Fréttablaðið - 17.12.2011, Blaðsíða 30

17. desember 2011 LAUGARDAGUR30
Ég hélt satt best að segja að það væri verið að grínast í
mér, þegar ég fékk símtal um að
ég ætti von á orðu frá Svíakon-
ungi, alveg þangað til ég stóð
frammi fyrir kóngi, tók í hönd-
ina á honum og fékk frá honum
orðu.“
Hrafnhildur var fyrr í des-
ember á meðal fimm norrænna
listamanna sem hlutu sænsku
Prins Eugen-orðuna fyrir fram-
úrskarandi listsköpun, en það
var Karl Gústaf Svíakonungur
sem veitti verðlaunin við hátíð-
lega athöfn í konungshöll sinni.
Með því komst Hrafnhildur
í félagsskap norrænna lista-
manna, sem hafa áður hlotið
þessi virtu verðlaun sem veitt
eru árlega þremur sænskum
listamönnum og tveimur frá
öðrum Norðurlöndum.
Sjö ár eru frá því að íslenskur
listamaður fékk Prins Eugen-
orðuna síðast, en það var Hreinn
Friðfinnsson árið 2004. Aðrir
sem hafa fengið hana eru Magn-
ús Pálsson árið 1998, Kristján
Guðmundsson árið 1993, Rúrí
árið 1989, Sigurður Guðmunds-
son árið 1985, Erró árið 1979,
Einar Jónsson 1947 og Jóhannes
Kjarval 1958.
Þegar Hrafnhildur fékk sím-
talið frá höllinni var hún nýkom-
in heim frá Svíþjóð, en í nóvem-
ber hafði hún tekið við Norrænu
textílverðlaununum þar í landi
frá Stiftelsen Fokus Borås, sem
eru veitt framúrskarandi textíl-
listamönnum á tveggja ára
fresti. „Já, það má segja að það
hafi verið skandinavískt þema
hjá mér í ár, alveg óvart. Ég
byrjaði á því að fara til Borås
í Svíþjóð snemma árs, þar sem
var tilkynnt að ég hlyti Nor-
rænu textílverðlaunin. Á svip-
uðum tíma var ég beðin um að
vera sýningarstjóri fyrir Nor-
ræna tískutvíæringinn á vegum
Norræna hússins sem haldinn
var 30. september síðastliðinn
í Nordic Heritage Museum í
Seattle.“
Hún ferðaðist þá um Norður-
löndin, hitti þar fjölmarga hönn-
uði og listamenn og kynnti sér
norrænar hefðir. „Undirbún-
ingurinn, bæði fyrir verðlauna-
sýninguna mína í Svíþjóð og
tískutvíæringinn í Seattle, var
alveg frábær. Það var hrika-
lega skemmtilegt fyrir mig að
komast inn í þessa norrænu
stemningu. Myndlistin mín er
líka alltaf undir áhrifum frá
þessum norræna arfi, handverki
og handavinnu, þó að hann sé
ekki endilega í forgrunni verka
minna.“
veggmyndir sem skríða niður eftir
veggnum og út á gólf. Þetta er ein-
hvers konar abstrakt leið að því að
búa til málverk, eins og Hrafnhild-
ur segir sjálf, þó að pensillinn komi
hvergi við sögu. Í verkum henn-
ar endurspeglast áhugi hennar á
mannlegri hegðun. „Ég er eiginlega
með mannlega hegðun á heilanum.
Ég sé okkur stundum eins og frum-
ur í líkama, sem er heimurinn, eða
eins og sólkerfi. Ég tengi þetta allt
saman. Við erum öll einhvern veg-
inn á fartinni, að reyna að fúnkera,
lifa af.“
Leifar af dýrinu í okkur
Hégóminn sem hreyfiafl í lífinu
er Hrafnhildi hugleikinn. Einn sá
efniviður, sem hún tengir einna
helst við hégómann, er hár. Það
er líka sá efniviður sem hún hefur
orðið hvað þekktust fyrir að nota í
verkum sínum. „Ég nota hár, ýmist
alvöru eða gervi, sem er notað af
hárgreiðslustofum og tengist þess
vegna því hvað við neyðumst öll
til að taka kreatívar ákvarðanir,
þegar kemur að því hvernig hár-
greiðslu við viljum hafa. Við erum
viðstöðulaust í því að temja á okkur
hárið, sem eru einhverjar leifar af
dýrinu í okkur og okkar villta eðli.“
Upphaf hárblætisins rekur
Hrafnhildur til æskuáranna, þegar
hún var tólf ára gömul og lét klippa
af sér síða fléttuna. „Þetta var mín
eigin ákvörðun, en ég fékk algjört
taugaáfall. Mér leið eins og ég hefði
misst útlim. Ég gerði mér engan
veginn grein fyrir því að ég væri
um það bil að fara í gegnum algjöra
umbreytingu. Þegar ég leit í spegil-
inn var ég miður mín og mér fannst
ekkert varið í mig.“
Annað atvik úr æsku tengir hún
líka við hárið. „Amma mín geymdi
fléttu ofan í snyrtiborðinu sínu inni
í herbergi. Ég kíkti oft ofan í skúff-
una og horfði á fléttuna. Þetta var
eins og að horfa á lík og ég tók and-
köf í hvert sinn sem ég sá hana.
