Búnaðarrit - 01.01.1966, Page 249
VINDSKÍLING Á ÍSLANDI
243
(Windkanal). W. Kreutz og W. Walter hafa rannsakað
rás vindstefnu og uppblástur (Erosion) í 1-, 2-, 3- og 4-
settum „modell“ — skíðgörðum (Modellhecken) og rnælt
vindhraðann. Áhrif skjólsins eru ávallt meiri af óþéttum
en þéttum hindrunum. Sömuleiðis kom í 1 jós, að áhrifa-
svæði skýlis er ávallt stærra við mjóar, óþéttar hindranir
(1- til 2- raða) en við breiðar (4- raða).
Skjólbeltið á að vera sem lengst, því að vindurinn
streymir fyrir enda þess, og því styttra sem beltið er,
þeim mun minni verður hinn þríhyrndi skjólflötur við
fallbeint aðfok. Stefni vindurinn skáhallt á skjólbeltið,
þá verður skjólflöturinn líka stærri bak við langt belti.
Gagnslaust væri, að gefa upp ákveðna lengd á skjólbelti,
því að hún fer ávallt eftir stærð þess akurs eða beitilands,
sem um er að ræða.
Um leið og skýla þarf stóru landsvæði, verður að leggja
skjólbeltin í raðir liverja aftur af annarri. Of þéttar raðir
gefa engan árangur, geta frekar haft neikvæð álirif.
Vindrásatilraunir (W. Kreutz og W. Walter) sýndu, að
ekki má búast við, að raðir af bindrunum með 10. h milli-
bili bafi verulega meiri skjóláhrif hlémegin (lilutfalls-
lega) en einstakt skjólbelti. Á bersvæði verða raðir liindr-
ana að liggja með það miklu millibili, að takmörk vind-
og hléborðsábrifa á minnkun vindsins gangi ekki mjög á
misvíxl og mjókki þar með áhrifasvæðið. Óþétt skjól-
belti, um 20 m liátt og miðað við um það bil 15. li,
minnkar vindhraðann um 20% borið saman við óskýlt
svæði. Sé vindborðsálirifunum með eitthvað 5. h bætt
liér við, kæmi 20 til 25. h fjarlægð milli skjólbelta til
greina (ef beltin eru jöfn). Samanlögð vind- og hléborðs-
áhrif veita nægjanlega áhrifamikið skjól. Það getur, þeg-
ar svo ber við, gert belur, og fer það eftir eiginleikum
og stærðarhlutföllum landsins. 1 einstaka tilfelli koina
fram önnur sjónarmið um skipulagninguna. Auk þessa
ræður landfræðileg aðstaða (slétta, strandsvæði, fjall-
lendi) miklu, og krefur meira að segja stundum möskva-