Vera - 01.04.1999, Page 3

Hverjir hafa lagt sitt
á vogarskálar jafnréttis?
Hverjir hafa unnið jafnréttis-
baráttunni gagn og hverjir ógagn?
Sendu VERU ábendingar.
AÖ konur þekki tilfinningar sínar
Það er staðreynd að hér á landi er neytt mun meira af svokölluðum geðdeyfð-
arlyfjum en í nágrannalöndunum. Sú staðreynd hlýtur að benda til þess að ís-
lendingar þjáist meir af þunglyndi og kvíða en aðrar þjóðir. Neysla þessara lyfja
hefur þrefaldast hér á landi á sl. fimm árum. Á sama tíma er sagt að ýmis ytri
skilyrði hafi batnað - oft nefnt góðæri í daglegu tali.
Helmingi fleiri konur en karlar neyta geðdeyfðarlyfja hér á landi. Það er þörf á
að hafa áhyggjur af þeirri staðreynd. Hún segir okkur að það sé ekki allt með
felldu í samfélagi okkar. Ef fjölda kvenna tekst ekki að komast í gegnum daginn
örðu vísi en með hjálp lyfja sem bæta andlega og tilfinningalega líðan þeirra þarf
að gera eitthvað í málinu.
Vandinn er orðinn það stór að heilbrigðisráðuneytið skipaði nefnd til að kanna
ástæður þessarar miklu neyslu og finna leiðir til að minnka hana. Kostnaður
hins opinbera af nýrri tegund geðdeyfðarlyfja var 700 milljónir króna á sl. ári, en
heildarkostnaður vegna þunglyndisraskana landsmanna er talinn vera a.m.k.
2,4 milljarðar. Það er umhugsunarvert að ekki skuli gert átak í forvörnum vegna
þessa sjúkdóms, eins og t.d. er gert þegar um hjarta- og æðasjúkdóma er að
ræða. Er þunglyndi feimnismál? Er það vegna þess að þar er um að ræða til-
finningar sem svo auðvelt er að loka augunum fyrir og við erum ekki vön að
ræða um?
Breyting á lögum um meðferð
opinberra mála
sem ganga í gildi 1. maí 1999. Þar er m.a. kveðið á um að lög-
reglu sé skylt að tilnefna réttargæslumann ef rannsókn máls
beinist að kynferðisbrotum og brotaþoli óskar þess. Einnig að
ávallt skuli tilnefna réttargæslumann ef brotaþoli hefur ekki náð
18 ára aldri þegar rannsókn hefst. Fleiri breytingar á lögunum
eiga einnig að gera þolendum kynferðisbrota auðveldara að
sækja mál sín fyrir dómstólum.
Kærunefnd jafnréttismála
fyrir úrskurð i máli séra Yrsu Þórðardóttur sem hún höfðaði
gegn biskupi íslands vegna ráðningar í stöðu prests á Sel-
tjarnamesi. Kærunefndin telur að Yrsa hafi að minnsta kosti
jafnmikla menntun og karlmaðurinn sem ráðinn var, en hann
hafði nýlokið guðfræðiprófi, og að starfsreynsla hennar sé
meiri og falli betur að umræddu starfi en hans. Kærunefnd
beinir þeim tilmælum til biskups íslands að fundin verði viðun-
andi lausn á málinu.
Tilvera í Grundarfirði
hópur mæðra sem starfað hefur í þrjú ár og stendur fyrir starfi
með unglingum. Starfið miðar að því að fræða unglingana um
ýmsa þætti lífsins sem kalla mætti lifsleikni og eru ekki á
námskrá skólanna. Haldnir em fundir, námskeið og farið á veit-
ingahús eða skemmtanir með unglingunum.
í viðtali við Ásu Guðmundsdóttur sálfræðing kemur fram að lágt sjálfsmat veld-
ur konum mikilli vanlíðan og að sjálfstyrking sé ein mikilvægasta forvörn gegn
ýmsum tilfinningalegum vandamálum. Hún bendir á hve ólíkt kynin eru mótuð,
hvernig stelpum er kennt að vera umburðarlyndar og ýta sínum óskum til hlið-
ar því þarfir og óskir annarra séu mikilvægari. Þetta viðhorf hefur mótað konur
allt of mikið og allt of lengi. Þess vegna er mikilvægt, nú ekki síður en fyrir 36
árum þegar Betty Friedan skrifaði bók sína The Feminine Mystique, að konur
þekki tilfinningar sínar og viti hvað þær vilja sjálfar, í stað þess að láta aðra segja
sér það. Það er þörf fyrir vitundavakningu meðal ungra kvenna. Baráttunni er
ekki lokið.

mínus
Félagsmálaráðherra
fyrir að leggja niður starfshóp sem gera átti tillögur að leiðbein-
andi reglum um starfsmat, áður en hópurinn hafði lokið verkefni
sfnu. Fulltrúar ASl og BSRB mótmæltu ákvörðun ráðherra
harölega og telja að hún auki hættu á að kynhlutlaust starfsmat
muni eiga erfitt uppdráttar hér á landi á næstu misserum.
Ríkisstjórnin
fyrir að verja ekki meira fé til félagsmála en raun ber vitni. I
bæklingi sem Skrifstofa jafnréttismála gaf út kemur fram að út-
gjöld til félagsmála eru lægst hér á landi, í samanburði við
löndin 17 á Evrópska efnahagssvæðinu, eða 19% af land-
framleiðslu. 116. sæti er Grikkland með 19,8% en Danir eru í
1. sæti, meö 34,3%.