Mér fannst þetta guðdómlegt.“
Töff að vera með grátt hár
Hrafnhildi sjálfa prýðir silfurgrátt
hár, sem óneitanlega gerir hana
bæði í senn virðulega og áhuga-
verða. Hún hefur lengi stefnt að
því að fullkomna þetta útlit. „Mér
finnst töff að vera með grátt hár.
Ég var alltaf hrifin af langömm-
unum, sem voru með gráu flétt-
urnar bundnar í 8-munstri aftan á
hnakkanum, undir skotthúfunum.
Ég man eftir að hafa hugsað: Mig
langar að vera með svona þegar ég
verð stór! Ég var tvítug þegar ég
byrjaði að grána og mér fannst það
mjög spennandi. Á meðan ég beið
eftir því að fá almennilegt grátt
hár lék ég mér að því að vera með
alls konar hárgreiðslur og -liti, og
fékk þannig útrás fyrir sköpunar-
gleðina. Þegar ég svo uppgötvaði að
ég væri komin með dágott magn af
gráu hári hætti ég að lita það. Ég
hef vakið athygli í New York fyrir
þetta, ókunnugir koma upp að mér,
spyrja hvort það sé litað eða nátt-
úrulegt og vilja fá að vita hvar þeir
geti fengið eins. Ég fíla mig bara
vel svona. Mér finnst líka ákveðið
„steitment“ í því að standa með því
sem líkaminn tekur sér fyrir hend-
ur. Með því að vinna svona mikið
með hár og hugsa svona mikið um
hégómann í myndlistinni minni
held ég að mér hafi að mörgu leyti
tekist að sefa minn eigin hégóma.“
FRAMHALD AF SÍÐU 28
ORÐA FRÁ KONUNGI Hrafnhildur Arnardóttir tók við Prins Eugen-orðunni fyrir
fram úrskarandi listsköpun í sænsku konungshöllinni í desember. Á myndinni sést
Hrafnhildur taka á móti orðunni úr hendi Karls Gústafs Svíakonungs. MYND/ÚR EINKASAFNI
Fékk orðu frá Svíakonungi fyrir framúrskarandi listsköpun
■ Í FÓTSPOR KJARVALS, ERRÓ OG EINARS JÓNSSONAR
1
2
1. Aimez vous avec ferveur
Hrafnhildur vakti mikla athygli fyrir
þetta risastóra verk sem hún vann í
glugga hins nútímalistasafninu MoMA
í New York, í samvinnu við myndlist-
armennina Eli Sudbrack og Christoph
Hamaide Pierson.
2. Röralist
Í nýjustu verkum Hrafnhildar hefur
hún meðal annars notað rör, sem
hún raðar upp á mismunandi hátt
eftir sýningarrýminu, og þekur með
litríkum hárteygjum. Ef vel er að gáð
má sjá auga við enda rörsins.
3. Hippie Planet
Fyrir sýningu sína sem nú stendur
yfir í Borås í Svíþjóð gerði Hrafnhildur
nokkrar ólíkar týpur af hærðum plán-
etum, sem á ensku heita „comets“,
sem kemur úr grísku og þýðir
síðhærð stjarna.
4. Ímyndaður vinur
Hrafnhildur notar oft nytjahluti sem
efnivið. Í þennan Ímyndaða vin, sem
stendur á sýningu Hrafnhildar sem nú
stendur yfir í Borås í Svíþjóð, notaði
hún gömul ullarteppi sem hún fann á
flóamarkaði fyrir utan bæinn.
5. Daðrað við tískuna
Hrafnhildur ferðast frjálslega á milli
listforma og daðrar meðal annars
við tískuna. Þessa flík vann hún í
samstarfi við Eddu Guðmundsdóttur
fyrir VPL í New York. Myndin er frá
tískuvikunni í New York árið 2010.
3
4 5