Morgunblaðið - 29.04.2009, Blaðsíða 23

Umræðan 23
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. APRÍL 2009
– meira fyrir áskrifendur
Fylgiblað með Morgunblaðinu 12. maí
Eurovision 2009
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
Fáðu þér áskrift á mbl.is/askrift
eða í síma 569 1122
Meðal efnis:
• Stiklað á stóru í sögu Eurovision í máli og myndum, helstu lög og uppákomur
• Páll Óskar spáir í spilin
• Kynning á keppendum í undankeppni og í aðalkeppni
• Ævintýrið um Jóhönnu Guðrúnu
• Íslensku lögin í gegnum tíðina
• Atkvæðaseðill fyrir aðalkeppnina
• Ásamt fullt af spennandi efni um Eurovision
Undankeppnin fer fram 12. og 14. maí en aðalkeppnin laugardaginn 16. maí.
Þetta er tvímælalaust blaðið sem sjónvarpsáhorfendur hafa við höndina 12., 14.
og 16. maí þegar Eurovision verður sýnt í sjónvarpinu.
Nánari upplýsingar veitir Katrín Theódórsdóttir í síma 569 1105 eða kata@mbl.is
Tekið er við auglýsingapöntunum til kl. 16.00, fimmtudaginn 7. maí.
ÉG VAR stödd í
stórmarkaði nú fyrir
kosningar og þar var
maður að velja sér
lambafillé, nautalundir
og svínabóga úr kjöt-
borðinu. Þegar kunn-
ingi hans kom aðvíf-
andi byrjaði maðurinn
að gráta: Ríkisstjórnin
er bara að pæla í
kynjakvóta, súlustöðum og á meðan
brennum við. Ég gat ekkert sagt því
ég skildi að hér var kominn sjálfur
Skarphéðinn í brennunni. Svo tíndi
maðurinn kjötvörurnar ofan í körf-
una sína og grét svolítið áfram yfir
tilvonandi vinstri stjórn.
Gráturinn „björgum Íslandi“ er
hreinn ótrúlegur. Samt á að virkja
allar ár, hverja hveraholu og byggja
álver í hverju skúmaskoti. Hvaða Ís-
landi á þá að bjarga? Fólki sem lifir í
lausu lofti? Vill fólk láta ræsa bygg-
ingarkranana sem vomuðu yfir eins-
og hrægammar? Að hillurnar í búð-
unum sem nú þegar svigna undan
kræsingum verði fylltar, að jeppa-
flotinn sem streymir um göturnar
verði sýnilegur, hlutabréfunum
fundinn staður á himnum? Það var
ekkert góðæri hér, það var óðæri og
ég er fegin að því skuli vera lokið. Og
með fullri virðingu fyrir Evrópu-
sambandinu og olíuleit þá bjargar
það okkur ekki, ég held
það þurfi ekki einu
sinni að bjarga okkur,
það er ekkert að okkur,
okkur vantar ekki neitt.
Það sakaði þó ekki að
vinstri menn slepptu
því að dýrka Jóhönnu á
sama hátt og Davíð var
dýrkaður hjá sjálfstæð-
ismönnum, (maður fer
loksins að skilja hvern-
ig dýrkun fer með fólk!)
það sakaði heldur ekki
að Ísland yrði stór-
iðjulaust því álfyrirtækin eru her-
gagnaframleiðendur og vopnin not-
uð til að passa friðinn í Írak og fleiri
stöðum – svo væri þjóðþrifaverk að
safna saman tárunum sem falla í
stórmörkuðunum og þau höfð til
sýnis á Þjóðminjasafninu: Svona
grét fólk í gamla daga þegar það
brann við kjötborðið og grét yfir feg-
urð nautalundanna.
Og það væri kannski ágætt að
huga að kynjakvóta og súlustöðum
og þá lagast hitt af sjálfu sér.
Brennum við?
Eftir Elísabetu
Kristínu
Jökulsdóttur
Elísabet Jökulsdóttir
» Það var ekkert góð-
æri hér, það var
óðæri og ég er fegin að
því skuli vera lokið.
Höfundur er rithöfundur.
MARGIR andstæð-
ingar ESB halda því
fram að Ísland muni
tapa sjálfstæðinu ef
við göngum í ESB.
Þessi fullyrðing hjá
andstæðingum ESB
er röng og byggist á
blekkingu. Ein af
grunnforsendum þess
að ganga í ESB er að
ríkin þurfa að vera
sjálfstæð, með Alþingi, sjálfstæða
dómstóla og réttlát lög. Nánar má
lesa um þessi skilyrði í Kaup-
mannahafnarskilyrðunum (Copen-
hagen criteria), en þau skilyrði eru
ein af grunnskilyrðunum fyrir inn-
göngu í ESB. Ísland uppfyllir öll
þessi skilyrði í dag og því ætti um-
sókn Íslands um aðild að ESB ekki
að lenda í neinum vandamálum þeg-
ar öll 27 aðildarríki ESB færu yfir
umsóknina.
