Morgunblaðið - 23.08.2009, Blaðsíða 13

13
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23. ÁGÚST 2009
Ali hræðist ekkert meira en að snúa
aftur til Íraks. Faðir hans og eldri bróðir
voru myrtir í átökum í kjölfar innrásar
Bandaríkjamanna árið 2003. Ali segist
hafa fulla ástæðu til að óttast sömu aðila og
urðu þeim að bana og segist raunar 100%
viss um að hans bíði sömu örlög. Hann
þráir að komast til Íslands, fá hér vinnu
og geta tekið þátt í að sjá fyrir fjög-
urra ára syni sínum, sem býr hér á
landi hjá íslenskri móður sinni.
fundist á hverri stundu og þá tekur við
önnur og verri óvissa.
Hann hræðist nefnilega ekkert
meira en að snúa aftur til Íraks. Hann
kemur frá kúrdahéruðunum í norður-
hluta landsins. Faðir hans varð bitbein
átaka milli Kúrda og hers Saddams
Husseins í upphafi tíunda áratugarins.
Fjölskyldan flúði þess vegna undan íraska
stjórnarhernum til borgarinnar Mosul
sem naut nokkurrar verndar Bandamanna
sem flugbannssvæði.
Sjálfur flúði Ali Írak 1999 en fimmtán
dögum eftir fall stjórnar Saddams Husseins
árið 2003 gripu örlögin í taumana fyrir fjöl-
skyldu hans: „Í átökunum sem fylgdu innrás-
inni voru faðir minn og eldri bróðir myrtir. Ég
hef fulla ástæðu til að óttast sömu aðila og
myrtu þá ef ég verð sendur til baka. Raunar er
ég sannfærður um að þeir munu koma mér
fyrir kattarnef ef þeir ná í skottið á mér.
Hundrað prósent viss.“
Ali segist ekki hafa að neinu lífi að
hverfa í Írak eftir öll þessi ár: „Eina
manneskjan úr fjölskyldunni sem ég
hef tengsl við er móðir mín sem nú
dvelst í Sýrlandi. Ég ræði við hana
reglulega í síma. Ég á engan sama-
stað lengur í Írak.“ Við þessa stöðu
hans bætist sá mikli óstöðugleiki sem
ríkir um þessar mundir í norðurhéruðum
Íraks. Þar hefur spenna aukist milli arabískra
og kúrdískra íbúa. Sú spenna veldur því að
Barack Obama Bandaríkjaforseti leggur nú á
ráðin um að senda liðstyrk hermanna á svæðið
til að koma í veg fyrir allsherjar átök.
Órói Alis beinist þó ekki einungis að hætt-
unni sem kann að steðja að hans eigin lífi og
limum: „Ég er ekki bara hræddur við að snúa
til baka heldur finnst mér það einnig
hræðileg tilhugsun að þurfa jafnvel
að yfirgefa son minn endanlega.
Adam er ekki hjá mér, ég er faðir
hans og ég vil ekki deyja frá hon-
um.“
Vill vinna fyrir sér á Íslandi
Samtalið reynir mjög á Ali. Hann
beygir af og felur andlitið undir der-
húfunni sem hann ber á höfðinu áður
en hann dregur andann nokkrum sinn-
um djúpt og heldur áfram: „Ég leggst
ekki upp á fólk og ég er rólegur í tíðinni
en ég þigg þá hjálp sem mér berst með
þökkum. Ég þrái að fá að koma til Ís-
lands og barnsmóðir mín og fjölskylda
hennar hafa heitið því að aðstoða mig á
allan hátt við íbúðar- og atvinnuleit. Ég
fer ekki fram á peninga á Íslandi eða
nokkuð annað. Mig langar bara að fá að
umgangast son minn og fá vinnu svo ég
geti lagt mitt til gagnvart honum.“
Ali segir að honum hafi ekki borist
nein bein aðstoð frá íslenskum yf-
irvöldum: „Ég vonast til að það
séu einhverjar leiðir til þess
að ég geti fengið hjálp
þaðan en ég
veit ekki
hvernig ég á að bera mig að í þeim efnum. Ég
veit ekkert hvað gerist næst, hvort ég enda í
flóttamannabúðum hér eða verð sendur beint
til Íraks.“
„Hvenær kemurðu, pabbi?“
Einhvern tíma í miðju samtalinu barst ís-
lenskan í tal og ég spurði hann hreint út, á ást-
kæra ylhýra, hvort hann skildi einhverja ís-
lensku. Hann flissaði vandræðalega og kvað já
við, sagðist ekki geta talað íslensku en skilja
inntakið í samtölum þegar Íslendingar spjöll-
uðu saman.
„Stundum spjöllum við Adam saman yfir
netið. Oft reynum við að tala saman á kúr-
dísku. Þegar það gengur stirðlega þá segi ég
eitthvað við hann á íslensku, eins og „hvað seg-
irðu?“, „hvað ertu að gera?“, „er allt fínt?“. Þá
renna samtölin áfram. Ég fæ líka sms frá hon-
um þar sem hann segist sakna mín og spyr
hvenær ég komi til Íslands.“
Þegar samtali okkar Alis lýkur verðum við
samferða út á götu aftur. Við kveðjumst og
skiptumst á upplýsingum en síðan verður hann
allt í einu órólegur þegar hann kemur auga á
lögreglubíl handan götunnar. Hann tekur
snöggt í höndina á mér, dregur derið neðar á
ennið og horfir inn með gangstéttinni þar sem
hann arkar rösklega í aðra áttina og ég í hina.
Ég hugsa til þess að framtíð Alis gæti þess
vegna ráðist á næsta götuhorni, næstu nótt
eða næsta morgun. Ráðstöfun lífs hans er í
annarra höndum. Eina valdið sem Ali Nayef
hefur undanfarna daga tekið sér yfir óum-
flýjanlegum örlögum sínum er að
fresta þeim um stundarkorn.
Ljósmynd/Sigurður Ólafsson
Einn Ali hefur ekki
að neinu að hverfa í
Írak. Þar á hann
engan samastað.