Morgunblaðið - 23.05.2009, Blaðsíða 22
22 FréttirVIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. MAÍ 2009
Eftir Þórð Snæ Júlíusson
thordur@mbl.is
„ÞAÐ verður að finna lausn á þessari
skekkju í gjaldeyrisójöfnuði bank-
anna á næstu dögum þar sem það er
alveg deginum ljósara að endurskoð-
endur munu ekki skrifa upp á upp-
gjör bankanna án þess,“ segir Finn-
ur Sveinbjörnsson, forstjóri Nýja
Kaupþings.
Gjaldeyrisójöfnuðurinn felst í því
að vextir bankanna af innlánum í
krónum hafa verið mun hærri en
vextir þeirra á útlánum í erlendri
mynt. Þar sem bankarnir eru með
mikið af eignum í erlendri mynt sem
bera lága vexti og mikið af innlend-
um innlánum sem bera of háa vexti
hafa bankarnir verið að tapa pening-
um. Að sögn Finns verður ekki hægt
að birta stofnefnahagsreikning
bankanna fyrr en gjaldeyrisójöfnuð-
urinn verður leystur. Það hafi bein
áhrif á samningsviðræður milli rík-
isins og kröfuhafa gömlu bankanna
um uppgjör þeirra á milli. „Í þessum
samningaviðræðum sem nú standa
yfir á milli kröfuhafa bankanna og
ríkisvaldsins verður að liggja fyrir
að bankarnir séu lífvænlegir til
framtíðar. Það er of mikil áhætta til
staðar ef gjaldeyrisójöfnuðurinn er
svona stór.“ Bankarnir hafa verið að
bregðast við ójöfnuðinum með því að
lækka hratt vexti af innlánum, sem
þýðir að sparifjáreigendur fá lægri
vaxtagreiðslur.
Verið að kortleggja leiðir
Indriði H. Þorláksson, ráðuneyt-
isstjóri í fjármálaráðuneytinu, segir
vinnu við að leysa gjaldeyrisójöfnuð-
inn í fullum gangi innan ráðuneyt-
isins. Hann segist hins vegar ekki
geta sagt hvað felist í þeirri vinnu.
„Það er verið að kortleggja hvaða
leiðir koma til álita og hvernig er
hægt að leysa þessi mál. Það standa
yfir athuganir og viðræður við bank-
ana um hvernig þetta verður út-
fært.“ Að sögn Indriða er rétt að
nauðsynlegt sé að eyða gjaldeyris-
ójöfnuðinum til að bankarnir geti
verið talist lífvænlegir og að það hafi
áhrif á uppgjörið við kröfuhafa
gömlu bankanna. „Það er unnið að
því á hverjum einasta degi að ljúka
þessum samningum [innsk. blaðam.
við kröfuhafana] og um leið endur-
fjármögnun bankanna. Það er enn
stefnt að því að ljúka þessu í júní.“
Íslenska ríkið ber mögulegt tap
Gylfi Magnússon viðskiptaráð-
herra sagði í Morgunblaðinu í gær
að nýju bankarnir væru reknir með
tapi. Indriði segir upplýsingar um
taprekstur þeirra vera á reiki. Hann
segir það þó skýrt að það sé eigandi
bankanna, íslenska ríkið, sem beri
slíkt tap. „Það voru til dæmis gerðar
ráðstafanir varðandi seinkun og
frystingu á lánum til bankanna.
Sumir hafa verið að líta á greiðslu-
flæði þeirra sem þarf þó ekki endi-
lega að gefa rétta mynd af stöðunni í
heild. Ég skal ekki útiloka tap, en
menn ættu að hafa nægan fyrirvara
á svona tölum. En það eru eigendur
bankanna sem bera tapið.“
Geta ekki birt reikningana
vegna gjaldeyrisójafnaðar
Í HNOTSKURN
»Til að nýju bankarnir þrírgeti hafið eðlilega starf-
semi þarf að klára uppgjör við
kröfuhafa gömlu bankanna.
Það hefur ítrekað frestast.
»Meðal þess sem þarf aðliggja fyrir við slíkt upp-
gjör er stofnefnahagsreikn-
ingur nýju bankanna. Þeir
geta sem stendur ekki birt
hann vegna þess að rekstur
þeirra er ekki lífvænlegur.
● Fjármálaeftirlitið
og VBS fjárfesting-
arbanki hafa gert
með sér sátt
vegna brots VBS á
lögum um verð-
bréfaviðskipti.
