Morgunblaðið - 23.05.2009, Blaðsíða 6
6 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. MAÍ 2009
FRÉTTASKÝRING
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Stöðug fundarhöld eru nú í húsnæði
Ríkissáttasemjara þar sem reynt
verður að ná víðfeðmu samkomulagi
um launabreytingar bæði á almenn-
um og opinberum vinnumarkaði fyrir
allt að 150 þúsund launamenn. Og
samhliða er reynt að ná sátt um að-
gerðir í efnahagsmálum, ríkisfjár-
málum og um þjónustu sveitarfélaga.
Allt að sex tugir forystumanna
koma hér við sögu. Vinnunni hefur
verið skipt í þrjá hópa, um launalið
kjarasamninga, ríkisfjármál og vel-
ferðarmál og um efnahags- og at-
vinnumál. Fundað var í öllum þessum
hópum í gær. Beðið er eftir því að rík-
isstjórnin leggi fram upplýsingar og
tölur um ríkisfjármálin, svo hægt sé
að hefja umræðu um niðurskurðinn,
og hversu langt verði gengið. Þar eru
ákveðnar varnarlínur sem ASÍ vill
draga, að sögn Gylfa Arnbjörnssonar,
forseta ASÍ.
Allt er undir. ASÍ hefur hafnað til-
lögum SA frá því fyrr í vikunni um
þak á launahækkanir og vill að staðið
verði við umsamdar hækkanir 1. júlí.
Umræðan um endurnýjun samn-
inga á almenna vinnumarkaðinum
hefur nú verið sett til hliðar um
stundarsakir, „til að kæla hana að-
eins“. Í næstu viku munu menn m.a.
einbeita sér að opinberu samningum
en ólíkt almenna vinnumarkaðinum,
eru samningar starfsmanna við ríki
og sveitarfélög lausir í sumar.
SA hafa óskað eftir upplýsingum
frá ríkisstjórninni um áform varðandi
lífeyrismál opinberra starfsmanna.
Kallaðir eru til fulltrúar og sér-
fræðingar víða að úr samfélaginu til
að upplýsa stöðu mála. Rætt er við
fulltrúa Seðlabankans og fjár-
laganefndar og reiknað með fundi
með sendinefnd Alþjóðagjaldeyr-
issjóðsins í næstu viku.
Frekari vaxtalækkanir eru lyk-
ilatriði í þessum þreifingum. „Við á
vinnumarkaðinum lítum svo á að það
sé forsenda þess að við náum landi að
tekið verði á vaxtamálunum,“ segir
Gylfi Arnbjörnsson. Ríkisstjórnin,
samtök á vinnumarkaði, Seðlabanki
og AGS verði að setjast niður og
meta, í ljósi áforma um að sótt verði
um aðild að ESB, hvað menn geti
leyft sér að gera til lengri tíma litið, ef
gjaldeyrishöft verða áfram við lýði.
Hefur jafnvel verið rætt um fast-
gengisstefnu á meðan beðið yrði nið-
urstöðu úr aðildarviðræðum við ESB.
Rætt hefur verið um áformaðar
framkvæmdir á vegum ríkis og sveit-
arfélaga en valdið hefur vonbrigðum
hversu fáar framkvæmdir eru komn-
ar upp á borðið.
Allt undir í Karphúsi
Reynt að ná samkomulagi um launaliði 29. maí Sátt um aðgerðapakka liggi
fyrir 9. júní Vilja keyra niður vextina og hugmyndir eru um fastgengisstefnu
Morgunblaðið/Eggert
Víðtækt samráð Fjölmennt var í Karphúsinu í gær. Hér má m.a. sjá Vilhjálm Egilsson SA, Þórunni Sveinbjarnardóttur þingmann Samfylkingarinnar, Arn-
ar Sigurmundsson, Samtökum fiskvinnslustöðva, Halldór Grönvold ASÍ og Magnús Pétursson ríkissáttasemjara við upphaf fundarhaldanna.
Fyrirmyndin er sótt í þjóð-
arsáttina árið 1990. Viðsemj-
endur á vinnumarkaði, rík-
isstjórn, sveitarfélög,
Seðlabankinn, Alþjóðagjaldeyr-
issjóðurinn o.fl. koma að tilraun
til að móta stöðugleikasátt.
Stéttarfélög, ríkisstjórnin, atvinnurekendur og sveitarfélög reyna að ná samkomulagi um þjóðarsátt
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
SVEITARFÉLÖG glíma við mjög alvarlega
fjárhagsstöðu og leita nú allra leiða út úr vand-
anum. Halldór Halldórsson, formaður Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga, segir ljóst að
menn horfi fram á lengri kreppu en áður var
talið. „Það þýðir að við þurfum að hugsa þjón-
ustustigið upp á nýtt,“ segir Halldór. Ekki
verði undan því vikist að draga eitthvað úr
þjónustu til að lækka kostnað. Þessi mál sem
önnur eru inni á sameiginlegu borði samtaka á
vinnumarkaði og stjórnvalda í Karphúsinu.
