Fréttablaðið - 16.12.2010, Blaðsíða 44

44 16. desember 2010 FIMMTUDAGUR
Á Íslandi er skylduaðild að líf-eyrissjóðum. Þegar stjórnar-
menn í lífeyrissjóðum segjast
standa vörð um hagsmuni sjóð-
félaga sinna eru þeir í raun og
veru að segja að þeir séu að gæta
að hagsmunum íslensku þjóðar-
innar.
Ábyrgð, völd og fjárfestingar-
stefna
Þær eignir sem íslenska þjóð-
in á í lífeyrissjóðunum eru af
stærðargráðunni 1.500 til 2.000
milljarðar, allt eftir því hvernig
eignir þeirra eru metnar. Þessu
fjármagni fylgir bæði ábyrgð og
völd. Þrátt fyrir að lífeyrissjóða-
kerfið hafi tapað miklu við fall
bankanna hefur lítið farið fyrir
því að forsvarsmenn stærstu líf-
eyrissjóðanna láti völdin í hend-
ur annarra, hvað þá að þeir ætli
sér að taka upp öðruvísi fjárfest-
ingarstefnu.
Þar sem ég er einn af eigend-
um þessara sjóða vil ég hafa eitt-
hvað um það að segja í hverju
er fjárfest og í hverju er ekki
fjárfest. Það er nefnilega ekki
nægjanlegt að hugsa þröngsýna
skammtímahugsun um arðvæn-
legar fjárfestingar heldur þarf
líka að hugsa fjárfestingar til
framtíðar með hagsæld og eðli-
lega uppbyggingu íslensks sam-
félags í huga. Þjóðin er enda eig-
andi þessara lífeyrissjóða sem
eru langáhrifamestu fjárfest-
ingaraðilarnir á Íslandi. Völd
okkar til að segja til um hvernig
hagkerfið á að byggjast upp og
hvernig upplýsingastreymi fyrir-
tækja á að vera liggja meðal ann-
ars í þessu fjármagni.
Hér fyrir neðan eru nokkrar
einfaldar leikreglur fyrir þá sem
sjá um fjárfestingar fyrir lífeyris-
sjóði. Þeir sem halda því fram
að ekki sé hægt að framfylgja
þessum reglum vilja í raun og
veru viðhalda því bóluhagkerfi,
væntingagróða og sjálftöku-
kapítalisma sem tröllriðið hefur
heiminum síðustu áratugi. Þeir
ganga þá erinda annarra fjár-
festa en ekki íslensku þjóðarinn-
ar. Því verður að linna.
1. Ef lífeyrissjóður fjárfestir í
fyrirtæki ber honum að tilkynna
það opinberlega. Lífeyrissjóð-
urinn er þá jafnframt búinn að
gefa út það vottorð að þetta fyr-
irtæki sé í eðlilegum rekstri á
sínu sviði og öll uppbygging þess,
framtíðar markmið og skipulag
sé eins gott og kostur er. Eftirlit
með því að þessu sé fylgt eftir
til framtíðar er á ábyrgð stjórn-
armanna frá lífeyrissjóðunum.
Með þessu ákvæði þrýstir fjár-
magnið á að rekstur fyrirtækja
sé á faglegum grunni reistur
og það sé eftir sóknarvert fyrir
hvert fyrirtæki að fá þessa fjár-
festingu inn í félagið. Jafnframt
þrýstir það á stjórnarmenn líf-
eyrissjóðanna að standa faglega
að öllum fjárfestingum.
2. Ekki er fjárfest í fyrirtækj-
um sem eru að einhverju leyti í
eigu skúffufyrirtækja, óþekktra
erlendra/innlendra aðila eða með
öðrum hætti þannig að eignar-
hald sé ógegnsætt. Ekki er fjár-
fest í fyrirtækjum sem nota
pappírsfyrirtæki um heim allan
til að koma hagnaði undan skatti
(t.d. þó varan berist beint frá A
til Ö en greiðslan frá A gegnum
allt stafrófið til Ö). Fjárfesting
ofangreindra aðila í þessum fyrir-
tækjum í framtíðinni er einnig
bönnuð. Með þessu tryggir fjár-
magn lífeyrissjóðanna það að
enginn möguleiki sé á að tengd-
ir hagsmunaaðilar geti bakstýrt
eða mokað peningum út úr fyrir-
tækjunum í formi þjónustugjalda,
fyrirgreiðslna eða annarra fjár-
magnsaðgerða. Fjárfestingar eru
gerðar vegna þess að fyrirtækið
er í eðlilegum rekstri og eðlilega
fjármagnað. Þetta eru miklu
strangari fjárfestingar kröfur
til fyrirtækja en kaup hallir hafa
gert, en gæti í framtíðinni orðið
til þess að kauphallir yrðu að
gera þessar sömu kröfur. Sér-
staklega ef samvinna næðist við
lífeyrissjóði annarra landa um
svipaðar reglur.
