Fréttablaðið - 16.12.2010, Blaðsíða 28

28 16. desember 2010 FIMMTUDAGUR
FRÉTTAVIÐTAL: Tom Albanese, forstjóri Rio Tinto, kom hingað í stutta heimsókn til að veita öryggisviðurkenningu
Tom Albanese, forstjóri
fjölþjóðlega náma- og
málmvinnslufyrirtækisins
Rio Tinto, afhenti í gær
álveri Rio Tinto Alcan í
Straumsvík öryggisviður-
kenningu samstæðunnar.
Álverið er fyrst fyrirtækja
Alcan, sem Rio Tinto keypti
árið 2007, til þess að fá slík
verðlaun. Með endursamn-
ingum um orkuverð fyrr
á árinu jókst kostnaður
álversins hér. Á móti kemur
rekstraröryggi til langs
tíma, segir forstjórinn.
Árangur ÍSALs, álvers Rio Tinto
Alcan í Straumsvík, á sviði örygg-
ismála gaf Tom Albanese, forstjóra
Rio Tinto, tilefni til að sækja landið
heim og fagna góðum árangri með
starfsfólki. „Alls staðar í Rio Tinto
vinnum við að innleiðingu ferla
sem miða að því að engin slys eigi
sér stað,“ segir Albanese.
Síðasta áratug segir forstjóri Rio
Tinto að undraverður árangur hafi
náðst á sviði öryggismála hjá fyr-
irtækjasamstæðunni allri. Fyrir
þann tíma hafi hins vegar ekki
verið lögð jafnrík áhersla á örygg-
ismálin og ef til vill hafi menn þá
litið svo á í stefnumörkun að eitt-
hvert hlutfall slysa væri óhjá-
kvæmilegur hluti af námarekstri
og málmvinnslu.
Hugarfarsbreyting eftir slys
„En á þessu tímabili hefur verið
tekin upp sú stefna að ýta undir
öryggismál á öllum stigum og verð-
launa árangur þar sem vel tekst
til,“ segir Albanese, sem rekur
hugarfarsbreytinguna hjá fyrir-
tækinu til öryggismála til hörmu-
legs slyss í Austurríki árið 1998.
„Þá lokaðist maður í námagöngum
vegna hruns í námunni. Honum
var reyndar bjargað, en frekara
hrun varð níu björgunarmönnum
að bana. Þetta varð öllu fyrirtæk-
inu vitundarvakning.“
Albanese segir slys áður hafa
verið nokkuð tíð hjá samstæð-
unni, en það sé gjörbreytt núna.
Svipuð þróun hafi síðan átt sér
stað hjá fyrri eigendum álversins
í Straumsvík og því sé myndin góð
þegar horft sé yfir árangur síðustu
tíu ára í öryggismálum hér. „Ef
ekki er horft til annars en fjölda
slysa þá eru þau færri hjá okkur
en í meðalbanka.“
Albanese segir jafnframt sér-
stakt tilefni til að fagna góðum
árangri í álverinu hér, því þetta
sé í fyrsta sinn sem fyrirtæki sem
Rio Tinto keypti í samningunum
við Alcan síðla árs 2007 fái þessa
öryggisviðurkenningu. „Þetta eru
því mikilvæg tímamót, einungis
þremur árum eftir þau kaup,“ segir
hann, en í gær fundaði hann jafn-
framt með starfsmönnum álvers-
ins í Straumsvík, fór yfir áherslur
samstæðunnar í öryggismálum og
svaraði spurningum þeirra. Hann
segist meðal annars hafa verið
spurður út í möguleikana á því að
hefja framleiðslu á varningi úr áli
hér á landi, en telur slíka vinnu
utan sérsviðs Rio Tinto, sem sé að
vinna hráefnið í framleiðsluna.
