Ný saga - 01.01.1987, Qupperneq 25
GLOUCESTERMENN I LÚÐULEIT.
...Það eina sem kannski
verður ekki talið til nauð-
synja er þetta pund af
tóbaki, en ég skal fúslega
gefa honum það.
Einnig virðist í bréfi ræðis-
mannsins i Höfn vera gerð
athugasemd við að ekki hafi
verið leitað bestu kjara í téð-
um innkaupum. Gram bendir
á að ekki sé um aðra verslun
að ræða og því ekkert vafamál
hvert leita eigi um nauðsynjar
sem þessar. Það hefur verið
þungt í Gram þegar hann
skrifaði þetta bréf, því hann
lýkur því þannig:
Fyrir störf mín í þágu
sjúkra bandarískra sjó-
manna hef ég engin laun
fengið önnur en óánægju og
peningaútlát, bæði í við-
skiptum mínum við skip-
stjórana og ræðismanns-
skrifstofuna. Ég er því orð-
inn þreyttur á þessum
starfa og vonast til að þér
verði svo vænir að aðstoða
mig við að útvega lausn
mína frá embætti, því fyrr
því betra; ég kæri mig ekki
um að standa í þessum
endalausu deilum.
Ekki hef ég neinar heimildir
fyrir því að Gram hafi verið
leystur frá störfum, en nú fór
að halla undan fæti í lúðu-
veiðum Bandaríkjamanna við
ísland og Gram sjálfur lést
haustið 1898. Þannig varð
ræðismannsstörfum hans
sjálfhætt.
HALLAR UNDAN
FÆTI
Lúðuveiðarnar við ísland
virðast hafa gengið vel fram
um 1894. Ársafli skipanna
allra sveiflaðist frá fimm
hundruð þúsund pundum af
saltlúðuflökum og upp í eina
miljón punda. Flest skip voru
/2r árry *r J XaítC /crrr J/. JÍ íWmL y*,/ ^
•/ Jrrrc rrrnrCr. ny rrcrr—rr/r S ,jý'c/tc tlrctrt/y .
rCy. J rírrrc rrr/ rrrrrrrrt cy^tc , rrcC r— tjcy/c ttcrS _
r%C Sý*/t II*. Jctyjt/rctcrtrCt, Jír nr/y drrrcrrtrc rvrrtA
JMtC/t AttctyJtrtttrr/tt/. /ttt rrJrcrrC , rrrrccr/rcct ' JirS t/-ty crc
rtrf Jcctctc/ itytcy rtry £trrttt/tc .^cc rrrrt rrr /,‘t /ttttct/c ctf rr/. Scc
J írctcrr/ Zjtr/t Cctc/ícc c/rcr/ J/.
y/ J&tcrr ,y/cJL c/y£jcly_ trttc/. CCttrSttL /, /Jt /trrr c//Zr
X:. /. jrtc /ryrry rtty /txr~ /. Jí. trttS^l .yUÍrrtc cj/cciyí,
~ ' crrUtcr ctbSc J. /ir/rfít/yic— J'rt/cý/r.. criAtrc/
/tr, 6/y/rtttr ccr/t ryittt /cyttry .
fcrt/rtrS r Ai/y/rrttt/ rmir/ CtcJ rý/r/títct', /yr/S.c rri/H r
ycýitríct rf/it errJ^ttrJ/y r.t„/crtý iúro. rr/r'ti r//rt
^ *' ^ tytrU^, tuttrT
á miðunum árin 1892 og 1893,
13—14 skip hvort sumar.
Verðið sem fékk fyrir aflann
breyttist lítið þessi ár, 5-6
cent fyrir stærri flök og 2-3
cent fyrir þau minni. Af
samanburði á aflatölum fyrir
allan lúðuflota Gloucester-
manna þann tírna sem veið-
arnar voru stundaðar við ís-
land má ætla að íslands-
veiðarnar hafi verið um 1/10
hluti af heildarlúðuveiðunum
þar á bæ. Vertíðin 1895 var
hins vegar slæm og í lok
hennar sagði í Gloucester-
blöðunum að hún hefði geng-
ið illa. Meðalafli á skip var
130 þúsund pund af flökum
og fékkst það magn aðeins
með því að veiða við Græn-
land og síðan á nýjum miðum
sem fundist höfðu undan St.
John's á austurströnd
Kanada. í Gloucester Daily
Times sagði þetta haust, að „í
heild verður að segja að lúðu-
veiðin við ísland hafi nær
algerlega misheppnast."26
Úr uppkasti N.
Chr. Grams að
bréfi til ræðis-
mannsins i Kaup-
mannahöfn, dag-
settu 9. október
1895. Gram lýsir
hér þeim erfiöleik-
um sem honum
hafa mætt í þessu
starfi.
Doríumenn róa llf-
róður til að bjarga
veiðinni. J. W.
Collins átti einnig
hugmyndina að
þessari mynd,
sem birtist fyrst
með grein sem
hann skrifaði um
lúðuveiðar landa
sinna.
en engum sögum fer af
árangri þeirra. Hlutverki ís-
landsmiða í fiskveiðisögu
Gloucester var lokið.
COLLINS HEFUR
SÍÐASTA ORÐIÐ
Þótt ný mið við St. John's hafi
fundist og eitthvað hafi verið
veitt þar af lúðu, sem síðan
var seld fersk á mörkuðum
hinna örtvaxandi stórborga á
Atlanshafsströnd Bandaríkj-
anna, þá átti útgerð og fisk-
iðnaður undir högg að sækja.
í blöðum frá þessum tíma má
iðulega lesa greinar um nauð-
syn þess að endurnýja
vinnsluaðferðir, auka fjöl-
breytni í veiðum og verkun.
Sem dæmi má nefna grein frá
1897 eftir títtnefndar J. W.
Collins, „föður" lúðuveið-
anna við Island, en þar
harmar hann þróunina sem
orðið hefur í þjóðfélaginu.
Hetjur hafsins sætti sig nú við
að dunda við ferðamanna-
þjónustu og almenningur vilji
frekar borða nautakjöt og
kjúklinga en reykt saltlúðu-
flök og fisk yfirleitt. Breyttir
samfélagshættir séu að ganga
af fiskveiðunum dauðum.27)
Þannig má líta á endalok lúðu-
veiða Gloucestermanna við
Island sem hluta af hnignun
úthafsveiða á Nýja Englandi.
Síðustu tilraunir til veiða við
ísland voru gerðar 1896 og
1897, en þær verða að teljast
algerlega hafa brugðist og svo
virðist sem eftir það hafi eng-
in skip frá Gloucester
stundað veiðar hér við land.
Nema hvað árið 1903 er þess
getið í Boston Globe 13. mars,
að tvö Gloucester skip séu að
búast til farar á íslandsmið,
/ /
\ X
23