Frjáls verslun - 01.10.2003, Blaðsíða 71
ímyndað sér að hægt sé að fagna fæðingu frelsarans án þess
að kýla vambirnar af hangikjöti, hamborgarhrygg eða rjúpu.
AI nógu er að taka Sannleikurinn er sá að jurtaneytendur
borða mikið til það sama á jólunum og annað fólk'. Þó að
rjúpan, hangikjötið og hryggurinn hafi verið strikuð út af
matseðlinum er rauðkálið, brúnuðu kartöflurnar, Waldorf
salatið, laufabrauðið, möndlugrauturinn, maltið og appel-
sínið enn á sínurn stað. Þar við bætast hugsanlega jurta-
hleifar og hnetusteikur, forréttir á borð við ofnbakað græn-
meti með fyllingu eða jurtapaté, sósur í öllum regnbogans
litum, súpur, kökur, ávextir, sojabúðingar og þannig mætti
lengi telja. Möguleikarnir eru nánast ótæmandi þó að við
sem höfnum alfarið öllum dýraafurðum (e. vegans) eigum
vissulega ekki um jafnauðugan garð að gresja og jurtaneyt-
endur sem einnig neyfa eggja og/eða mjólkurafurða.
Gott mótvægi við Óhollustuna Á meðan hluti landsmanna
sér ekki fram á að geta haldið gleðileg jól næstu þrjú árin
sökum rjúpnaleysis láta jurtaneytendur slíkt og þvíllkt ekki
spilla jólagleðinni. Þvert á móti fögnurn við mörg hver kær-
kominni og löngu tímabærri friðun rjúpunnar þó að hún hefði
að ósekju mátt vara lengur en aðeins í þrjú ár. Jafnframt
hvetjum við alla, sem sakna rjúpunnar af matseðlinum, til að
bregða út af vananum um þessi jól og prófa eitthvað nýtt. I því
sambandi er margt vitlausara en að útbúa hátíðarmat úr jurta-
fæði, ekki síst þar sem það er í senn léttur og heilsusamlegur
kostur og því gott mótvægi við alla óhollustuna sem fólk inn-
byrðir yfir hátíðirnar. Þá býður jurtafæði enn fremur upp á
ótal möguleika í matreiðslu og er leikur einn að galdra úr því
girnilega og gómsæta veislurétti ef viljinn er fyrir hendi.
Til að aðstoða þá sem langar til að halda „græn jól“ í ár
hyggjast nýstofnuð samtök fólks sem lifir á jurtafæði koma
upp sérstökum uppskriftabanka á vefsvæði sínu www.
vegetarianiceland.tk þar sem nálgast má ýmsar uppskriftir að
jólaréttum úr jurtaríkinu. Þar verður að finna jafnt uppskriftir
að forréttum og meðlæti sem aðalrétti og eftirrétti. Til að gefa
lesendum forsmekkinn að því sem koma skal læt ég að lokum
fylgja með uppskrift að forláta hnetusteik en hún er einmitt
ágætt dæmi um hefðbundinn jólamat jurtaneytenda. B5
Hnetuhleifun í jólamatinn
Það vilja ekki allir kjöt á jólunum og
stundum getur verið erfitt að finna
eitthvað sem er einfalt í tilbúningi
og getur gengið vel með meðlætinu sem
hinir borða með kjötinu. Fyrir mörgum
árum fékk ég senda uppskrift að hnetu-
hleif og hef allar götur síðan haft hann í
jólamatinn. Upprunalega uppskrifdn er
löngu týnd og hnetuhleifurinn aldrei
eins tvö jól í röð. Það gerir ekkert til því
hann smakkast alltaf vel og lyrir þá sem
vilja breyta til, borða öðruvísi jólamat, er
hér e.k. uppskrift.
1 pakki Findus smjördeig
6 dl soðin hrísgijón
1 paprika
2-3 sellerístilkai'
1 laukur
2 hvítlauksrif
1/2 ds sveppir
4 ds tómatpuré (litlar)
2-3 gulrætur
5 msk kartöflumjöl
1 bolli haframjöl
1 pk rifnar heslihnetur
2 grænmetisteningar
rósmarín
pipar
• Setjið gulrætur, papriku (hreinsið
fýrst fræin úr), sveppina án vökvans,
laukinn og sellerí í matvinnsluvél og
saxið vel.
• Steikið létt á pönnu með ofurlítilli olíu
ef vill. Rétt að mýkja.
• Blandið saman við hrísgijónin. Setjið
tómatpuré, haframjöl og kartöflumjöl
saman við ásamt grænmetisten-
ingum, rósmarín og pipar og hrærið
saman. Þetta má gera daginn áður ef
vill og geyma í ísskáp.
• Fletjið smjördeigið út og leggið innan
í brauðform. Mokið hrærunni í og
lokið smjördeiginu vel. Setjið í ofn
sem hitaður hefur verið í 200 gráður á
celsíus. Þegar hleifurinn hefur verið
inni í um það bil 15 mín., er hann
tekinn út og honum hvolft á plötu og
bakað áfram í um 40 mínútur eða þar
til deigið er orðið gullið á lit. B5
71