„Við erum vissulega tilbúin að
vinna með og styðja við bakið á
fyrir tækjum sem kynnu að vilja
koma hingað og hefja framleiðslu
úr áli. Reynslan annars staðar
hefur hins vegar verið að slík fyr-
irtæki sækja fremur í að byggja
upp starfsemi þar sem klasar
sambærilegra fyrirtækja hafa
orðið til og það er á slíkum svæð-
um sem þau fyrirtæki sem mestum
árangri hafa náð starfa. Gildir þá
einu hvort horft er til framleiðslu
úr áli eða annars iðnaðar. Þetta
snýst um aðgengi að mörkuðum,
tækniþekkingu og öðru slíku,“
segir hann. Því kunni framleiðsla
í tengslum við stakt álver hér, þar
sem eftir sem áður þurfi að senda
framleiðsluna yfir á meginland
Evrópu, að lúta í lægra haldi fyrir
iðnsvæðum á borð við þau í Þýska-
landi þegar slík fyrirtæki leiti sér
að framleiðslustað.
Sjálfbær þróun borgar sig
Rio Tinto hefur nýverið upplýst
að til standi að selja hluta álvera
fyrirtækisins, en þó hefur ekki
verið tilgreint hver þeirra. Alba-
nese tók hins vegar af allan vafa
um að ekki stæði til að selja álver-
ið í Straumsvík. „Ég lít á ÍSAL sem
lykilþátt í eignasafni Rio Tinto. Við
höfum lagt hér í umtalsverða fjár-
festingu á þessu ári upp á 470 millj-
ónir Bandaríkjadala og ég horfi til
þess að ÍSAL verði hluti af kjarna-
starfsemi Rio Tinto í álbræðslu
næstu 25 árin hið minnsta.“
Ástæðu þess að álverið í Straums-
vík leikur slíkt lykilhlutverk í
framtíðaráætlunum Rio Tinto segir
Albanese meðal annars vera að fyr-
irtækið ætli sér að eiga fyrirtæki
í hæsta gæðaflokki á öllum svið-
um starfsemi sinnar. „Við
horfum til langtímaþróun-
ar. Ef eignir fyrirtækisins
eru stórar, endast í langan
tíma og eru hagkvæmar í
rekstri passa þær í eigna-
safn Rio Tinto.“ Albanese
segir það eiga sérstaklega
við í áliðnaði að ástæða sé
til að horfa áratugi fram í
tímann. „Við trúum því að
verðmiði verði settur á kol-
efnisútblástur og við styðj-
um þá þróun. Af því leið-
ir að orka sem fengin er
með vatnsafli eða án kol-
efnisútblásturs nýtur for-
skots í samkeppni. Það er
ekki víst að fjárhagsleg-
ur ábati sé af því í dag, en
við höfum trú á að sá tími muni
koma.“
Þá leggur Albanese áherslu
á að stefnumið fyrirtækisins í
öryggismálum og samfélagsábyrgð
og umhverfismálum passi við lang-
tímaáherslur fyrirtækisins. „Þetta
er hluti af sjálfbærri þróun og hún
styður markmið fyrirtækisins um
stórar langtímaeignir.“
Albanese bendir á að
arðvænlegasti hluti Rio
Tinto í fyrra hafi verið
járngrýtisnámur í Ástr-
alíu sem verið hafi til í
45 ár. „Og besta kopar-
náma okkar í Banda-
ríkjunum hefur verið til
í 105 ár. Hér hefur stað-
ið álver síðan 1969 og
við viljum halda stöðu
okkar á öllum þessum
sviðum næstu fjörutíu
til fimmtíu árin.“
Með þetta í huga virð-
ist Albanese sáttur við
það orkuverð sem fyr-
irtækið endursamdi um
við Landsvirkjun fyrr
á þessu ári. „Það jók við kostnað
okkar,“ segir hann og kveður kostn-
aðinn nú nálægt pari við það sem
gerist á meginlandi Evrópu. „En þá
fengum við um leið rekstraröryggi
næstu 25 árin. Þegar horft er fram
í tímann í Evrópu er ljóst að sífellt
verður erfiðara að ná slíku öryggi
til lengri tíma.“
Heimsótti Mongólíu fyrir viku
Albanese segir að í raun hafi
þrennt mikilvægt átt sér hér stað
á árinu. „Við framlengdum líftíma
samninganna og það gaf okkur
það öryggi sem þurfti til að fjár-
festa enn frekar hér á landi. Millj-
ónirnar 470 skiptast í tvær stórar
fjárfestingar. Önnur var í fram-
leiðsluaukningu í Straumsvík, sem
kallar á meira afl en eykur um leið
álframleiðsluna og bætir vinnsl-
una.“ Í þriðja lagi segir hann svo
að lagt verði í uppfærslu á móta-
vinnslu álversins í Straumsvík.
