Vera - 01.04.1999, Blaðsíða 6

Þjáumst við aí geðdeyfð?
- neysla lyfja hefur þrefaldast á fimm árum
Miöað við tölur um neyslu á geðdeyfðar-
lyfjum eru íslendingar illa haldnir af
þunglyndi og sífellt fleiri þurfa á aðstoð lyfjafyr-
irtækja að halda til að lifa af. Sala geðlyfja hefur
sveiflast upp og niður síðasta aldarfjórðung en
með tilkomu nýrra lyfja árið 1989 jókst salan
verulega og hefur þrefaldast á sl. fimm árum,
eða frá árinu 1993. Þetta eru dýr lyf og hefur
kostnaður vegna þeirra rúmlega fjórfaldast á
meðan lyfjakostnaður í heild hefur aukist um
rúm 43%. Lyfin eru oftast gefin við því sem
kallast vægt þunglyndi eða geðdeyfð og er
notkunin meiri á meðal kvenna. Heilbrigðis-
ráðuneytið telur nauðsynlegt að lækka kostnað
ríkisins vegna notkunar þessara lyfja en hann
nam 700 milljónum króna á síðasta ári. í því
skyni var skipuð nefnd sem skilaði heilbrigðis-
ráðherra skýrslu 20. apríl sl. Hlutverk nefndar-
innar var að kanna orsakir þessa mikla vaxtar
og koma með tillögur til úrbóta.
Vera fékk upplýsingar um störf nefndarinnar
og ræddi við geðlækni og sálfræðíng um tilfinn-
ingalegan vanda kvenna. Einnig er sögð saga af
ungri konu og samskiptum hennar við heimilis-
lækni sem skrifaði upp á geðdeyfðarlyf án þess
að nokkur greining hefði farið fram á vanda
hennar.
Ohætt er að fullyrða að þetta er ekki eina dæmið um slíka af-
greiðslu en f skýrslu nefndarinnar kemur fram að ætla megi að
þunglyndisraskanir hafi ekki verið greindar nema hjá hluta
þeirra sem fengu geðdeyfðarlyf. Það er umhugsunarefni að ávísanir
heilsugæslulækna á geðdeyfðarlyf hafa aukist verulega en í skýrsl-
unni má lesa að hlutur heilsugæslulækna sem ávísuðu geðdeyfðar-
lyfjum hefur vaxið úr 41%, árið 1984, í 60% 1999. Um leið fækkaði
þeim sem fengu lyfin frá geðlæknum úr 38%, árið 1984, í 20% í
6