Morgunblaðið - 20.02.2009, Blaðsíða 16
16 FréttirVIÐSKIPTI/ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2009
um stöðum að ræða, heldur einungis
beina eign. Óbein eign í félögum á
þessum stöðum er til dæmis í gegn-
um félög skráð í Hollandi eða Lúx-
emborg. Íslenskir aðilar áttu samtals
um 614 milljarða króna í beinum
peningalegum eignum í þessum
tveimur löndum í árslok 2007. Heim-
ildir Morgunblaðsins herma að dótt-
urfélög íslenskra banka í Lúxem-
borg hafi stofnað mörg hundruð
eignarhaldsfélög fyrir viðskiptavini
sína á Tortola-eyju í Karíbahafinu á
undanförnum árum.
Fóru seint að nýta Tortola
Íslenskir aðilar virðast ekki hafa
byrjað að færa peninga beint frá Ís-
landi til Tortola-eyju fyrr en á árinu
2005. Síðan þá hafa beinar peninga-
legar eignir Íslendinga þar aukist
um 350 prósent og stóðu í 8,2 millj-
örðum króna í árslok 2007.
Mest af beinum peningalegum
eignum Íslendinga í þekktum skatta-
skjólum var geymt á eyjunum Mön
FRÉTTASKÝRING
Eftir Þórð Snæ Júlíusson
thordur@mbl.is
BEINAR peningalegar eignir ís-
lenskra aðila í þekktum skattaskjól-
um tæplega fimmtíufölduðust frá
árinu 2002 til loka ársins 2007, jukust
um 4600 prósent.
Í árslok 2002 námu samanlagðar
beinar peningalegar eignir Íslend-
inga á Bresku Jómfrúaeyjunum
(Tortola), Kýpur, Cayman-eyjum,
Guernsey, Mön og Jersey samtals
945 milljónum króna. Árið 2007 voru
þær orðnar 43,7 milljarðar króna
samkvæmt tölum frá Seðlabanka Ís-
lands.
Vert er að taka fram að ekki er um
tæmandi eign íslenskra aðila á þess-
og Kýpur eða um 32 milljarðar
króna. Peningar sem Íslendingar
geyma á báðum eyjunum hafa marg-
faldast á undanförnum árum.
Alls stunda 58 félög frá Kýpur
bankastarfsemi hérlendis og er þorri
þeirra í umsjón íslenskra banka.
Stærsti eigandi Landsbankans
fyrir bankahrun, Samson eignar-
haldsfélag, var í helmingseigu kýp-
versks félags, Bell Global Invest-
ments. Það félag er í eigu feðganna
Björgólfs Guðmundssonar og Björg-
ólfs Thors Björgólfssonar. Virði
eigna þess félags er ekki meðtalið
þegar talað er um peningalegar eign-
ir Íslendinga á Kýpur, enda var eign
Bell Global Investments í bankanum
ekki bein heldur í gegnum þriðja að-
ila, Samson eignarhaldsfélag.
Mikið af fé á Ermarsundseyjum
Ermarsundseyjarnar Guernsey
og Jersey, ásamt Mön, sem liggur
milli Írlands og Bretlands, hafa
löngum verið þekkt skattaskjól og
lúta að mörgu leyti svipuðu reglu-
verki og eyjarnar í Karíbahafinu. Fé-
lög sem eru skráð þar eru því oftast
svokölluð skúffufyrirtæki.
Alls voru 78 félög, þ.e. 28 frá Gu-
ernsey, 20 frá Mön og 30 frá Jersey,
með íslenska kennitölu til að stunda
bankaviðskipti á Íslandi samkvæmt
upplýsingum frá fyrirtækjaskrá. Ís-
lenskir bankar voru með starfsemi á
sumum af þessum stöðum. Kaupþing
starfaði á Mön og Landsbankinn á
Guernsey. Sú starfsemi fór hins veg-
ar fram í gegnum dótturfélög í Bret-
landi og kemur því ekki fram í ofan-
greindum tölum.
Fé í skattaskjólum fimmtíufaldaðist
Beinar peningalegar eignir Íslendinga í skattaskjólum voru
43,7 milljarðar árið 2007 Fimmtíufölduðust frá árinu 2002
! " #
$
!
45 6%
& 78
9
( :
#
#
-..+ -..- -..2 -.., -..3 -..0 -..;
ÞETTA HELST ...
● HAGSMUNASAMTÖK heimilanna
fagna frumvarpi ríkisstjórnarinnar
um greiðsluaðlögun, sem nú er til
meðferðar hjá allsherjarnefnd Alþing-
is. Samtökin leggja þó til breytingar á
frumvarpinu sem miða að því að
auka jafnræði fyrir þá sem komast í
greiðsluvanda.
Í tilkynningu frá samtökunum í til-
efni af umsögn þeirra um frumvarpið
segir að meginmarkmið tillagnanna
sé að auka jafnræði og koma í veg
fyrir að einstaklingar séu útilokaðir
frá því að geta nýtt sér þessa leið.
Eru breytingartillögur samtakanna í
samræmi við það. gretar@mbl.is
Fagna greiðsluaðlög-
un en vilja jafnræði
● ÁFORM Baraks
Obama, Banda-
ríkjaforseta, og
ríkisstjórnar hans
um að verja 75
milljörðum doll-
ara í aðgerðir til
aðstoðar íbúða-
eigendum sem
eiga á hættu að
missa húsnæði
sitt, sem greint var frá í fyrradag,
munu reynast mörgum vel en þó ekki
öllum. Þetta er mat sérfræðinga,
samkvæmt frétt CNN-fréttastof-
unnar.
