Birtingur - 01.01.1968, Síða 63

á lífið í gegnum annarra gler og látum ekki
mosa vanans spíra í brjóstum okkar, þá gætum
við kannski gert eitthvað sem máli skipti.
En hvað með hefðina, hvernig varðveitum við
samhengið? Við erum hefð, hvort sem við vilj-
um eða ekki. Ég þekki engan skapandi tónlist-
armann, sem ekki hefur mótazt af verkum
eldri listamanna, og öll músik er að því leyti
hefðbundin að hún er gerð fyrir gömul hljóð-
færi og möguleika þeirra. Einnig eru tónlist-
arform og vettvangur hennar hefðbundin,
ennþá er músik gerð til að flytjast í konsertsal
eins og fyrir hundrað árum. Hefðin er svo
sterk að það er ákaflega erfitt að brjótast und-
an henni, og raunar ekki mögulegt. En hlut-
verk listamanns er ekki að fylgja skoðunum
og aðferðum annarra, hversu góðir sem þeir
svo annars eru, heldur skapa nýjar skoðanir
og aðferðir. Og ef einhver „hefð“ þarf sér-
stakrar varðveizlu við, þá sýnir það aðeins að
hún er ekki nógu sterk og lifandi að standa
undir sjálfri sér. Ýmsir rugla saman hefð og
eftiröpun. Prókoffíeff samdi sínfóníu, sem
hann nefndi „klassíska", en útkoman varð
hvorki klassfsk né hefðbundin, aðeins gamal-
dags. Það er tvennt ólíkt að stæla stíl eldri
manna eða vinna í anda þeirra. Meðalskussi í
tónlistarskóla getur samið í stíl Mozarts, en að-
eins fáir geta unnið í anda hans, verið jafn
snjallir að skilgreina aðstöðu sfna, kryfja for-
tíð og nútíð til mergjar og tjá sig af slíku list-
fengi sm þessi maður.
Þessar hugleiðingar sækja á mig núna, því ég
er að skrifa verk — stórt verk. Kannski tekst
mér aldrei að ljúka við það. En þetta verk á
ekki að verða venjulegt verk, ef mér tekst það
sem ég ætla mér, verður það mjög óvanalegt.
Ég veit raunar ekki hvernig það á að vera, oft
veit maður það ekki fyrr en maður hefur lok-
ið við verkið, og þá fyrst sér maður að flest
var rangt gert, og lítið af því tókst sem maður
ætlaði sér. Og eftir að rnaður var búinn að
vera niðurbrotinn á sál og líkama í marga daga'
jafnvel vikur, byrjaði nýtt verk að kvikna í
hugskotinu sem átti að verða miklu betra en
það seinasta. Sagan endurtók sig og endurtekur
sig enn, en hver veit, kannski kemur sá dagur
að.......
For boys and girls er safn stuttra þátta sem ég
gerði fyrir nokkra vini mín og kunningja. í
fyrrasumar dvaldi ég einn í stóru húsi vestur í
Flatey á Breiðafirði og sóttu þá að mér kát-
legar hugsanir einkum á kvöldin, en þau eru
mjög fögur þar vestra. Hvað mundi þessi eða
hinn gera ef hann væri einn í herbergi ásamt
flygli einum hluta? — þessi var kveikjan og svo
urðu stykkin til. Ég hafði af þessu góða
skemmtun, og ég er þeirrar skoðunar að það
sé mjög mikilvægt að skemmta sér vel við þá
vinnu sem maður innir af hendi.
BIRTINGUR
61