Teningur - 01.10.1989, Qupperneq 4

TIL LESENDA
Þaö er engin nýlunda aö íslenskir rit-
höfundar spreyti sig á því aö þýða
bækur eftir enska höfunda. Árið 1136
lauk Geoffrey of Monmouth við eina
vinsælustu lygisögu sinnar aldar,
Historia Regum Britanniae (Bretakon-
unga saga), og hélt því statt og
stöðugt fram að hann hefði í hvívetna
haft það sem sannara reyndist. Ekki
var að því að spyrja, sagnaþjóðin beit
undireins á agnið, og Breta sögur,
eins og sagan heitir á íslensku, voru
þýddar strax um 1200. Gunnlaugur
munkur Leifsson í Þingeyraklaustri,
sem eignuð er Ólafs saga Tryggva-
sonar, bætti um betur og sneri
Merlínusspá Geoffreys í Ijóð, en hún
er lögð í munn hinum sívinsæla
galdramanni Merlín sem þjónaði Artúr
konungi og riddurum hringborðsins.
Töfraraunsæið er þá kannski ekki svo
nýtt í bókmenntunum eftir allt saman!
Og nú, átta öldum síðar, situr mör-
landinn við sama keip: töfraraunsæið
ríður bókmenntunum á slig og Breta-
sögur eru þýddar í gríð og erg;
engum blandast að vísu hugur um að
þær séu einn lygavefur frá upphafi til
enda, en samt eru þær lesnar og
þýddar af jafnmiklu kappi og forðum.
Sá kostur var tekinn að dreifa kynn-
ingu á breskum höfundum á tvö hefti.
Yfirlit yfir helstu hræringar í breskum
bókmenntum er veitt með viðtalinu
við Malcolm Bradbury og í þessu hefti
eru kynntir þeir Graham Swift og lan
McEwan, bæði með sögum og
greinum og hefur Einar Már Guðm-
undsson haft veg og vanda af þeirri
kynningu. McEwan hefur hlotið
nokkra eftirtekt hér á landi, en Swift er
að heita má óþekktur nema í tiltölu-
lega fámennum hópi. í næsta heftir
verður svo vikið að Julian Barnes,
Timothy Mo og Kazuo Ishiguro.
Frumsömdum íslenskum skáld-
skap hefur ekki verið algjörlega ýtt til
hliðar að þessu sinni, því að í heftinu
eru örsögur eftir Steinar Sigurjónsson
og smásaga eftir Garðar Baldvinsson,
svo og Ijóð eftir nokkra höfunda. Þá er
einnig rætt við Jón Stefánsson sem
hefur hlotið nokkra athygli fyrir Ijóða-
bækur sínar tvær sem hann hefur
gefið út en hin síðari þeirra kom út í
haust. Tónlist fær og nokkurt rúm í
blaðinu. Af íslenskum tónlistar-
vettvangi kemur í þessu hefti viðtal
við Jósef Ka Cheung Fung, sem
hefur verið búsettur hér um árabil og
leikur meðal annars í norræna kvart-
ettinum; af erlendum vettvangi
umfjöllun um bandarískan jazzistann
Ornette Coleman.
Á síðustu Listahátíð sýndu hértveir
heimskunnir listamenn í boði Nýlista-
safnsins, Bandaríkjamaðurinn Donald
Judd og Bretinn Richard Long. Um
þann síðarnefnda segir í sýningarskrá
Nýlistasafnsins að hann búi ekki til
hlutina heldur „geri“ þá „með“
sjálfum sér og er það að sönnu. í
þessu hefti er birt viðtal sem Aðal-
steinn Ingólfsson átti við hann meðan
á sýningu þeirra félaga stóð. Donald
Judd er einn kunnasti fulltrúi þess
sem kallað hefur verið minimalismi
(naumhyggja). Hann hefur, auk þess
að sinna listsköpun, skrifað mikið um
listir. í tilefni af stórri yfirlitssýningu í
Þýskalandi, sem nefndist Bilderstreit
(Myndasenna), skrifaði hann greinina
sem hér birtist. Greinin olli nokkru
fjaðrafoki í sumar enda ganga sjón-
armið Judds að mörgu leyti þvert á
viðteknar skoðanir um gildi stórra yfir-
litssýninga sem hafa notiö vaxandi
vinsælda meðal almennings á Vestur-
löndum.
Heimspekin á sér sína fulltrúa í
blaðinu sem oft áður. Á þessu ári
hefði þýski heimspekingurinn Martin
Heidegger orðið tíræður og af því
tilefni meðal annars hélt Félag áhuga-
manna um heimspeki sérstakan fund
í september síðastliðnum. Þar flutti
Þorsteinn Gylfason erindi, að vísu
ekki um Heidegger heldur Wittgen-
stein sem einnig hefði orðið tíræður á
árinu, en birtir nú í Teningi erindi það
um Heidegger sem hann flutti ekki í
Félagi áhugamanna um heimspeki.
Jafnframt er birt þýðing hans á spak-
mælum Heideggers úr bókinni Aus
der Erfahrung des Denkens, sem
Þorsteinn nefnir Hugraunir á
íslensku.
Ritstjórn
2