Morgunblaðið - 29.04.2009, Blaðsíða 35

Menning 35FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. APRÍL 2009
SÝNINGIN
Draumurinn um
ægifegurð í ís-
lenskri sam-
tímalist var opn-
uð í listasafninu
Kundsi í borginni
Vasa í Finnlandi
á dögunum, og
var hluti af ís-
lenskri listahátíð.
Æsa Sigurjónsdóttir listfræð-
ingur er sýningarstjóri sýning-
arinnar, sem áður var sett upp í
Brüssel og á Kjarvalsstöðum.
Mikil umfjöllun hefur verið um
sýninguna í finnskum fjölmiðlum, í
staðarblöðum, sjónvarpi og hljóð-
varpi, og þá lagði stærsta dagblað
Finnlands, Helsinkin Sanomat,
opnu undir umfjöllun um sýninguna
sem fær þar afar lofsamlega dóma.
„Rýmið í þessu safni er mjög fínt
og sýningin flæðir vel á tveimur
hæðum,“ segir Halldór Ásgeirsson
myndlistarmaður, sem var á staðn-
um og setti upp stóra innsetningu í
safninu, úr bræddu hraungrýti.
Æsa hrósar verki Halldórs og segir
það koma afskaplega vel út og
tengjast verkum annarra lista-
manna á áhugaverðan hátt.
Að mati Halldórs nýtur sýningin
sín betur í Vasa en á fyrri sýning-
arstöðum en á henni eru 40 verk
eftir 17 myndlistarmenn. Nokkrum
verkum var bætt við sýninguna frá
því hún var á Kjarvalsstöðum, en
þau eru í eigu finnskra safnara, m.a.
verk eftir Kristján Guðmundsson,
Hrein Friðfinnsson og Georg
Guðna.
Íslensk list
í Vasa
Samtímamyndlistin
fær góðar viðtökur
Halldór Ásgeirsson
NOKKUR stór myndverk eftir
bandaríska myndlistarmanninn
James Rosenquist brunnu þegar
skógareldur geisaði í Aripeka í Flór-
ída um helgina.
Meðal húsanna sem brunnu voru
íbúðarhús og vinnustofa Rosenquists.
Ásamt þeim Andy Warhol og Roy
Lichtenstein er Rosenquist talinn
einn af lykilmönnum í bandarísku
popplistinni. Hvorki honum né starfs-
fólki hans varð meint af brunanum en
meðal verkanna sem brunnu var 40
metra hátt veggverk sem franska rík-
ið hafði keypt af listamanninum.
Poppverk
brunnu
SEXTETT Ólafs Gauks kemur
fram á tónleikum í Fríkirkj-
unni á morgun, fimmtudag.
Söngvararnir Svanhildur og
KK, Kristján Kristjánsson,
koma fram með sextettinum.
Sami hópur hélt hljómleika
fyrir troðfullu húsi við frábær-
ar undirtektir á sama stað fyrir
nokkrum vikum og var því
ákveðið að hefja skyldi leikinn
einu sinni enn og rifja upp al-
þekkt lög frá 7. og 8. áratug síðustu aldar þegar
sextettinn, ásamt Svanhildi og Rúnari Gunn-
arssyni, spilaði um landið vítt og breitt á hverju
sumri, kom fram í sjónvarpsþáttum, og gaf út
plötur. Hljómleikarnir hefjast klukkan 21.
Tónlist
Tónleikar Sextetts
Ólafs Gauks
Ólafur Gaukur
GUÐRÚN Vilmundardóttir
þýðandi segir í dag, miðviku-
dag, klukkan 16.30, frá kynn-
um sínum af verkum leik-
skáldsins Sarah Kane,
áformum um uppsetningar
sem ekki litu dagsins ljós, þýð-
ingunni á leikritinu Rústað og
tilraunum til aðlögunar í sam-
vinnu við leikstjórann Kristínu
Eysteinsdóttur. Dagskráin,
sem nefnist Skáldið hefur (yf-
irleitt) rétt fyrir sér, er í fyrirlestrasal Þjóðminja-
safnins. Fyrirlesturinn er hluti af fyrirlestraröð-
inni Þýðing öndvegisverka, sem skipulögð er af
Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum
tungumálum við Háskóla Íslands.
Bókmenntir
Segir frá verkum
Sarah Kane
Guðrún
Vilmundardóttir
Í VIKUNNI kemur út greina-
safnið Kvennabarátta og krist-
in trú. Til kynningar á bókinni
verður haldin ráðstefna í Há-
skóla Íslands, stofu 101 í Odda,
í dag, miðvikudag, milli klukk-
an 13 og 16.
