Morgunblaðið - 29.04.2009, Blaðsíða 17

Fréttir 17ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. APRÍL 2009
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
RÍKISSTJÓRN Srí Lanka meinaði í gær utanrík-
isráðherra Svíþjóðar, Carl Bildt, að ferðast til landsins
með utanríkisráðherrum tveggja annarra landa Evrópu-
sambandsins. Bildt hugðist hvetja ráðamennina á Srí
Lanka til að veita hjálparstofnunum fullan aðgang að
tugum þúsunda manna sem hafa orðið innlyksa á átaka-
svæðinu á norðaustanverðri eyjunni.
Stjórn Srí Lanka sagði að hún teldi sig hafa gert nóg
með því að heimila heimsókn Davids Milibands, utanrík-
isráðherra Bretlands, og Bernards Kouchners, utanrík-
isráðherra Frakklands, sem fara til landsins í dag.
„Sænski ráðherrann vildi líka stökkva upp í vagn sig-
urvegaranna og við sögðum nei,“ sagði embættismaður í
utanríkisráðuneyti Srí Lanka. „Sumir halda að þeir geti
komið á flugvelli okkar og vænst þess að tekið verði á
móti þeim með rauðum dregli. Srí Lanka er ekki nýlenda
og ekki heldur gjaldþrota þróunarland.“
Bildt sagði að stjórnvöld á Srí Lanka hefði synjað
beiðni hans um vegabréfsáritun og sagði að framkoma
þeirra væri „stórfurðuleg“.
„Alvarleg mistök“
Karel Schwarzenberg, utanríkisráðherra Tékka, sem
fara fyrir Evrópusambandinu þetta misserið, sagði þetta
„alvarleg mistök“ af hálfu ráðamannanna á Srí Lanka.
„Það verða eftirmál út af þessu í Evrópu og þetta hefur
áhrif á samskipti stjórnar Srí Lanka og Evrópulanda.“
Áður hafði stjórnin synjað beiðni Johns Holmes, að-
stoðarframkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna, um að
hleypa starfsmönnum hjálparstofnana á átakasvæðið.
Embættismenn SÞ telja að allt að 50.000 manns séu inn-
lyksa á svæðinu og um 6.500 óbreyttir borgarar hafi beð-
ið bana þar í átökunum síðustu þrjá mánuði.
Tamíl-tígrar sökuðu í gær her Srí Lanka um að hafa
gert sprengjuárásir á óbreytta borgara þótt stjórnin
hefði lýst því yfir að hernum hefði verið skipað að hætta
að beita þungavopnum. Stjórn Srí Lanka neitaði þessu.
Vilja ekki fá Carl Bildt
 Stjórn Srí Lanka meinar sænska utanríkisráðherranum að heimsækja landið til
að beita sér fyrir því að hjálparstofnanir geti bjargað tugum þúsunda manna
Í HNOTSKURN
» Svíar hættu þátttöku ínorrænu friðargæslunni á
Srí Lanka að kröfu Tamíl-
tígra árið 2006 ásamt Finnum
og Dönum. Var ástæðan sú að
Evrópusambandið, sem ríkin
þrjú eiga aðild að, skilgreindi
Tamíl-tígrana sem hryðju-
verkasamtök.
» Norðmenn og Íslendingarstarfræktu norrænu eft-
irlitssveitirnar til ársloka
2007. Stjórn Srí Lanka sakaði
eftirlitssveitirnar um að draga
taum Tamíl-tígra.
ÞAÐ er hlýtt og notalegt í Hanoi, höfuðstað Víet-
nams, og ferðafólkið lætur fara vel um sig í létti-
vögnunum. Þeir eru þó ekki lengur dregnir eins
og áður, heldur knúnir áfram eins og reiðhjól.
Kreppan hefur ekki farið hjá garði í Víetnam en
þótt nóg virðist vera að gera hjá léttivagnastjór-
unum á myndinni hefur ferðafólki fækkað mikið
á árinu. Það sama á við um erlenda fjárfestingu í
landinu.
Umhverfisvænn ferðamáti
AP
STAÐFEST tilfelli svínaflensu voru komin yfir 60 í
Bandaríkjunum í gær en þá hafði ekki verið tilkynnt um
dauðsföll af völdum flensunnar. Yfirmaður sóttvarn-
armiðstöðvar landsins sagði í gær að vel mætti búast við
dauðsföllum í landinu vegna flensunnar. Tilfelli hafa komið
upp í New York, Ohio, Kansas, Texas og Kaliforníu.
Barack Obama, forseti Bandaríkjanna, hefur farið fram
á það við þing landsins að 1,5 milljörðum Bandaríkjadala
verði varið til að berjast gegn faraldrinum. Peningana
skuli m.a. nota til að auka lyfjabirgðir landsins, þróa bólu-
efni og styðja við eftirlit og aðgerðir á alþjóðavísu til að
verjast frekari útbreiðslu.
Neyðarástandi lýst yfir í Kaliforníu
Í gær var tilkynnt um 44 staðfest tilfelli í New York-
borg og reyndust þau öll vera í skóla í Queens-hverfi. Heil-
brigðisfulltrúi borgarinar sagði að hundruð barna bæru
flensueinkenni en ekki væri staðfest hvort um svínaflensu
væri að ræða. Einkennin væru mjög væg og allir virtust
vera á batavegi. Borgarstjóri New York-borgar, Michael
Bloomberg, sagði fjölmiðlum að allir þeir sem greinst
hefðu með flensuna væru á batavegi.
