið hjá okkur í þessum efnum. Finn- um við ekki einmitt hér skýring- una á því, hvcrnig á því stendur, að svo margt ungt fólk hneigist til fylgis við öfga og einræðis- stefnur nútímans. Það er flótti frá veruleikanum. Pað eru andleg sljóleika- og þreytumerki þeirrar æsku, sem hefir alizt upp í þjóð- féilagi þar, sem til hennar er hrópað úr öllum áttum: Fylg þú mér, þá verður þú hólp-' inn. Og í stað þess að leggja út í þá áhættu og baráttu, sem því fylgir, að láta sína eigin drauma og þrár rætast, þá er nú gripið fegins hendi við þessum boðskap, um mýjan himin og nýja jörð, þar sem miklu meira er lofað af rétt- indum en skyldum. Pað er flótt- inn frá sjálfum sér, og sínum eig- in persónuleika, sem oft endar í blindri trú á óskeikulleik einhvers skoðanakerfisins. Og það er síð- ast en ekki sízt flóttinn frá efan? um, sem hver heilbrigð, sannleiks- elskandi og leitandi æskumanns- sál þjáist af. En slíkur flótti er samskonar Iækning við óþægind- um efans, eins og að taka sjálfan sig af lífi, til að komast hjá þján- ingum líkamans. Það er dauða- dómur yfir hinu innra, sjálfstæða lífi. Björnstjerne Björnson minnist, í sögunni „Árnia, á fconu eina, sem lagði af stað að heiman til þess að leita sólarljóssins, af því að hún hafði gleymt að setja glugga á sitt eigið hús. Sú fcona bjó aldrei við sólskin í lífinu. Þannig fer einnig fyrir þeim æskumanni, sem selur einhverju skoðanakerfinu eða
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Dvöl

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dvöl
https://timarit.is/publication/619

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.