Á ráðstefnunni flytja allir
greinarhöfundarnir erindi, en
þeir eru auk dr. Arnfríðar Guð-
mundsdóttur guðfræðings og
Kristínar Ástgeirsdóttur sagn-
fræðings, sem ritstýrðu bókinni, dr. Dagný Krist-
jánsdóttir bókmenntafræðingur, Erla Hulda Hall-
dórsdóttir sagnfræðingur, Nína Leósdóttir
guðfræðingur og dr. Sigríður Dúna Kristmunds-
dóttir mannfræðingur.
Ráðstefna
Fjallað um kvenna-
baráttu og kristni
Arnfríður
Guðmundsdóttir
Eftir Kolbrúnu Bergþórsdóttur
kolbrun@mbl.is
HIN rússneska Natalia Gutman er
lifandi goðsögn meðal aðdáenda
sellóleiks. Nú kemur hún til Ís-
lands og leikur með Sinfón-
íuhljómsveit Íslands á tónleikum
næstkomandi fimmtudagskvöld.
Þar flytur hún Sellókonsert númer
1 eftir Dmítríj Sjostakovitsj.
Dýrmæt innsýn
„Þegar kom að því að finna ein-
leikara fyrir þennan konsert þá
kom í sjálfu sér ekkert annað til
greina en að leita í smiðju Rússa.
Þeir eiga ótrúlega magnaða einleik-
ara,“ segir Árni Heimir Ingólfsson,
tónlistarstjóri Sinfóníuhljómsveitar
Íslands. „Natalia Gutman var nem-
andi sellósnillingsins Rostropovitsj
og auk þess vinkona Sjostakovitsj.
Hún spilaði fyrir hann sellókons-
ertinn sem hún flytur á tónleik-
unum á fimmtudag og er ein þeirra
goðsagnakenndu tónlistarmanna
sem eftir lifa í Rússlandi. Túlkun
hennar gefur okkur dýrmæta inn-
sýn í skeið sögunnar sem nú er lið-
ið.“
Sérstök upplifun
Natalia Gutman er fædd árið
1942 í Kazan en ólst upp í Moskvu
og tók sína fyrstu sellótíma hjá afa
sínum fimm ára gömul. Afinn, An-
isim Berlin, var frægur fiðluleikari
á sinni tíð og hafði lært hjá sjálfum
Leopold Auer. Seinna lærði hún
hjá Rostropovitsj en þegar hann
lenti í ónáð hjá yfirvöldum komst
hún sömuleiðis á svartan lista og
var í tíu ár bannað að ferðast utan
Sovétríkjanna. Alþjóðlegur ferill
hennar hófst upp úr 1980 og hún er
nú einn fremsti fulltrúi rússneska
skólans í sellóleik.
Meðal áhrifavalda í lífi Gutman
var píanóleikarinn Svjatoslav Rich-
ter sem eitt sinn sagði að hún væri
„sannleikurinn í tónlist, holdi
klæddur“, og eiginmaður hennar,
fiðluleikarinn Oleg Kagan sem lést
árið 1990.
Þrátt fyrir nokkuð háan aldur
eru engin þreytumerki á leik Gut-
man en tilfinningaþrungin túlkun
hennar þykir óviðjafnanleg. „Það
er alltaf mjög sérstök upplifun að
sjá og hlusta á flytjanda sem hefur
mikla reynslu, breiða sýn og mús-
íkalska visku, eins og Gutman hef-
ur,“ segir Árni Heimir.
Gott umtal
Árni Heimir segir að það gangi
ótrúlega vel að fá þekkta erlenda
tónlistarmenn til liðs við Sinfón-
íuna. „Það gengur vonum framar,
meira að segja í miðri kreppu, að
fá erlenda tónlistarmenn til Ís-
lands. Sinfóníuhljómsveit Íslands
hefur getið sér það gott orð úti í
hinum stóra heimi að erlendir tón-
listarmenn vita að þeir geta treyst
því að hér eru ákveðin gæði, vand-
virkni og áhugi.