Brotið fólst í því
að bankinn sendi
ekki FME lista yfir
innherja fyrr en
hinn 17. sept-
ember 2008, þrátt fyrir að hafa verið
gert það kleift hinn 10. september
2007.
Í lögunum er kveðið á um skyldu
útgefenda til að senda FME, í því formi
sem eftirlitið ákveður, upplýsingar um
fruminnherja, tímabundna innherja og
aðila fjárhagslega tengda innherjum,
eigi sjaldnar en á sex mánaða fresti.
Var það mat FME að fjárhæð sátt-
arinnar væri hæfilega ákveðin 1,5 millj-
ónir króna. thorbjorn@mbl.is
Fjármálaeftirlitið sektar
VBS fjárfestingarbanka
Jón Þórisson
● STJÓRN Eimskipafélags Íslands hef-
ur ákveðið að fresta aðalfundi félags-
ins til loka júní, að því er fram kemur í
tilkynningu frá félaginu. Áfram er unnið
að fjárhagslegri endurskipulagningu fé-
lagsins og er áætlað að henni verði lok-
ið í lok júní.
Þegar afkoma Eimskips á fyrsta árs-
fjórðungi þessa árs var kynnt á fundi í
vor tilkynnti Gylfi Sigfússon, forstjóri
Eimskips, að það væri velvild lán-
ardrottna að þakka að fyrirtækið væri
ennþá starfandi. Skuldir Eimskips eru
1.950 milljónir evra, eða um 312 millj-
arðar króna á núvirði. Eignir nema
1.776 milljónum evra og það þýðir að-
eigið fé félagsins er neikvætt um 174
milljónir evra, eða um 27,8 milljarða
króna. thorbjorn@mbl.is
Endurskipulagningu
Eimskips lýkur í júní
keyptu skuldabréf af fyrirtækjum
til minnst sjö ára. Nokkur fyrirtæki
hafa lýst yfir áhuga á að fara þessa
leið en minna fer fyrir áhuga er-
lendra fjárfesta, samkvæmt upplýs-
ingum Morgunblaðsins.
Ekki er ljóst hvernig peninga-
stefnunefndin mun meta þessa
þætti í næstu ákvörðun sinni um
stýrivexti. Vafalaust hefur viðhorf
fulltrúa Alþjóðagjaldeyrissjóðsins,
að ekki séu forsendur fyrir frekari
lækkun stýrivaxta, áhrif á lokanið-
urstöðuna. Vextir verða vafalaust
lækkaðir en spurning hvort sú
lækkun verði „umtalsverð“ eins og
boðað var 7. maí síðastliðinn.
inmóðum“ er-
lendum fjár-
festum að
komast með pen-
ingana sína úr
landi.
Enn tefst upp-
skipting bank-
anna í gamlan
banka og nýjan
banka. Leysa
þarf meðal annars vandamál sem
snýr að mismun á erlendum eignum
og innlendum skuldbindingum.
Seðlabankinn kynnti fyrir
skömmu að hann ætlaði að hafa
milligöngu um að erlendir fjárfestar
bankans setti fyrir „umtalsverðri“
lækkun stýrivaxta, verði fyrir hendi
4. júní næstkomandi.
Peningastefnunefndin horfir
fyrst á hvernig gengi krónunnar
hefur þróast. Gengisvísitalan hefur
hækkað um tæp 5% frá síðustu
stýrivaxtalækkun og krónan því
veikst sem því nemur.
Þá hefur ríkisstjórnin ekki lagt
fram áætlun um niðurskurð ríkis-
útgjalda sem er önnur forsenda
sem Seðlabankinn setur fyrir lækk-
un stýrivaxta.
Auk þessara tveggja þátta skiptir
máli hvernig gengur að reisa við
bankakerfið og hjálpa „óþol-
FRÉTTASKÝRING
Eftir Björgvin Guðmundsson
bjorgvin@mbl.is
FÁTT bendir til þess að forsendur,
sem peningastefnunefnd Seðla-
„Ég þori að fullyrða að rík-
isstjórnin vinnur að öllum þessum
verkefnum og það sér til lands í
þeim öllum. Það er hins vegar alveg
rétt að eitthvað af þessu, sér-
staklega uppskiptin á milli nýju og
gömlu bankanna, er einhverjum
vikum á eftir áætlun,“ segir Gylfi
Magnússon viðskiptaráðherra.
