Frjáls verslun - 01.10.2003, Side 86

4
Bernskujólin
Guðfinna S. Bjarnadóttir, rektor Háskólans
í Reykjavík, segir frá jólum bernsku sinnar.
Undirbúningur jólanna hófst alltaf þann 1. desember í minni ijölskyldu með því
að við steiktum laufabrauð," segir Guðfinna S. Bjarnadóttir, rektor Háskólans
í Reykjavík. ,^mma og mamma báru ábyrgð á því að undirbúa deigið, hnoða
það og fletja út en krakkar og karlar skáru eftir því sem listin blés þeim í bijóst. Það
var keppni um það hver myndi skera frumlegustu kökuna. Fyrstu árin skárum við
með gömlum vasahnífum en seinna eignuðumst við sérstaka skurðarhnífa. Þessi
siður kemur úr Þingeyjarsýslu þar sem hefðin er að búa til vel skreyttar og þunnar
kökur, en amma mín, Guðfinna Sesselja, er einmitt þaðan.“
Akstur á Þorlák „Það voru bakaðar að minnsta kosti 10
tegundir af smákökum og við krakkarnir fengum að hjálpa
mömmu við það og svo bjó mamma til heimsins bestu
sviðasultu. Hún saumaði líka á okkur jólafötin svo það var
mikið að gera hjá henni,“ segir Guðfinna sem er elst fimm
systkina. „Það var siður hjá okkur að við fórum með
pabba í bíltúr og keyrðum út mest af jólakortunum
og eitthvað af gjöfunum. Við bjuggum í Keflavík
og það var hægt að aka þetta á auðveldan
máta og þetta var okkur börnunum
skemmtun og stytti biðtímann.“
HeílÖg jÓI „Þegar klukkan sló sex
hlustuðum við á jólamessu í útvarpinu
og borðuðum svo jólamatinn, kalt
hangikjöt og sviðasultu. Á eftir var
jólagrautur sem hafði fengið að
sjóða lengi og í honum voru
rúsínur og auðvitað mandla sem
einhver fékk. Sá heppni gætti þess
alltaf að þegja um fundinn þar til allir
voru búnir að borða og það var skylda
að hann deildi með hinum vinningnum,
sem oftast var konfektkassi. Eftir matinn
var jólagjöfunum deilt út og allir fengu
bækur sem svo var farið að lesa og á jóladag
lágum við í náttfötunum fram eftir og lásum
og átum konfekt. Amma mín sagði okkur frá
jólum liðinna tíma á aðfangadagskvöld og
þannig fengum við innsýn í fortíðina og
gleymdum ekki sögunni. Það er okkur
ákaflega dýrmætt í dag.“ SD
Guðfinna S. Bjarnadóttir, rektor
Háskólans í Reykjavík.
Vissir
þú að...
áramótaheit er hægt að rekja
aftur til Babýlóníumanna, eða
4000 ár aftur í tímann?
vestrænar þjóðir hafa haldið upp
á 1. janúar sem nýársdag í
aðeins 400 ár?
sá siður að nota barn sem tákn
nýja ársins hófst í Grikklandi
árið 600 f.K?
í Oregontýlki í Bandaríkjunum
eru framleidd flest jólatré í
heiminum? 8,3 milljón tré voru
felld þar árið 2001.
íýrstu jófin, sem vitað er til að
skreytingar hafi verið notaðar á
tré, voru árið 1510 og það var í
bænum Riga í Lettlandi?
Franklin Pierce, 14. forseti
Bandaríkjanna, var fyrsti
forsetinn sem setti upp jólatré í
Hvíta húsinu? Það var árið 1856.
fyrsta ritaða heimildin um
jólatré í Þýskalandi er frá árinu
1531?
Hollendingar kalla jólasveininn
Sint Klaas?
Thomas Nast var fyrstur til að
mála mynd af jólasveininum,
vegna áhrifa frá sögu Clement C.
Moore, „A visit from Sant
Claus“?
Charles Dickens skrifaði ,A
Christmas Carol“ fyrir
barnabarn sitt?
jólaenglar á tré voru fundnir upp
um 1850?
jólasálmurinn „Heims um ból“
var saminn árið 1818 af
austurríska prestinum Joseph
Mohr?
Philip Brooks heimsótti landið
helga árið 1865 og orti þá
kvæðið „O little Town of
Betlehem“ en þrem árum seinna
samdi Lewis Redner lagið?
86