Morgunblaðið - 23.08.2009, Blaðsíða 9

bindingar um að koma á fót inn-
stæðutryggingakerfi en stóðu allt í
einu frammi fyrir því að tryggingar-
sjóður landsins hafði safnað eignum
sem voru í engu samræmi við skuld-
bindingarnar sem skyndilegu féllu á
hann. Áttu stjórnvöld að benda á
næsta tóman tryggingarsjóð og láta
hann nægja, sem út af fyrir sig kann
að vera lögfræðilega nóg, eða áttu
þau að bjóða samfélagi þjóðanna að
greiða mismuninn sem lýtur þá vita-
skuld að siðferðilegri skyldurækni?
Það er stundum eitt að ljúka laga-
legum skyldum sínum en annað að
gera það svo sómi sé að. Í siðferði-
legum efnum snýr spurning þessa
efnis einnig að því nýja Íslandi sem
margir vilja reisa eftir hrun ellegar
finna af því að þeir eru búnir að týna
því. Á græðgisvæðingin, sem kippti
úr sambandi grunngildum sam-
félagsins hjá hluta þjóðarinnar, að
víkja fyrir orðheldni og trausti í
samskiptum manna, hvort heldur er
í viðskiptum eða öðrum daglegum
verkum? Nægja lögin ein og sér eða
er það svo að óskráð gildi á borð við
mannasiði verða að fylgja með?
Það er því ekki nema von að spurt
sé hvernig stóð á því að ríkisvaldið
greip inn í með þeim hætti sem gert
var við hrun bankanna? Hvernig
stóð á því að lönd í Evrópu og víðar
gripu til sambærilegra aðgerða og
íslenska ríkið þegar bankar riðuðu
til falls? Hér eins og annars staðar
réðu hagsmunir almennings því að
ríkisvaldið tók á sig ábyrgð, jafnvel
umfram lagalega skyldu, til að verja
jafn nauðsynlega þætti samfélagsins
og fjármálastofnanir eru. En fleira
skiptir máli. Á síðasta ári, í aðdrag-
anda hrunsins og í kjölfar þess, gáfu
þáverandi stjórnvöld út yfirlýsingar
þess efnis að Ísland mundi axla
ábyrgð á innlánsreikningum ís-
lenskra banka. Ísland er sjálfstæð
þjóð sem verður að taka ábyrgð á
gerðum sínum. Burtséð frá lagalegri
ábyrgð, sem er umdeild, liggur fyrir
að Íslendingar og íslensk stjórnvöld
geta ekki þvegið hendur sínar af því
efnahagshruni sem hér varð og eru
málefni Icesave-reikninga Lands-
banka Íslands hf. þar ekki undan-
skilin. Íslendingar bera sjálfir
ábyrgð á því að leysa úr þeim vanda
sem við er að glíma. Íslendingar
þurfa að endurnýja traust annarra
ríkja á landinu og koma aftur á eðli-
legum viðskiptum við aðrar þjóðir.
Samþykkt ríkisábyrgðar þeirrar
sem hér um ræðir er að mati meiri-
hlutans ein af forsendum þess að
slíkt takist.“
Fréttir 9VIKUSPEGILL
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23. ÁGÚST 2009
 Vangaveltur hafa verið uppi um
að Sigmundur Ernir Rúnarsson
hafi ritað þann hluta nefndarálits
meirihlutans, þar sem fjallað er um
siðferðileg álitaefni, enda mað-
urinn vanur að kljást við texta.
„Ég tók virkan þátt í ritun álits-
ins. Ég sit í fjárlaganefnd og er í
þessum meirihluta,“ svarar Sig-
mundur Ernir að hætti pólitíkusa,
spurður um þátt sinn í ritun álits-
ins.
Aðspurður hvort hann hafi verið
hvað virkastur við ritun kaflans um
siðferðileg álitamál viðurkennir
Sigmundur reyndar að svo hafi ver-
ið. „Þetta er tilfinningaþrungið mál
og hefur borið margan manninn of-
urliði í þeim efnum. Icesave-málið
er hagfræðilegt og lögfræðilegt
álitaefni, en ekki síður mjög tilfinn-
ingalegt. Það er ekki nema eðlilegt
að dvelja við siðferðilegan þátt
málsins, enda leitaði fjárlaganefnd
sérstaklega eftir áliti Siðfræði-
stofnunar Háskóla Íslands.“
Tilfinningaþrungið mál
Tilfinningar Sigmundur Ernir Rúnarsson.
 Langur kafli meirihluta fjárlaganefndar um sið-
ferðileg álitamál Icesave er fordæmalaus, að því er
fróðir menn segja.
„Ég man ekki eftir nefndaráliti, sem er sambæri-
legt við þetta álit meirihluta fjárlaganefndar,“ segir
maður sem fylgst hefur náið með störfum Alþingis í
áratugi. „Í eina tíð kom ég gjarnan að skrifum
nefndarálita, en þá kom aldrei til að skrifað væri á
þennan veg.“
Ýmis viðkvæm mál og umdeild hafa komið til kasta
Alþingis í gegnum tíðina. En engum verið fylgt úr
hlaði með eldmessu á borð við þá sem finnst í meiri-
hlutaálitinu.
„Á síðustu mánuðum er allt breytt. Og líklega
finnst ekkert mál, sem er sambærilegt Icesave. Svona
nefndarálit á sér alla vega ekki hliðstæðu, að því er
ég best man,“ segir viðmælandinn.
Fordæmalaus eldmessa
 Meirihluti fjárlaganefndar benti á í áliti sínu að allur
arður af starfsemi Landsbankans féll til eigenda hans,
„en komið hefur í ljós að eignir, þ.m.t. innstæður af Ice-
save-reikningum, duga ekki fyrir heildarkröfum í
þrotabú bankans. Því er ljóst, hverjar svo sem heimtur
verða úr þrotabúinu, að skuldir umfram það verða born-
ar af skattborgurum sem báru ekki nokkra ábyrgð á
hlutafélagi Landsbanka Íslands hf.
Meirihluti fjárlaganefndar telur mikilvægt að koma í
veg fyrir að þessar aðstæður komi upp aftur í íslensku
samfélagi. Til að svo megi verða er brýnt að viðskipta-
bankar fái ekki að opna útibú erlendis sem ríkissjóður
verði talinn bera ábyrgð á og að tryggt verði að hluta-
félög og fyrirtæki beri sjálf óskipta ábyrgð á starfsemi
sinni þegar lögbundinni innstæðutryggingu sleppir. Þá
er og nauðsynlegt að gallar sem fram hafa komið á inn-
stæðukerfi Evrópusambandsins verði lagfærðir.“
Laga þarf gallana
Innritun fer fram á www.tskoli.is
Kvöldskóli
Byggingatækniskólinn
Raftækniskólinn
Tæknimenntaskólinn
Véltækniskólinn
Meistaraskólinn
Fjarnám
Byggingatækniskólinn
Fjölmenningarskólinn
Upplýsingatækniskólinn
Skipstjórnarskólinn
Raftækniskólinn
Véltækniskólinn
Meistaraskólinn
Diplómanám
Endurmenntunarskólinn
• Rekstur og stjórnun í atvinnulífinu
- Útvegsrekstrarfræði
- Flugrekstrarfræði
- Almenn lína í rekstri og stjórnun
- Rekstrarfræði
• Lýsingarfræði
• Lýsingarhönnun
Lækkað verð vegna nýrrar reglugerðar
Innritun í kvöld- og fjarnám
Það er leikur að læra
Innritun lýkur 26. ágúst.
Aðstoð við innritun 26. ágúst frá kl. 16 :00 – 19:00.