Dvöl - 01.01.1941, Qupperneq 81

D VÖL
75
Bæknr
Arabíu-Lawrence. Æfintýrið í
eyðimörkinni og bók blaða-
mannsins Lowell Thomas.
Báðar eru biekur þessar hinn ágætasti
skemmtilestur og fróðlegar á marga vegu.
Bók Lowell Tliomas er gefin út af bóka-
útgáfunni Leiftur h.f. og er hin vandað-
asta að öllum frágangi. Æfintýrið í eyði-
hiörkinni er eflir Lawrence sjálfan og í
býðingu Boga ölafssonar,. en hann hefir
verið talinn einn af beztu þýðendum á
felenzkt mál, og á hann þó til að vera
hroðvirkur á stundum, Bók þessi er hin
sefintýralegasta, en þó látlaus í frásögn,
°g segir hún frá ferðalögum og bardögum
* fjalllendi og eyöimörkum Arabíu á tím-
úm hinnar fyrri heimsstyrjaldar, en þá
Var Lawrence þessi, einkennilegur og flug-
gáfaður maður, sendur þangað af Bretum
hl þess að aðstoða og etja til uppreisnar
8egn veldi Tyrkja, en Tyrkir voru þá
bandamenn Þjóðverja. Dvaldi hann þar
úm langa hríð og samdi sig að siðum og
háttum innfæddra manna og talaði tungu
Þeirra sem móðurmál sitt.
Lawrence var mikdl rithöfundur, athug-
ull og glöggskyggn, og hefir hann skrifað
fjölda bóka, sem mjög hafa verið þýddar
og lesnar. Bók Lowells fjallar um Lawr-
ence sjálfan og er frá þessu sama tíma-
bili, og skýra bækurnar þannig að nokkru
leyti hvor aðra. Þjóðvinafélagið hefir gefið
út Æfintýrið í eyðimörkinni, og er bókin
að ytra útliti sviplítil og daufleg að yfir-
bragði. Er það yfirleitt galli á bókum
Þjóðvinafélagsins og Menningarsjóðs og
þyrfti úr að bæta.
Gunnar Gunnarsson: HeiSa-
harmur.
Heiðaharmur er fyrsta bók Gunnars
Gunnarssonar eftir heimkomuna. Mun
hann ekki hafa skrifað skáldsögu á ís-
lenzku fyrr, minnsta kosti ekkl síðan hann
var unglingur, og ber þó þessi saga ekki
merki um það, því að hún er skrifuð á
þróttmiklu og ramíslenzku máli. Sagan er
sveitasaga og gerist á heiðum uppi á þeim
tímum, sem mest var um ferðir til Amer-
íku og einna óbjörgulegast var um búskap
hér á landi. Þetta er að mörgu leyti harm-
saga, eins og nafnið bendir til. Heiða-
Upprimalega var ailt brauð gróft, dökkt
°g bragðsterkt, en svo komu vélamar til
sögunnar og breyttu hveitinu og brauðið
varð fínt og létt, ljóst og milt í munni.
hví ljósara sem það varð, þvi betur féll
Það í smekk mannanna, og því fátækara
varð það af þróttautandi og lífgefandi
efnum. En úrgangur hveitisins, hálmur
°S hýði, var gefið hænsnum og svínum.
Uyrir skömmu síðan héldu nokkrir heil-
hvigðisfrœðingar og mvllueigendur fund
•heð sér í Chicago til jiess að ræöa um
•uöguieika á því, að skila hveitinu aftur
elnhverju af hinum lífgefandi efnum.
^eð aðstoð vísindanna mun þetta vera
hægt, án þess að dekkja brauðið á ný.
•
Læknavísindin kunna ráð við mörgum
hlutum nú á dögum. Ef annar fóturinn er
styttri en hinn, er sköflungur og sperri-
leggur eða lærleggur skásneiddur um þvert
og beinin síðan teygð hvort frá öðru svo
örlítið bil verði á milli enda, en þá tekur
náttúran við og fyllir upp í skarðið með
beinvefjum. Talið er, að í vissum tilfell-
um sé hægt að teygja beinin sundur allt
að einum millimeter á dag, og þannig
hefir tekizt að lengja fótlegg um tvo
þumlunga.