19. júní - 19.06.1997, Qupperneq 71
Tímamót eru innan Háskóla íslands þar sem skólinn er í
fyrsta sinn að setja sér jafnréttisáætlun. Árið 1995 var stofn-
uð nefnd til að gera tillögur um úrbætur í jafnréttismálum inn-
an skólans, og var hún skipuð kennurum, rannsóknaraðilum,
aðilum úr stjórnsýslu skólans og tveimur stúdentum. I tiilögum
nefndarinnar, sem kynntar hafa vcrið Háskólaraði, eru drög að
jafnréttisáætlun fyrir allan Háskólann sem skal endurskoða að
vissum tírna liðnum.
Grundvöllur fyrir slíkri áætlun er tvíþættur. Annars vegar hafa
háskólar í nágrannalöndunt okkar fyrir löngu sett sér markmið
í jafnréttismálum og skilgreint leiðir að þeim. I’ar hafa m.a. ver-
ið gerðar kannanir á umfangi kynferðislegrar áreitni en niður-
stöður slíkra kannana liggja fyrir í langflestunt háskólum á Vest-
urlöndum. Einnig hafa Norðurlöndin beitt markvissum að-
gerðum til að jafna hlut kynja í stjórnunar- og kennarastöðum
í háskólum, nteð þeim rökum að það hafi góð áhrif á starfsanda,
örfi afköst og skapandi hugsun. Hins vegar er það stjórnarskrár-
bundið atriði að jafnræði skuli ríkja með þegnunum og með
þeirri áætlun sem Háskóli Islands er að setja sér er því verið að
undirstrika það sem lög landsins og samþykktir löggjafans
kveða á um.
Innan Háskólans er ntikil þörf á heildstæðri áætlun en þessi
æðsta menntastofnun landsins hefur að vissu leyti dregist aftur
úr í umræðu og aðgerðum til að jafna hlut kynjanna. I’egar lit-
ið er á námsval stúdenta eða æðstu stöður innan skólans blasir
nefnilega við gamaldags skipting kynja í deildir og stöður. Sem
dæmi ntá nefna að 8 karlar stunda hjúkrunarnám en 488 kon-
ur. Einungis er að finna 11 kvenprófessora en 139 karlkyns.
I jafnréttisáætluninni er lagt til að jafnréttisnefnd verði ein af
11 fastancfndum Háskólans. Raunar cr það grundvallarfor-
senda ef framfylgja á tillögum nefndarinnar en margar þeirra
kalla beinlínis á aðgerðir. í>ar er einnig lagt til að endanleg
ábyrgð á jafnréttisstarfinu verði hjá yfirstjórn Háskólans og
rektor, sem skuli sjá til þess að áætlunin vcrði virt og tillögur
jafnréttisnefndar skoðaðar og á þeim byggt.
í erindi sem verðandi rektor HÍ, Páll Skúlason, flutti á opn-
um fúndi 3.apríl sl. mátti greina vilja til að beita skipulegum úr-
ræðum til að jafna stöðu karla og kvenna. Á fundinum taldi Páll
að „háskólayfirvöld ættu að kappkosta að styrkja konur og
styðja til hinna æðra starfa í Háskólanum....Háskólasamfélag-
ið hefur verið og er enn karlasamfélag, þar sem sjónarmið og
viðhorf kvenna eiga erfitt uppdráttar.“ Að mati Páls skal mæta
vandanum með tangarsókn og í henni fclst tvennt: Jafnréttis-
reglur og jafnréttisfræðsla innan HI. Sem næsta áfanga í jafn-
réttisfræðslu nefndi Páll skipulega kynningu og umræðu á sjón-
arhornum kvenna innan allra fræðigreina. I tillögum að jafn-
réttisáætlun er slíkt ákvæði jafnframt að finna. Ef rnarka rná orð
verðandi rektors getum við bundið vonir við að áætlunin verði
til þess að Háskólinn upplifi fleiri breytingar í jafnréttisátt á
næstu árurn. ■
O