Vera - 01.04.1999, Blaðsíða 40
mars
Avarp
á alþjóðlegum baráttudegi kvenna - 8. mars
Þetta ávarp flutti María S. Gunnarsdóttir, erlendur bréfritari Menningar- og friðarsamtaka íslenskra
kvenna, í tilefni Alþjóðlegs baráttudags kvenna, 8. mars 1999 á opnum fundi í Ráðhúsi Reykjavfkur.
María S. Gunnarsdóttir
Það væri sjálfsagt hægt að
halda upp á 8. mars á marga
vegu. Við hjá MFÍK höfum
undanfarin ár valið að standa
fyrir opnum fundi hér í
Ráðhúsinu, ásamt þeim
stéttar- og fagfélögum sem
hafa viljað slást í lið með
okkur. í Evr ópu var það
þýska baráttukonan Clara
Zetkin, sem stóð fyrir fyrsta
Alþjóðlega baráttudeginum í
Kaupmannahöfn árið 1910 og
allar götur síðan hafa konur
safnast saman þann 8. mars
ár hvert. Hér á íslandi allt frá
árinu 1952 með tilkomu MFÍK.
Um tíma var það þó aðallega
í kommúnistaríkjum sem
dagsins var minnst og Kalda
stríðið sá til þess að lítið færi
fyrir deginum í Bandaríkjunum
og ýmsum öðrum löndum
sem kenndu sig við lýðræði.
Það breyttist talsvert eftir að
Sameinuðu þjóðirnar settu
stimpil sinn á daginn á
Kvennaárinu 1975.
En hvaða þýðingu hefur Alþjóðlegur
baráttudagur kvenna?
Þurfum við ennþá svona dag til að fara
yfir það sem áunnist hefur í gegnum tíðina í
málefnum kvenna og barna, í baráttunni
fyrir friði og afvopnun og hvað miði í
frelsisbaráttu þjóða eða félagslegum
umbótum? Já, því baráttan gegn fátækt í
heiminum er aðkallandi og það er brýn
nauðsyn að skipting auðæfa breytist.
Munur á milli landa heims er enn
vaxandi. Frjálshyggjulöndum hefur tekist
að lækka verð hráefnis og auðlinda með
þeim afleiðingum að bilið á milli
þróunarlanda og vesturvelda eykst.
í skýrslu Sameinuðu þjóðanna frá því í
september s.l. kemur fram að heimurinn
framleiðir nú sexfalt meiri auð en árið 1950.
Þessi aukning verður þó ekki til þess að
gera heiminn manneskjulegri. Til þess er
auðnum of misskipt. Um hundrað þjóðir
standa fyrir utan þessa verðmætaaukningu.
Þar hafa tekjur minnkað síðastliðin 10 ár og
lífslíkur lækka vegna hernaðarátaka eða af
völdum eyðniveirunnar.
skýrslunni kemur fram að auður þriggja
ríkustu einstaklinga í heiminum er meiri en
samanlagðar þjóðartekjur 48 fátækustu
þróunarlandanna. Þar kemur einnig fram
að 14 ríkustu aðilar heims eru ríkari en þær
hundruðir miljóna manna sem búa í Afríku
sunnan Sahara. Þar segir líka að 1,2
miljarðar Kínverja eru fátækari en 84 ríkustu
manneskjur heimsins.
Þetta er ekki áróður - þetta eru tölulegar
staðreyndir!
Það mundi nægja að hirða 4% skatt af
225 ríkustu aðilum heims til að tryggja
öllum jarðarbúum lágmarksnæringu,
heilsugæslu og menntun.
Friður verður ekki tryggður í heiminum
fyrr en allar þjóðir fá tækifæri til að lifa
mannsæmandi lífi. Við, sem viljum
sanngjarnt verð fyrir okkar auðlindir ættum
að skilja kröfu annarra þjóða til þess. Verð
á olíu ætti til dæmis að vera tvöfallt hærra.
Við högnumst á vanmætti þróunarlanda.
Hér áðan vitnaði ég í skýrlu Sameinuðu
40