Það sem Sinfónían hefur fram
yfir margar af stærstu atvinnu-
hljómsveitum annarra landa er
ákveðinn ferskleiki og ríkur vilji
hljómsveitarmeðlima til að leggja
sig alla fram. Þetta finna erlendir
tónlistarmenn sem hingað koma og
þegar þeir snúa aftur heim tala
þeir mikið um hversu gaman og
gott var að spila á Íslandi. Þeir
hafa einnig mjög á orði hversu vel
Íslendingar hlusti, það sé meiri
kliður og óróleiki þegar spilað er í
stórborgum á borð við London,
New York eða Berlín. Allt þetta
góða umtal vinnur mjög með okk-
ur,“ segir Árni Heimir.
Músíkölsk viska
 Sellóleikarinn Natalia Gutman leikur með Sinfóníunni  Er lifandi goðsögn
meðal aðdáenda sellóleiks  Var nemandi Rostropovitsj og vinkona Sjostakovitsj
Natalia Gutman „Það er alltaf mjög sérstök upplifun að sjá og hlusta á
flytjanda sem hefur mikla reynslu, breiða sýn og músíkalska visku. “
UNNENDUR góðrar gítartónlistar
vinsamlega takið eftir: þriggja daga
gítarhetjuhátíð er framundan á
Græna hattinum á Akureyri.
„Ég var einhvern tíma að hlusta á
Óla Palla kynna AC/DC í Rokklandi
á Rás 2 og spurði sjálfan mig: Hver
hefur ekki gaman af góðu gítar-
sólói?“ segir Haukur Tryggvason,
vert á hattinum sem heldur hátíðina
í samstarfi við Blúsfélag Akureyrar.
Hugmyndin er í raun eldri;
„kviknaði á djasshátíð fyrir nokkr-
um árum þar sem komu saman 10
gítarleikarar á flottum tónleikum.“
Haukur hóf undirbúning í janúar
og viðbrögðin voru strax mjög góð.
„Allir sem ég hringdi í sögðu bara já
og spurðu hvenær hátíðin yrði.“
Flestar helstu gítarhetjur lands-
ins mæta á svæðið. Annað kvöld
hefst veislan kl. 21 þegar fram koma
tríó Kristjáns Edelstein, Hallgrímur
Ingvason og loks Gunnar Þórðarson
og vinir – en þar mætir Gunnar í
fyrsta skipti til leiks með rokktríó; í
því eru auk hans Gunnlaugur Briem
trommari og bassaleikarinn Jóhann
Ásmundsson.
Á föstudaginn kl. 14.10 skemmtir
50 manna gítarkór í göngugötunni,
Masterclass verður á vegum Tónlist-
arskólans á Græna hattinum kl. 15
og um kvöldið leika Ómar Guð-
jónsson, Halldór Bragason og Björn
Thoroddsen ásamt hljómsveit, sem í
eru Birgir Baldursson trommari,
bassaleikarinn Róbert Þórhallsson
og Davíð Þór Jónsson, sem leikur á
Hammond-orgel.
Á laugardaginn kl. 16 verða gítar-
hetjutónleikar fyrir yngstu kynslóð-
ina og þau sem ekki komast á hina
viðburðina vegna aldurs. Um kvöld-
ið leikur annars vega tríó Thiago
Trinsi og hljómsveit Jóns Páls
Bjarnasonar, og rúsínan verður bor-
in fram í pylsuendanum eftir það; á
„stjörnudjammi“ stíga á svið Björn
Thoroddsen, Halldór Bragason,
Hallgrímur Ingvason, Jón Páll
Bjarnason, Kristján Edelstein, Óm-
ar Guðjónsson og Thiago Trinsi og
leika saman við hvern sinn fingur.
Gítarinn í aðalhlutverki
Morgunblaðið/Kristinn
Gítarhátíð nyrðra Halldór Bragason er einn snillinganna sem leika á
Græna hattinum, meðal annars á stjörnugítardjammi á laugardagskvöldið.
 Þriggja daga gítarhetjuhátíð á Græna hattinum á Akureyri
Á efnisskrá Sinfóníuhljóm-
sveitar Íslands á tónleikunum á
fimmtudagskvöldið, 30. apríl, er
Ballettsvíta nr. 3 og Sellókons-
ert nr. 1 eftir Dímítrí Sjostako-
vitsj. Einnig verður flutt Sin-
fónía nr. 6 eftir Pjotr
Tsjajkovskíj.
Stjórnandi er Rumon Gamba
og tónleikarnir hefjast klukkan
19.30. Natalia Gutman flytur
fyrsta sellókonsert Sjosta-
kovtsj.
Rússnesk veisla
Útkoman er hreint
stórkostleg... alveg
einstaklega falleg í ljót-
leika sínum. 41
»