Vera - 01.02.2004, Page 28

/ VIÐTAL
ÉG MAN T.D. EFTIR FÓLKI SEM HEFUR SAGT AÐ KVÍÐI ÞESS HAFI
MINNKAÐ ÚR 13 NIÐUR í 2. ÞVÍ LEIÐ SEM SAGT SVO ILLA AÐ ÞAÐ
HAFÐI SPRENGT SKALANN. ÞAÐ ER Á SLÍKUM STUNDUM SEM ÉG FINN
4»
lagsráðgjöfum og presti hefur verið sagt
upp og störf hafa verið lögð niður. Þar get
ég nefnt lítið dæmi um nuddara sem gaf
sjúklingum á krabbameinsdeildinni slök-
unarnudd. Ég varð oft vitni að því hvað
nuddið hennar hafði góð áhrif á sjúkling-
ana en þegar hún hætti vegna aldurs var
starfið lagt niður.
Það sem mér fínnst sorglegast er að finna
hvað stjórnendur spítalans virðast standa
nær stjórnvöldum en sjúklingum í þessari
Mammonsglímu, liggur mér við að segja.
Mér finnst vanta heildarsýn og hugrekki til
að sjá hvað er mikilvægt að gera til upp-
byggingar. I mínu tilviki og mörgum öðr-
um tel ég að verið sé að brjóta niður mikil-
vægt uppbyggingarstarf sem þarf svo að
byggja upp aftur effir nokkur ár. Sem betur
fer hefur margt heilbrigðisstarfsfólk verið
að vakna til vitundar um heildræna sýn á
heilbrigðisþjónustuna og reynt að leggja
þar ýmislegt af mörkum. Dáleiðsla er t.d.
töluvert notuð á göngudeild geðdeildar,
einkum af hjúkrunarfræðingum.
Það þarf að horfa heildrænt á málin.
Þegar svo miklar framfarir hafa orðið á
tæknisviðinu er ekki nóg að einblína á það
eitt. Við erum mjög góð í „viðgerðaþjón-
ustunni" en það er ekki nóg. Við verðum að
VERULEGA AÐ ÉG HAFI GERT GAGN"
horfa á manneskjuna í heild og reyna að
auka gæði lífsins og við verðum að taka
dauðann með í myndina. Það hefur löng-
um verið svo að læknisfræðin og dauðinn
eru ekki bestu vinir. En dauðinn er óhjá-
kvæmilegur og því er mikilvægara að auka
gæði lífsins meðan það varir í stað þess að
glíma eilíflega við að lengja lífið og forðast
dauðann.
Það sem hefur verið gert í heilbrigðis-
kerfinu fram til þessa er að veita bestu
mögulegu þjónustu - hvað sem hún kostar.
Það sem hefur hins vegar minna verið hug-
að að er af hverju erum við svona veik.
Margir sjúkdómar sem herja á fólk eru
menningarbundnir og því merki um að við
gerum eitthvað vitlaust. Það er ekkert lög-
mál að við séum svona veik. Mér finnst
mikilvægt að vinna að því að fyrirbyggja
sjúkdóma og finna leiðir til að viðhalda
heilbrigði. Við erum komin úr takti við
náttúruna, þess vegna er svo mikið um
sjúkdóma sem tengjast lífsstíl okkar, eins og
röngu mataræði, hreyfingarleysi, reyking-
um og öllu þessu sem við vitum svo vel. En
við vitum minna um hvaða áhrif tilfinning-
ar hafa á heilsufarið. Hvernig vinnum við
úr daglegum áföllum, litlum og stórum,
sem geta komið fram seinna sem sjúkdóm-
ar? Tæknihyggjan hefur verið allsráðandi
og hraðinn svo mikill. Við náum því ekki að
njóta lífsins eins og við gætum, þess vegna
verðum við að vakna til vitundar um okkar
innra líf og njóta þess að lifa,“ segir Margrét
af sannfæringarkrafti og bætir við: „Það
þarf að forgangsraða upp á nýtt nú þegar
heilbrigðiskerfið er í kreppu og gengur í
gegnum þennan mikla hreinsunareld. Ég
vona auðvitað að út úr því komi betra heil-
brigðiskerfi en þá þarf að huga að fleiri
þáttum en gert hefur verið fram að þessu,“
segir hún ákveðin og vonandi bjóðast henni
fleiri tækifæri til að hafa jákvæð áhrif á and-
lega líðan fólks þó þessu sé lokið í bili. X
/ BREF TIL BLAÐSINS
Ungir femínistar
-endalaus barátta gegn ríkjandi
fáfræði og fordómum jafnaldra
og samfélagsins almennt ?
