Morgunn - 01.06.1953, Blaðsíða 79

MORGUNN
73
lífvera. Hún gerir oss kleift að losna við hið vandræðalega
orð „eðlishugboð“, sem náttúrufræðingarnir hafa löngum
reynt að skýra slík fyrirbæri með, og taka upp í staðinn
orð, sem virðist koma ólíkt betur heim við fyrirbærin —
orðið handleiðsla.
— Eftir að vér höfum komizt að þeirri niðurstöðu, að
annað sé óhugsandi, en að máttug vitsmunavera hafi frá
öndverðu stýrt þróuninni — og þá með eitthvað ákveðið
markmið fyrir augum — hlýtur oss að vera mjög um-
hugað um, að gera oss sem nánasta grein fyrir því, hverjir
muni vera höfuð-eiginleikar þessarar veru, og hvert muni
vera höfuð-markmiðið, sem hún stefnir að — að minnsta
kosti með lífi voru. — Svo vel vill til, að þetta þarf ekki
að verða oss neitt sérlega torvelt. Vér höfum í sannleika
ekki lítil skilyrði til að afla oss talsverðrar þekkingar á
eiginleikum hins mikla höfundar lífsins, og þá um leið
þeim höfuð-markmiðum, sem hann hlýtur að stefna að.
Vér þurfum ekki annað en að virða gaumgæfilega fyrir
oss náttúruna umhverfis oss og hina óumræðilega hugvits-
samlegu starfsemi hennar, og sömuleiðis að gera oss vel
grein fyrir andlegum eiginleikum hinna fullkomnustu
manna, sem uppi hafa verið á þessari jörð. Ýtarleg at-
liugun á smíði náttúrunnar og starfsemi hennar, færir oss
heim sanninn um það, að höfundur lífsins hlýtur að búa
yfir takmarkalausum mætti, undursamlegu hugviti og
óviðjafnanlegri fegurðartilfinningu. Og þekking vor á hin-
um fullkomnustu mönnum, sem verið hafa uppi, segir oss,
að alfaðir lífsins búi líka yfir óbrigðulli sannleiksást, full-
kominni réttlætistilfinningu og takmarkalausum kærleika.
— Því að, hvernig er unnt að gera sér skynsamlega grein
fyrir uppruna hinna dásamlegustu eiginleika mannssálar-
innar, ef vér ekki göngum út frá, að þeir búi í þeirri and-
legu uppsprettu, sem sálir mannanna hljóta að stafa frá?
-----Um leið og vér tökum að hugsa um alföður lífsins
sem réttláta og kærleiksríka vitsmunaveru, sem hljóti að