Vextir á millibankamarkaði á Ís-
landi hafa lækkað mikið und-
anfarnar vikur og mun meira en
stýrivextirnir. Vextir á lánum til
sex mánaða voru til að mynda 7,5%
plús álag. Það eru kjörin sem bjóð-
ast fyrirtækjum í dag. Stýrivextir
Seðlabankans eru 13%.
Varla umtalsverð stýrivaxtalækkun
Forsendur peningastefnunefndar Seðlabankans fyrir umtalsverðri stýrivaxtalækkun ekki fyrir hendi
Lánakjör fyrirtækja hafa batnað mikið undanfarið vegna lægri vaxta á innlendum millibankamarkaði
Sé horft kalt á þær forsendur
sem peningastefnunefndin setti
fyrir umtalsverðri stýrivaxta-
lækkun í júní sést að þær eru
ekki fyrir hendi.
Gylfi Magnússon
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
LÁGIR stýrivextir gera breska
bankanum HSBC mjög erfitt að
halda háu lausafjárhlutfalli.
Á aðalfundi bankans í gær sagði
Michael Geoghegan forstjóri að
markmiðið væri ennþá að hafa
nægt laust fé á hendi en þar sem
vextir væru nú í sögulegu lágmarki
væri það erfitt.
Þá sagði hann að af sömu ástæðu
væri erfitt að viðhalda útibúaneti
bankans. Vaxtamunur á inn- og út-
lánum væri nær enginn og því væri
hagnaður af rekstri útibúanna lítill.
Mun bankinn segja upp 1.500
starfsmönnum, en alls starfa um
58.000 manns hjá bankanum. Sagði
Geoghegan að starfsumhverfi
HSBC yrði erfitt út árið 2010.
Gengi bréfa HSBC lækkaði um
3% í kauphöllinni í London í gær en
almennt lækkaði gengi bréfa fjár-
málafyrirtækja í viðskiptum gær-
dagsins. bjarni@mbl.is
Lágir vextir erfiðir HSBC
Vaxtamunur inn- og útlána er nær enginn og segir forstjóri
bankans að rekstur útibúanets sé bankanum þung byrði
Reuters
Arður Stjórnarformaður HSBC, Stephen Green, sagði að bankinn myndi
áfram greiða hluthöfum arð þrátt fyrir erfiðar aðstæður næstu misseri.
Þetta helst ...
● GENERAL Motors, sem eitt sinn var
eitt stærsta fyrirtæki heims, er nú
upp á náð og miskunn kröfuhafa komið
til að forðast gjaldþrot.
Fyrirtækið, sem eitt sinn var flagg-
skip bandarísks bílaiðnaðar, þarf að
sannfæra eigendur skuldabréfa um
að breyta kröfum sínum í eignarhluti
eða horfast í augu við gjaldþrot. Um er
að ræða kröfur upp á 27 milljarða doll-
ara, eða ríflega 3.400 milljarða króna.
General Motors hefur fengið frest
fram á þriðjudag til þess að sannfæra
eigendur skuldabréfanna. Um er að
ræða skilyrði sem ríkisstjórn Baracks
Obama setti fyrirtækinu og er það liður
í fjárhagslegri endurskipulagningu
þess. thorbjorn@mbl.is
GM á síðustu metrunum
UM 10 þúsund
aðilar, sem áttu
inneignir hjá
Kaupþingi Sin-
ger & Friedl-
ander-bankanum
á Mön, höfnuðu
útborgunar-
áætlun sem lögð
var fram af skila-
nefnd Kaupþings. Kemur þetta
fram í frétt á vef breska blaðsins
Telegraph.
Áætlunin um endurgreiðslu inn-
stæðna, sem kynnt var fyrir
skemmstu, byggðist á því að 54 pró-
sent af innstæðueigendum myndu
fá allt sitt innan þriggja mánaða en
76 prósent væru búin að fá inn-
stæður sínar greiddar að tveimur
árum liðnum.
Hópur sem berst fyrir því að fá
allt sitt greitt út úr bankanum hafði
sett sig upp á móti endurgreiðslu-
áætluninni og barðist fyrir því,
meðal annars á netinu, að inn-
stæðueigendur greiddu atkvæði
gegn áætluninni. niðurstaðan varð
sú að 2⁄3voru á móti áætluninni.
magnush@mbl.is
Höfnuðu
áætluninni