Umdeild tillaga um 5% lækkun launakostn-
aðar gegn 10 launalausum frídögum hefur vak-
ið hörð viðbrögð. Í gær lögðu forystumenn
Kennarasambands Íslands fram yfirlýsingu
við upphaf fundar í Karphúsinu. „Í ljósi til-
rauna Sambands íslenskra sveitarfélaga til að
fá Alþingi til að gera breytingar á grunnskóla-
lögum í þeim tilgangi að skerða laun um 5% er
sjálfgefið að KÍ getur ekki á sama tíma setið
við sameiginlegt samningaborð með það að
markmiði að leita sameiginlegra lausna,“ segir
þar. Jafnframt boða kennarar að verði gerð
breyting í þessa veru eftir að aðilar hafa náð
saman við sameiginlegt borð telji KÍ sig
óbundið af slíku samkomulagi.
Halldór segir umrædda 5%-tillögu eina af
mörgum sem ræddar hafa verið og ekki verði í
hana ráðist nema með samkomulagi. „Við höf-
um sett hana inn í umræðuna, höfum ekki ein-
angrað hana við skóla, heldur erum að tala um
allar stéttir sem starfa hjá sveitarfélögum.
Þetta hefur bara verið á umræðustigi og stétt-
arfélögin hafa ekki tekið undir þetta. Ef það
gerist ekki, þá er þetta auðvitað ekki fær leið.“
Líti stéttarfélögin svo á að 5% leiðin komi ekki
til greina þá sé þýðingarlaust að ræða hana
frekar. „Þetta eru bara hugmyndir og við höf-
um engan áhuga á að fara í stríð við einn eða
neinn.“
Á samráðsfundi sveitarfélaganna á dögun-
um var kynnt könnun meðal sveitarfélaga, þar
sem fram koma fjölmargar sparnaðaraðgerðir
sem einstök sveitarfélög hafa ákveðið að grípa
til eða eru með til umræðu. Mörg þeirra hafa
ákveðið hagræðingaraðgerðir í grunn- og leik-
skólum. (Sjá ramma „Hagræðing sveitarfé-
laga“)
„Engan áhuga á að fara í stríð“
KÍ boðar útgöngu úr sameiginlegu viðræðunum í Karphúsinu ef sveitarfélög hverfi ekki frá tilraunum
til að skerða laun um 5% Ekki verður reynt að fara þessa leið nema í sátt segir Halldór Halldórsson
Morgunblaðið/Eggert
Hætta viðræðum? Fulltrúar KÍ lögðu fram yfirlýsingu í Karphúsinu í gær og segjast ekki ætla
að sitja við sameiginlegt samningaborð á sama tíma og gerð sé tilraun til að skerða laun um 5%.
Í HNOTSKURN
»Könnun meðal sveitarfélaga sýnirað 8% þeirra hafa ákveðið að
hækka leikskólagjöld. 37% hafa
ákveðið að draga úr kostnaði við fé-
lagsstarf nemenda. 15% sveitarfélaga
hafa ákveðið að hækka verð skólamöt-
uneyta og 10% sveitarfélaga eru með
það til umræðu.
»KÍ segir að breyting á grunn-skólalögum til að ná fram 5%
lækkun launa þýði að dögum sem for-
eldrar þurfa að greiða fyrir gæslu
yngri nemenda fjölgi um 10 á ári.
69%
hafa ákveðið að
draga úr yfirvinnu.
58%
hafa ákveðið að draga úr
aksturskostnaði.
10%
hafa ákveðið að fækka
stuðningsfulltrúum.
5%
hafa ákveðið að skerða
vikulegan kennslutíma
nemenda.
30%
hafa ákveðið að hagræða í
skipulagi sérkennslu.
13%
hafa ákveðið að hagræða í
skólaakstri og fækka
ferðum.
37%
hafa ákveðið að draga úr
kostnaði við félagsstarf
nemenda.
69%
hafa ákveðið að draga úr
forfallakennslu.
68%
hafa ákveðið að draga úr
yfirvinnu í leikskólum.
Hagræðing
sveitarfélaga
Sú ákvörðun Samtaka atvinnulífs-
ins að setja fram opinberlega út-
færða tillögu um breytingar á
kjarasamningum milli aðild-
arfélaga ASÍ og SA, kom mörgum
forystumönnum í verkalýðshreyf-
ingunni í opna skjöldu. Samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins olli
þetta nokkrum pirringi í röðum
verkalýðsforingja.
Stefnt er að því að föstudaginn
29. maí verði komin nokkuð skýr
mynd af launabreytingum, þó
fæstir treysti sér þó til að spá fyrir
um hvort það tekst. Aðgerðapakk-
inn í heild sinni verði svo frágeng-
inn 9. júní. Verði efnislegar breyt-
ingar gerðar á kjarasamningum
verða þær væntanlega lagðar fyrir
í allsherjaratkvæðagreiðslu aðild-
arfélaga í ASÍ. Þá eiga aðgerðir rík-
isstjórnarinnar að liggja fyrir,
hafðar til hliðsjónar og í reynd
kosið um stöðugleikasáttmálann.
Launatillögur SA ollu pirringi innan ASÍ