Það sé gert til þess að nýta megi
sóknarfæri sem verði til þegar
álver í Evrópu hætti framleiðslu
eins og fyrirséð sé að muni ger-
ast. Sú þróun sé þegar hafin með
úreldingu kjarnorkuvera sem séð
hafi álverum fyrir orku. „Þá munu
sumir framleiðendur eiga í vand-
ræðum með að útvega sér orku.“
Forstjóri Rio Tinto lét sér ekki
bregða þó svo að snöggkólnaði í
veðri meðan á heimsókn hans hing-
að til lands stóð. Hann hafði síð-
degis í gær verið hér í tæpan sól-
arhring, en átti bókað flug af landi
brott síðar um daginn.
Albanese segir að sér lítist vel á
landið og hugnist veðrið vel. „Þetta
er ekki svo ólíkt því sem ég er
vanur,“ segir hann og kveðst hafa
búið í Alaska í fjórtán ár, þar af tólf
í Fairbanks. „Veðrið hér er raunar
mjög líkt því sem gerist í suðaust-
urhluta Alaska.“ Þar, eins og hér,
sveiflast veðrið sjaldan mjög langt
frá frostmarki, en í Fairbanks, þar
sem hann dvaldi lengst af og er í
hánorðri, er veðrið ekki ósvipað og
á Grænlandi. „Ég kann vel við mig
á norðurslóðum og konan mín líka.
Ég var hins vegar í Mongólíu í síð-
ustu viku og þar verður kalt. Rok
og tuttugu stiga frost.“
Í Mongólíu á Rio Tinto kopar-
og gullnámur, en fyrirtækið teyg-
ir anga sína um heim allan. Fyrir-
tækið er með þeim stærstu í heimi
og er til að mynda næststærsti
framleiðandi járngrýtis í heim-
inum. Albanese segir fyrirtæk-
ið annað eða þriðja stærst á sviði
álframleiðslu, þriðja stærsta fyrir-
tæki heims í framleiðslu demanta,
það stærsta í framleiðslu títaníums
og bórats, auk þess sem fyrirtæk-
ið framleiðir „asísk varmakol“ og
úran sem notað er í kjarnorkuver.
Ljóst má því vera að nokkrar
annir fylgja því að stýra slíkri
starfsemi. Tom Albanese þarf því
ekki að hugsa sig lengi um þegar
hann er spurður að því hvenær
hann sjái næst fram á að fá að
sækja Ísland heim. „Þegar ÍSAL
vinnur næst öryggisverðlaun,“
svarar hann að bragði.
ÍSAL er lykileign í safni Rio Tinto
FUNDAÐ Í IÐNÓ Tom Albanese, forstjóri Rio Tinto, gaf sér tíma til að setjast niður með blaðamönnum í setustofu á þriðju hæð í Iðnó í stuttri heimsókn hans hingað til lands.
Hann hafði ekki komið hingað áður og kvaðst sjaldnast fá tækifæri til þess að skoða sig um á stöðugu flandri um heiminn, vinnu sinnar vegna. Útsýnið yfir nýlagða Tjörnina
lét forstjórinn sér hins vegar vel líka. „Gullfallegt,“ sagði hann og hrósaði veðrinu. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
TOM ALBANESE Forstjóri Rio Tinto kveðst þess fullviss að fyrirtækjasamstæða hans
framfylgi ströngustu öryggiskröfum sem um getur í námavinnslu og málmiðnaði.
„Niðurnegldir verkferlar tryggja öryggi,“ segir hann. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Óli Kristján
Ármannsson
olikr@frettabladid.is
Ég kann vel
við mig á
norðurslóðum
og konan mín
líka. Ég var
hins vegar í
Mongólíu í
síðustu viku
og þar verður
kalt. Rok og
20 stiga frost.