Er talið að góður árangur af heild-
araðgerðum stjórnvalda til að örva
efnahagslífið sé algjörlega háður því
hvernig til muni takast að binda
enda á kreppuna á húsnæðismark-
aðinum. gretar@mbl.is
Vonir bundnar við að-
gerðir í þágu heimila
Barack Obama
TÆPLEGA 150 fyrirtæki fóru í
þrot á fimm vikna tímabili í upp-
hafi þessa árs, eða 30 fyrirtæki í
hverri viku að meðaltali. Þetta var
meðal þess sem fram kom á fundi í
gær þar sem upplýsingafyrirtækið
Creditinfo kynnti greiningu þess
og spá um þróun vanskila ís-
lenskra fyrirtækja á komandi
mánuðum.
Samkvæmt spá Creditinfo munu
tæpelga 3.500 fyrirtæki fara í þrot
hér á landi á næstu 12 mánuðum.
Um 70% þeirra verða á höfuðborg-
arsvæðinu, um 8% á Suðurland og
7% á Reykjanesi.
Segir Creditinfo að á góð-
æristímabilinu frá 2004 til 2007
hafi fjöldi fyrirtækja sem fór í
þrot haldist nokkuð stöðugur. Vet-
urinn 2007 til 2008 hafi hins vegar
farið að bera á aukningu vanskila
og var sú aukning orðin sýnileg í
öllum atvinnugreinum á landinu í
janúarmánuði síðastliðnum.
Árin 2004 til 2007 fóru að með-
altali 1.150 fyrirtæki í þrot á
hverju ári en árið 2008 voru þau
rúmlega 1.500.
Creditinfo telur að flest fyr-
irtæki sem eigi á hættu að fara í
þrot séu í byggingariðnaði, eða
alls 647 fyrirtæki. Næst koma fyr-
irtæki í verslun og þjónustu, eða
588 fyrirtæki, og 483 fyrirtæki í
fasteignaviðskiptum eigi á hættu
að fara í þrot á þessu ári.
gretar@mbl.is
Fleiri fara í þrot
Um 70% á höfuðborgarsvæðinu
VERIÐ er að endurskoða skipulag
lóða á Skarfabakka við Sundahöfn
eftir að Eimskipafélagið ákvað að
skila 34 þúsund fermetra lóð á svæð-
inu. Þar ætlaði félagið að reisa risa-
stórt vöruhús.
Skipulagsfulltrúi kynnti hug-
myndir að breytingu á lóðaskipulagi
á síðasta stjórnarfundi Faxaflóa-
hafna, sem ráða yfir lóðinni.
Gísli Gíslason, hafnarstjóri, segir
að notkunarkröfum verði ekki
breytt. Þarna verði rekin hafnsækin
starfsemi. Hins vegar sé verið að
skoða hvort rétt sé að skipta lóðinni í
nokkrar smærri lóðir.
Gísli segir að hingað til hafi verið
mikil ásókn í lóðir í Sundahöfn. Þrátt
fyrir efnahagssamdrátt sé gert ráð
fyrir áframhaldandi eftirspurn. Það
sé undir stjórn Faxaflóahafna komið
hvert framhaldið verði.
Eimskipafélagið hefur átt í mikl-
um rekstrarerfiðleikum. Heiðrún
Jónsdóttir, framkvæmdastjóri hjá
Eimskip, sagði í Morgunblaðinu í
gær að hætt hefði verið við byggingu
vöruhússins vegna breyttra að-
stæðna í atvinnulífinu.
Faxaflóahöfn greiðir lóðagjöld til
baka en ekki Reykjavíkurborg eins
og kom fram í gær. bjorgvin@mbl.is
Skoða að skipta lóðinni
Lóðir við Sunda-
höfn vinsælar
TÍU stærstu útlán Kaupþings námu
meira en helmingi af öllum útlánum
bankans.
Heildarútlán Kaupþings til við-
skiptavina 15. október 2008 voru
tæpir 963 milljarðar króna. Samtals
námu tíu stærstu útlánin 513 millj-
örðum króna. Það eru rúm 53% af
heildarlánum.
Þetta kemur fram í skýrslu sem
kynnt var kröfuhöfum í byrjun
febrúar. Lánin eru flokkuð eftir
landi og atvinnugrein. Ekki kemur
fram hverjir stóðu að baki lántök-
unni. bjorgvin@mbl.is
Risalán 53%
allra útlána
%& '
("(
&
<=
&
< "
&
<>
&
< "
&
<'
!
?*
<'
&
<@
!
&
<'
A%
&
<'
A%
&
<'
A%
" !
+
-
2
,
3
0
;
/
B
+.
!
C6D*
C6D+
1
1
C6D%
,&D
1
1
E
F
G
H
1
1
@8 '
ED
1
1
C6D-+3
C6D.,.
1
1
)
& -..,
-..3
-..0
-..;
-../
!&/01(23
4
I#!
!
!"#
%&' ()&*
!&*+&
!$$
,
!$"-
./0$&
7
<
! ,#((&
!(
,
&$&
1*
56$ #'$!&/023
+/ !
23
● ATVINNULEYSI í Svíþjóð jókst um
nærri því heilt prósentustig í jan-
úarmánuði síðastliðnum, í sam-
anburði við sama mánuð í fyrra.
Mældist atvinnuleysið 7,3% í ár en
6,4% í janúar í fyrra, samkvæmt upp-
lýsingum frá hagstofu Svíþjóðar.
Á sama tíma og atvinnuleysið
jókst í Svíþjóð jókst verðbólgan úr
0,9% í desember í 1,3% í janúar.
Seðlabanki Svíþjóðar kom flest-
um sérfræðingum á óvart í síðustu
viku þegar bankinn lækkaði stýrivexti
sína um eitt prósentustig í 1,0%.
gretar@mbl.is
Atvinnuleysi og verð-
bólga eykst í Svíþjóð