3. Ekki er fjárfest í fyrir-
tækjum sem framleiða efni eða
áhöld sem skaðað geta náttúruna,
þ.m.t. lífverur (eiturefni, stríðs-
tól o.s.frv.). Með þessu tekur
fjármagnið að sér að þrýsta
á um aukna samfélagsábyrgð
fyrirtækja.
4. Ekki er fjárfest í fyrirtækum
á Íslandi sem koma sér undan
skattgreiðslum með því að greiða
afborganir lána til tengdra
aðila/eigenda (t.d. móður félaga)
erlendis. Með þessu er þrýst á
að fyrirtæki greiði sína skatta
og skyldur í því landi sem þau
starfa. (Ath.: Þetta getur verið
mjög erfitt að meta.)
5. Lífeyrissjóðir skulu á hverj-
um tíma nota ákveðna prósentu
af sínu fjármagni til að fjárfesta í
sprota- og nýsköpunarfyrirtækj-
um auk óskráðra félaga svo lengi
sem þau uppfylla ofangreindar
kröfur. Með þessu tryggir fjár-
magnið aukna fjölbreytni í hag-
kerfinu og fjölda nýrra starfa
og framgang hugmynda og nýj-
unga.
6. Lífeyrissjóðir skulu aðstoða
við fjármögnun og rekstur elli-
og hjúkrunarheimila eftir því
sem þörf er á. Með þessu tryggir
fjármagnið, sem við eigum,
Íslendingum öllum áhyggjulaust
ævikvöld.
Er það ekki málið?
Sex fjárfestingarboðorð fyrir lífeyrissjóði
Lífeyrissjóðir
Hans Guttormur
Þormar
framkvæmdastjóri
Þær eignir sem íslenska þjóðin á í lífeyris-
sjóðunum eru af stærðargráðunni 1.500
til 2.000 milljarðar, allt eftir því hvernig
eignir þeirra eru metnar. Þessu fjármagni fylgir bæði
ábyrgð og völd.
AF NETINU
Lífshættulegar ráðningar
Sannleikurinn er sá, að til viðbótar
við þær ógeðslegu pólitísku,
klíku- og frændsemisráðningar,
sem tíðkuðust og tíðkast hjá ríkinu
allt fram á þennan dag, var það
landlægt – og er kannski enn – að
útiloka kandídata til starfa bæði
hjá einkafyrirtækjum og hjá ríkinu.
Sósíalistar fengu t.a.m. ekki vinnu
hjá Varnarliðinu eða fyrirtækjum
tengdum þeim – ekki einu sinni
við að naglhreinsa. Þannig fékk
föðurbróðir minn heitinn, dr.
Ólafur Jensson, prófessor, ekki
stöðu hjá ríkinu, þrátt fyrir að vera
sá maður sem best var fallinn
til starfa sökum menntunar og
reynslu. Það var ekki fyrr en
samflokksmenn hans komust að
völdum, að hann naut sannmælis
innan heilbrigðiskerfisins. Ég á
heldur ekki von á að sjálfstæðis-
menn hafi átt neinn möguleika
að sækja um á móti Ólafi frænda
mínum. Þannig var allt gjörsam-
lega smitað af pólitík, jafnvel
ráðningar á fólki til æðstu metorða
innan heilbrigðisþjónustunnar,
þar sem pólitískar ráðningar geta
verið lífshættulegar í bókstaflegum
skilningi þeirra orða!
blog.eyjan.is/gudbjorn
Guðbjörn Guðbjörnsson
Svíar og evra
Um 58 prósent Svía hafna því í
skoðanakönnun að landið fórni
krónunni fyrir evru. Innan við þriðj-
ungur Svía er hlynntur upptöku
evru. Svíar höfnuðu í þjóðar-
atkvæðagreiðslu árið 2003 að taka
upp evru. Aðeins einu sinni á liðn-
um sjö árum hafa mælingar sýnt
að Svíar hafi hug á evruvæðingu.
pallvil.blog.is
Páll Vilhjálmsson
Tryggjum öllum börnum gleðileg jól
Taktu þátt í Pakkajólum Bylgjunnar við jólatréð í Smáralind
Gefðu eina aukagjöf um jólin og leggðu góðu málefni lið. Fjölskylduhjálp Íslands, Mæðrastyrksnefnd og
Hjálparstarf kirkjunnar koma pökkunum til þeirra sem á að gleðja.
Pósturinn kemur pökkum utan af landi til skila endurgjaldslaust, þú þarft bara að fara með pakkann á
næsta pósthús.
Gefðu eina gjöf og vertu með í Pakkajólum Bylgjunnar.
Við óskum öllum gleðilegra jóla