Arnold Schwarzenegger, ríkisstjóri í Kaliforníu, lýsti yf-
ir neyðarástandi í ríkinu í gær. Í yfirlýsingu hans sagði að
ekki væri ástæða til ótta, aðgerðirnar væru nauðsynlegar
til að stöðva útbreiðslu flensunnar. 11 tilfelli svínaflensu
höfðu í gær verið staðfest í Kaliforníu og þá fékkst staðfest
að annað tveggja dauðsfalla í ríkinu sem talið var að mætti
rekja til svínaflensunnar reyndist ekki af hennar völdum.
jmv@mbl.is
Búast við dauðsföllum
vegna flensunnar
Reuters
Neyð Arnold Schwarzenegger tilkynnti um neyðar-
ástand í Kaliforníuríki vegna útbreiðslu flensunnar.
SÓLBLETTUM
fjölgar og fækkar
á 11 ára fresti en
nú hafa þeir ekk-
ert látið á sér
kræla í langan
tíma.
Hefur þetta
vakið áhyggjur
ýmissa vísinda-
manna, sem
benda á, að þannig hafi þetta líka
verið á 17. öld, á litlu ísöldinni, sem
svo var kölluð. Og ekki bara það,
heldur er sólvindurinn, öreinda-
straumurinn frá sólu, veikari en
hann hefur áður mælst.
Vísindamenn vita ekki hvað um er
að vera í sólinni en sumir óttast, að
það kunni að vera fyrirboði um
kuldatíð á jörðinni.
Sólvirkni var mikil lengst af á 20.
öld og einkanlega eftir 1950. Um
svipað leyti fór hitastigið að hækka
vegna gróðurhúsaáhrifa að því er
talið er. Flestir vísindamenn virðast
þó sammála um, að sviptingar í sól-
inni hafi ekki breytt mjög miklu um
hitastigið hér á jörð á síðustu ára-
tugum. Reiknast þeim til, að af 0,5
gráðu hækkun á meðalhita síðast-
liðin 30 ár hafi 10 til 20% stafað af
mikilli sólvirkni en allt hitt af gróð-
urhúsaáhrifunum. Um þetta er þó
deilt og þeir eru til, sem halda því
fram, að hækkun hitastigsins megi
fyrst og fremst rekja til sólarinnar.
svs@mbl.is
Kuldar eða
ný ísöld í
vændum?
Sjórinn sækir á.
Lítil sólblettavirkni
veldur áhyggjum
ALLT að 140.000 danskar fjöl-
skyldur eru tæknilega gjaldþrota.
Þær skulda meira í húsnæðinu en
fengist fyrir það, væri það selt.
Kemur þetta fram í skýrslu sem
danski bankinn Sydbank hefur látið
vinna en í henni segir að fjölskyldum
í þessari stöðu hafi fjölgað mikið á
fyrsta fjórðungi þessa árs.
„Á þessum tíma hefur fjöl-
skyldum, sem skulda meira en þær
eiga, fjölgað um 40.000. Hefur slík
aukning ekki sést í marga áratugi,“
segir Christian Hillingsøe Heinig,
aðalgreinandi bankans. Verst er
ástandið á höfuðborgarsvæðinu en
heldur betra á landsbyggðinni.
svs@mbl.is
Gjaldþrota
fjölskyldur
DEILT er um hvað svínaflensan
skuli heita og eru yfirvöld í Taílandi,
einu stærsta kjötútflutningslandi
heims, farin að nota orðið Mexíkó-
flensan um faraldurinn. Ísraelski
heilbrigðisráðherrann, sem jafn-
framt er bókstafstrúar gyðingur,
segir að Ísrael muni gera hið sama.
Það sé til að gyðingar þurfi ekki að
taka sér orðið svín í munn, en svín
eru óhrein dýr samkvæmt kenningu
gyðinga. Tillaga hans hefur hins veg-
ar fengið dræmar undirtektir.
Yfirmaður heilbrigðismála hjá
Evrópusambandinu hefur sömuleiðis
gagnrýnt nafn flensunnar og hefur
lagt til að hún verði kölluð nýjaf-
lensa. Svínanafnið komi niður á
svínakjötsframleiðendum þar sem al-
menningur þori ekki að kaupa svína-
kjöt.
Veltur á rótum flensunnar
Heimssamtök um heilbrigði dýra,
sem sjá um málefni dýralækninga
um víða veröld, hafa lagt til að flens-
an verði nefnd Norður-Am-
eríkuflensan þar sem það samræmist
þeirri hefð að nefna flensufaraldra
eftir þeim landsvæðum þar sem þær
greinast fyrst, samanber spænska
veikin (1918-1919).
Umræðan mun líklega halda
áfram á meðan vísindamenn og heil-
brigðisyfirvöld reyna að finna rætur
flensunnar. jmv@mbl.is
Hvað á svo eiginlega
að kalla flensuna?
AP
Vörn Sjö mánaða stúlka verst svína-
flensunni á flugvelli í Mexíkó.