Ég verð mjög oft fyrir aðkasti vegna póli-
tískra skoðana minna. Femíniskar yfirlýsing-
ar mínar vekja óspart athygli og forvitni jafn-
aldra minna, jafnt stelpna sem stráka.
Hræðsla pilta við metnaðargjarnar, sjálfs-
meðvitaðar, gáfaðar stúlkur með jákvæða,
sterka sjálfsmynd nær hámarki á þessum
aldri. Þeir sem eru treggáfaðir, þröngsýnir
og með nagandi minnimáttarkennd hópa
sig gjarnan saman og gera aumkunarverðar
tilraunir til að rakka niður skoðanir ungs
femínista, nokkrum árum yngri en þeir. Svo
er alla vega staðreyndin í mínu tilviki.
Undir allri öfundsýkinni leynist forvitni
eða þrá til að öðlast viðurkenningu femínist-
ans og er því öllum brögðum beitt. Sjónar-
mið femínistans er þessum einstaklingum
eða hópum afar eftisóknarvert. Hvolpavitið
nær suðupunkti og kæmist varla lengra út
fyrir öll rök. Tilgátur um hugtakið „femín-
ismi" eru jafn misskildar og mætti ætla. Orð
eins og kynkuldi, samkynhneigð og yfirvara-
skegg eru algengar síbyljur eins og svo oft
áður.
Ég er ekki lesbísk, sem er líklega bara
dómgreindarskortur af minni hálfu, en karl-
kynið heillar mig ekki þessa dagana þar sem
ég hef í nógu öðru að snúast. Ef úrval af karl-
peningi er svona skelfilega lélegt þá kannski
ég gerist bara lesbfsk. Kynhneigð er því ákaf-
lega tengt ranghugmyndum um femínisma.
Að sjálfsögðu má ekki gleyma rót vandans
sem er uppeldi og fyrirmyndir ungra barna.
„Börn læra það sem fyrir þeim er haft," er
amma mín Ingibjörg vön að segja og það
gæti ekki verið rökréttara.
Femínismi er jafnréttisstefna þar sem
hagsmunir beggja kynja eru bornir fyrir
brjósti. Engum skal mismunað sökum kyn-
ferðis. Ástæðan fyrir því að fingri er yfirleitt
bent að kvenkyninu þegar þetta orð er nefnt
er sú að konur eru oftar fórnarlömb mann-
réttindabrota af þessu tagi. Það er alls ekki
rétt að karlmönnum sé alltaf kennt um ófarir
kvenna, því miður ýta konur oft undir rang-
hugmyndir karla um hlutverk kvenna í sam-
félaginu. Með því að fara eftir fáránlegum
útlitskröfum samtímans gefur maður sterka
mynd af undirlægju. Ég hef reyndar tekið
eftir tiltölulega nýjum útlitskröfum sem
beinast að karlmönnum. í grimmd minni
finnst mér fínt að karlarnir fái nasasjón af
þeim þrýstingi sem konur hafa þurft að þola
síðastliðin 7000 ár.
Það kemur mér óþægilega á óvart hversu
ósamheldnar stúlkur geta verið. Samstaða
kúgaðs minnihluta eða hagsmunahóps er
alltaf mikilvæg. Þjóðsögunni um hamingju-
sögu hóruna er haldið á lofti og í hávegum
höfð. Grunnskólinn er vettvangur þar sem
ég er oft sótt til saka vegna pólitískrar af-
stöðu minnar og ég stend í endalausri bar-
áttu við ríkjandi fáfræði jafnaldra minna. Ég
tel að hlutverk mitt sem feminísta sé, auk
þess að aðhyllast jafnrétti kynjanna, að
fræða og upplýsa um stöðu ákveðins hags-
munahóps í samfélaginu, eða svo segir í
Píkutorfunni.
Ég hvet kynsystur mínar svo innilega til
að sýna samstöðu og standa fyrir réttindum
sínum. Ég neita að trúa því að ég standi ein í
að uppfræða illa upp alda æsku landsins um
jafnrétti. Hvar eruð þig ungu femínistar ?
Gefið ykkurfram.
Brynja Björg Halldórsdóttir 13 ára
28 / 1. tbf. / 2004 / vera