Innan allra sáttmála ESB (sátt-
málar eru æðstu lög ESB) er sjálf-
stæði aðildarríkja tryggt. Þetta
sjálfstæði á að tryggja ennþá betur
með hinum væntanlega Lissabon-
sáttmála. Réttur minni aðildarríkja
ESB er tryggður í sáttmálum ESB,
og einnig hefur Finnland tekið þá
afstöðu að passa uppá réttindi
smærri aðildarríkja ESB.
Af Norðurlöndunum eru Svíþjóð,
Danmörk og Finnland í ESB. Öll
þessi ríki njóta sjálfstæðis og full-
veldis síns, jafnframt því að vera
meðlimir í ESB, þar sem þau hafa
áhrif á ákvarðanatöku ESB í öllum
þeim málum sem skipta þau máli.
Ísland yrði langt því frá áhrifalaust
og ósjálfstætt innan ESB, við
myndum hafa bakland
innan Norðurlandanna
í sameiginlegum hags-
munamálum ríkjanna
innan ESB.
Andstæðingar ESB
hafa ennþá ekki getað
vísað á eitt einasta ríki
innan ESB sem er
ósjálfstætt eins þeir
fullyrða að Ísland muni
verða við inngöngu.
Það kemur ekki á
óvart, enda er ekkert
ríki innan ESB ósjálfstætt eða
ófullvalda. Þessar fullyrðingar um
að ríki tapi sjálfstæði sínu og full-
veldi við inngöngu í ESB er ekkert
nema hræðsluáróður andstæðinga
ESB og það ber að afgreiða þennan
málflutning sem slíkan.
Íslendingar munu njóta þess að
vera í ESB. Lausir við efnahags-
legan óstöðugleika, geta gleymt
miklum sveiflum á gjaldmiðlinum
við helstu lönd í Evrópu við upp-
töku á evru. Innganga í ESB mun
ekki leysa öll vandamál á Íslandi, en
innganga í ESB yrði stórt og mik-
ilvægt skref fram á við fyrir Íslend-
inga. Bæði efnahagslega og lýðræð-
islega.
Sjálfstæði
Íslands og ESB
Eftir Jón Frímann
Jónsson
Jón Frímann Jónsson
»Margir andstæð-
ingar ESB halda því
fram að Ísland muni
tapa sjálfstæðinu ef við
göngum í ESB. Þessi
fullyrðing hjá andstæð-
ingum ESB er röng…
Höfundur er öryrki.
MIKIÐ er rætt og
ritað hvernig unnt er
að koma til móts við
þá sem mest skulda og
lækka skuldabagga
heimilanna. Þess
vegna var allrar at-
hygli vert að hlusta á
varaformann XD flytja
tilfinningaræðu á
landsfundinum 28.
mars sl. og heyra
hvernig sumir hugsa sér mögu-
leikann að komast frá skuldum sín-
um. Efnislega sagði varaformað-
urinn um hlutabréfakaup
eiginmannsins.
Eiginmaður minn fjárfesti í
hlutabréfum í Kaupþingi og tók síð-
ar lán til þess, líkt og margir starfs-
menn bankans. Í byrjun árs 2008
ákvað hann að setja hlutabréfaeign-
ina og skuldir í eignarhaldsfélag en
markmiðið var að eiga hlutabréfin
til langs tíma. Eignir félagsins voru
ávallt umfram skuldir þar til kom
að bankahruninu en þá lenti félagið,
eins og mörg önnur félög, í miklum
vanda. Með það félag verður að
sjálfsögðu farið að lögum eins og öll
önnur félög í sambærilegri stöðu.
Hvað er verið að segja með þessari
síðustu setningu – með það félag
verður að sjálfsögðu farið að lögum.
Ósköp einfalt. Eignir félagsins duga
ekki fyrir skuldum og félagið verður
gjaldþrota. Engar eignir til og eng-
inn borgar skuldirnar. Félagið verð-
ur bara gert gjaldþrota í samræmi
við lög sem um slíkt gilda og skuld-
irnar afskrifaðar. Það kom ekkert
fram í ræðunni hvort persónuleg
ábyrgð væri á skuldinni og hvort sú
ábyrgð hefði verið yfirfærð á eign-
arhaldsfélagið við stofnun þess eða
ábyrgðin felld niður hafi hún verið
fyrir hendi. Við þetta vakna spurn-
ingar. Er mögulegt að fella sjálfur
niður persónulega ábyrgð á láni
með því að einfaldlega flytja skuld-
ina á pappír í einkahlutafélag?
