Morgunblaðið - 22.03.2009, Page 54

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. MARS 2009
VERÐLAUN eru veitt
fyrir rétta lausn krossgát-
unnar. Senda skal þátt-
tökuseðilinn með nafni og
heimilisfangi ásamt úr-
lausninni í umslagi
merktu: Krossgáta Morg-
unblaðsins, Hádegismóum
2, 110 Reykjavík. Frestur
til að skila úrlausn kross-
gátu 22. mars rennur út
næsta föstudag. Nafn vinningshafans birtist
sunnudaginn 29. mars. Heppinn þátttakandi
hlýtur bók í vinning. Vinningshafi krossgát-
unnar 15. mars sl. er Valborg Þorleifsdóttir.
Hún hlýtur í verðlaun bókina Fyrir frostið
eftir Henning Mankell. Mál og menning gefur
út.
Krossgátuverðlaun
Sumum verður hálla en öðrum áað fara út af línunni. FyrirKarl Wallenda var það dauð-
ans alvara 22. mars 1978, en þessi
þaulvani línudansari og fjöl-
leikamaður hafði ekki farið út af lín-
unni fyrr en þennan örlagaríka dag.
Hann var sjötíu og þriggja ára og
hafði verið línudansari frá því hann
var sautján ára. Í þetta skipti var
meiningin að ganga á línu í 37 metra
hæð, sem strengd hafði verið milli
tveggja turna á Condado Plaza-
hótelinu í San Juan í Púertó Ríkó.
Skilyrði voru ekki eins og best
verður á kosið, vindhraði um 12
metrar á sekúndu, þegar Wallenda
fipaðist, hrapaði til jarðar og lést
samstundis. Fjöldi áhorfenda varð
vitni að slysinu. Kvikmyndatökulið
frá WAPA-TV-sjónvarpsstöðinni í
San Juan var líka á staðnum og
myndaði harmleikinn. Myndbandið,
þar sem fréttamaðurinn Guillermo
Jose Torres lýsir harmleiknum, var
sýnt um allan heim, og núna má sjá
myndskeið af því á netinu. Ári eftir
slysið fetaði Rick Wallenda, barna-
barn Karls, í síðustu línuspor afa síns
í Púertó Ríkó og komst heilu og
höldnu á leiðarenda.
Tefldi fífldjarft
Karl Wallenda var alinn upp við að
taka áhættu og tefla fífldjarft. Fleygt
varð þegar hann sagði einhverju
sinni „að lífið væri á línunni, allt ann-
að væri bara bið“.
Hann fæddist 1905 í Magdeburg í
Þýskalandi og var aðeins sex ára
þegar hann kom fyrst fram og lék
listir sínar með fjölskyldu sinni, sem
allt frá því á seinni hluta átjándu ald-
ar hafði verið þekkt farandfjölleika-
fjölskylda. Hennar er fyrst getið sem
slíkrar í ungverska keisaradæminu
árið 1780. Forfeður Karls Wallenda
langt aftur í ættir voru m.a. fim-
leikamenn, trúðar, dýratemjarar, og
sjónhverfingamenn.
Ellefu ára tróð hann uppi í bjór-
kjöllurum með atriði sem framan af
var sérgrein hans og gekk út á að
stafla nokkrum stólum og standa á
höndum á þeim efsta. Sem unglingur
lærði hann listina að dansa á línu og
fékk bróður sinn, loftfimleikamann
og kornunga stúlku, Helenu Kreis,
sem seinna varð eiginkona hans, til
að mynda með sér sýningarhóp.
Píramídinn
Eftir nokkurra ára ferðalag um
Evrópu við góðan orðstír hélt hóp-
urinn til Kúbu 1928, þar sem fjór-
menningarnir sýndu m.a. vinsælasta
atriði sitt, píramídann svokallaða.
Hann var þannig að Helen stóð á öxl-
um Karls Wallenda, sem sat á stól á
stöng á milli hinna tveggja liðs-
manna sýningarhópsins, en þeir voru
báðir á hjóli á línu í um 15 metra hæð
John Ringling, málsmetandi fjöl-
leikahússtjóri, hreifst svo af frammi-
stöðunni að hann bauð hópnum
samning. Eftir það varð gatan vestra
greið fyrir Hina stórkostlegu Wal-
lenda-fjölskyldu, The Great Wal-
lenda Family, eins og þau kölluðu
sig. Síðar urðu þau betur þekkt sem
The Flying Wallendas. Í áranna rás
hefur sífellt fjölgað í hópnum. Börn-
um, barnabörnum, tengdabörnum,
frænkum og frændum Karls Wal-
lenda virðist listin og fífldirfskan í
blóð borin, þrátt fyrir að nokkrir hafi
slasast alvarlega og dáið við að leika
listir sínar í háloftunum.
Á þessum degi …
22. mars 1978 Wallenda út af línunni
Í háloftum Árið 1970 gekk Karl Wallenda á línu yfir Tallulah-gljúfur í
Georgiu. Um 35 þúsund áhorfendur fylgdust með.
LÁRÉTT
1. Erlendur maður höggvi guðlega veru. (9)
4. Vesen vegna bryggju. (9)
8. Prísum eldunartæki einhvern veginn. (6)
10. Auðæfi úr sverði hjá lituðum. (8)
11. Hafði Lér ef til vill þetta klæði utan um sig? (6)
14. Hreyfingin í sigurverkinu lendir í sorpinu. (11)
15. Set auga á fallvalt lost. (10)
16. Goði brá við hyllingar eða svo var sagt. (5)
19. Varð Bjarni einhvern veginn mildari við í leik í
Skálholti. (8)
20. Lækning með hugarafli á bút veldur grufli eins og
þessu. (9)
22. Mér heyrðist ein gin vera hjá ekki neinum. (6)
24. Rusl í þorskrannsóknum (5)
25. Setti í ljóðstafi að fjör dragi að. (8)
27. Hressing úr teinæringi. (6)
29. Eiginlega vegna sorgar. (6)
30. Pólski kom á rugli með tré. (10)
31. Nuddið kvörtununum. (4)
32. Bæta möguleika með ráðum laganna. (10)
33. Eyða milli djöfla gefur okkur tíma. (6)
LÓÐRÉTT
1. Eftir selahópi kemur auðsveipur. (10)
2. Hlutgert dýr? (6)
3. Sjá bita duga stutt. (6)
4. Trúarleg athöfn í skipi? (7)
5. Farareyrinn gefur okkur plöntuna. (7)
6. Pússa molaðar og hversdagslegar. (9)
8. Sjá, var pláss fyrir þorp? (11)
10. Sigruðust og elskuðust. (6)
12. Fótboltalið hefur leikmenn og það merkilega. (9)
13. Bók fyrir fuglategund reynist vera tölfræðileg
mynd. (7)
17. Skipssíða sem er baggi. (5)
18. Mál náskyldra heyrist á þessum bæ. (11)
20. Hugsunarleysi án ungs veldur því að illa staddir
verða eftir. (9)
21. Sé rustann Garðar með líkamshluta. (10)
22. Ein rauf svipaða. (8)
23. Framleiðslan úr görðunum. (6)
24. Lágmarksbætur missa magurt fyrir litaða. (7)
26. Við snúið net birtast órar söngvörum. (7)
28. Er slæm í önnum. (5)
Nafn
Heimilsfang
Póstfang
Krossgáta