Dvöl - 01.01.1941, Page 36

30
DVÖL
meðal innlendra plantna. Siberiskt
ertutré er og harðger og ljómandi
fagur runnur, en það krefst skjóls
og sólar, ef það á að ná sæmilegum
þroska. Sólberjarunnar dafna líka
mjög víða ágætlega, ef kostur er
að ná í góða stofna af því, en slíkt
er miklum erfiðleikum bundið eins
og stendur.
Fleiri runna mætti nefna, sem
auðvelt er að rækta. En ekki er á-
stæða til þess að fjölyrða um þá.
Hins vegar vil ég minna á þrjár
víðitegundir, sem virðast ætla að
ná hér mjög sæmilegum þroska,
séu þær ræktaðar í frjóum og góð-
um jarðvegi. Þessar tegundir eru
allar svo stórvaxnar, að mér finnst
tæplega við eiga að kalla þær
runna. En hins vegar eru þær svo
kræklóttar að vexti, að ekki er
hægt að kalla þær tré. Ég geri ráð
fyrir, að víðitegundir þessar megi
víða nota í skjólgirðingar, þar sem
vöxtur þeirra er mjög ör. Ennfrem-
ur er mjög auðvelt að fjölga þeim
öllum með græðlingum, svo að þeir,
sem fá þær, geta margfaldað og
jafnvel hundraðfaldað tölu plantn-
anna á skömmum tíma. Harðgerð-
asta tegundin af þessum þrem, er á
latínu nefnd Salix lanceolata. Við
höfuð kallað hana þingvíði; af þvi
að hún hefir lengi vaxið í alþingis-
húsgarðinum og mun fyrst hafa
verið gróðursett þar af Tryggga
Gunnarssyni. Önnur tegundin er
Salix pulcra. Hana höfum við nefnt
fagurvíði. Hún var fyrst flutt til
landsins frá Norður-Noregi fyrir
fjórum árum. Hefir hún jafnvel
vaxið enn örar en þingvíðirinn. En
henni er miklu hættara við kali.
Um nafn á þriðju tegundinni veit
ég ekki enn sem komið er. Sú teg-
und vex einnig mjög ört og er al-
geng í vesturbænum í Reykjavík,
enda er hún upphaflega komin úr
garði Jóns Eyvindssonar við Stýri-
mannastíg.
Þessar þrjár víðitegundir má ef-
laust rækta til þess að skýla öðrum
gróðri. En þess ber að gæta, að eigi
að búa til góðar skjólgirðingar úr
þeim, verður að gróðursetja plönt-
urnar þétt, og eins er nauðsynlegt
að stýfa ofan af þeim á hverjum
vetri, þannig að þær hækki ekki
meira en sem svarar einu feti á
ári. —
Til athugunar við gróðursetningu.
Þá hefi ég talið upp þær trjá-
og runnategundir, sem fyrst og
fremst koma til greina, er koma
skal upp trjálundum. Næst er að
athuga, hversu trén skulu sett í
garðinn. Meðfram girðingunni er
sjálfsagt að búa til tveggja eða
þriggja metra breitt beð, bera mik-
inn áburð í það og setja plöntur
mjög þétt í það. Þessar plöntur
eiga að skýla öðrum gróðri í lund-
inum, er tímar líða. í beð þessi má
setja björk eða víði. Reynivið má
einnig setja, en hann er viðkvæm-
ari en hinar tegundirnar. Sé víðir
settur í þetta beð, má ekki láta
undir höfuð leggjast að stýfa hann,
eins og áður er tekið fram.