Embætti ríkisskattstjóra hefur gef-
ið það álit að niðurfelling eða eft-
irgjöf skulda sé skattskyld hjá þeim
sem niðurfellinguna fær. Fróðlegt
væri á síðari stigum að frétta hvort
niðurfelling skulda sé talin fram til
skatts hjá þeim einstaklingum sem
sjá sjálfir um niðurfell-
ingu eigin skulda eða
hafa fengið niðurfell-
ingu á annan hátt.
Heilmikið var í frétt-
um eftir bankahrunið
að ákveðinn fjöldi
starfsmanna Kaup-
þings hefði keypt
hlutabréf fyrir him-
inháar fjárhæðir og
skuldsett sig fyrir
þessum fjárhæðum.
Það var þá álit ýmissa
lögfræðinga að auðvit-
að bæri að innheimta þessar skuldir
þó svo hlutabréfaeignin væri orðin
verðlaus. Þá héldu menn að per-
sónuleg ábyrgð skuldara væri á
skuldinni. Ekkert hefur heyrst lengi
um þetta mál – hvorki um það að
skuldirnar hafi verið greiddar né
um það að skuldirnar eða ábyrgð-
irnar hefðu verið felldar niður.
Kannski er þetta mál í þöggun eins
og margt annað í bankahruninu.
Þess vegna vakna spurningar. Hvað
ætli margir hafi flutt hlutabréfaeign
og einkaskuldir í einkahlutafélag og
talið sig sjálfir geta fellt niður per-
sónulega ábyrgð á skuldunum?
Hvað fengu starfsmenn Kaupþings
persónulega margar milljónir eða
milljarða greiddar til sín í arð fyrir
hlutabréf sem þeir aldrei greiddu
og skulduðu þeim sama aðila sem
greiddi arðinn? Hver verður í dag
að greiða fyrir þessa og aðra óráð-
síu í bankakerfinu?
Við þessari síðustu spurningu er
einfalt svar. Íslenskir skattgreið-
endur í boði ráðamanna m.a. úr röð-
um sjálfstæðismanna. Hér má svo
sannarlega líka velta fyrir sér þeirri
spurningu hvort það eitt sér sé ekki
óbein hækkun á sköttum þegar
skattpeningarnir fara í greiðslu á
skuldum óráðsíumanna í stað þess
að fara til almennra velferðamála og
framfara í þjóðfélaginu. Fjöldi íbúð-
areigenda er tæknilega gjaldþrota
þar sem eftirstöðvar fasteignalána
eru hærri en verðmæti íbúða. Hver
veit nema sjálfstæðisfólkið varði
veginn um farsæla lausn þeirra
mála. Einhvers konar samsvörun
við hlutabréfakaupin hér að framan.
Einstaklingar setja íbúð sína og
skuld í eignarhaldsfélag að fyr-
irmynd þessa fólks og síðan verður
farið með eignarhaldsfélagið að lög-
um – gjaldþrotameðferð. Lánveit-
andinn tekur við íbúðinni og af-
skrifar skuldina. Íbúðir hafa sem
kunnugt snarlækkað í verði og
kannski óseljanlegar. Lánveitand-
inn selur þá íbúðina til fyrri eiganda
á niðursettu markaðsvirði og lánar
andvirðið til 40 ára á lágum (jafnvel
engum) vöxtum. Það mun nefnilega
auka líkur á endurgreiðslu lána ef
vextir eru nógu lágir. Áreiðanlega
margir með neikvæða eiginfjár-
stöðu mundu vera tilbúnir að vinna
úr sínum málum á þennan hátt.
Einstaklingarnir verða þá persónu-
lega ekki gjaldþrota. Það verður
eignarhaldsfélag sem verður gjald-
þrota og hverfur úr þjóðskránni.
Einfalt að skýra þetta á pappír en
kannski ekki fyrir venjulegt fólk að
skilja eða framkvæma slíka gjörn-
inga. En það var svo einnig athygli-
vert að sjá alla (a.m.k. flesta) lands-
fundarfulltrúa standa upp hinn 28.
mars sl. að lokinni ræðunni og
klappa í margar sekúndur. Það gæti
óneitanlega verið umhugsunarefni
um hvað allt klappið snýst. Frekar
vil ég halda að þetta sé bara ein-
hverskonar óskiljanleg stjörnudýrk-
un stjórnmálamanns en síður að
verið sé að klappa fyrir ráðsnilld í
fjölskyldu varaformannsins. Þó veit
maður aldrei og getur ekkert full-
yrt.
Eftir Sigurð
Tómasson »Hlutabréf Kaup-
þingsmanna. Er
mögulegt að fella sjálfur
niður persónulega
ábyrgð með því að
einfaldlega flytja skuld-
ina á pappír í einka-
hlutafélag?
Sigurður Tómasson
Höfundur er endurskoðandi.
Undanskot skulda?