Vera - 01.02.2004, Síða 32

4*
Ég hafði heldur aldrei komið inn í
þetta hús áður, vissi ekki einu sinni
hvar klósettið var og skildi satt að
segja í fyrstu ekki mikið í því hvað
var að gerast. Samt talaði ég nú
tvisvar og í bæði skiptin um sjávar-
útveg. Ég man að það þótti fremur
einkennilegt að einhver stelpa utan
af landi kæmi og réðist inn á þetta
áhrifasvið karlanna."
Manstu eftir því hvernig fólkið í
þinginu kom þér fyrir sjónir? Og
hvernig það tók þér?
„Það var einn maður sem var
sérstaklega almennilegur við mig og
frá þeirri stundu varð mér líka mjög
hlýtt til hans. Þetta var Gvendur
jaki. Áður hafði ég bara upplifað
hann úr fjarlægð sem stóran og
ábúðarmikinn verkalýðsleiðtoga,
svo það kom mér þægilega á óvart
hvað hann var yndislegur gagnvart
mér. Hann lét sig varða hvað ég var
að gera og það skiptir máli þegar
maður er að koma ungur og mjór
og óreyndur inn á Alþingi í fyrsta
sinn. Flestir höfðu nóg með sjálfa
sig og engan tíma aflögu til þess að
skipta sér af því sem einhver vara-
þingmannspísl hafði fram að færa.
Það skil ég líka vel núna, vegna þess
að á Alþingi er vinnuálagið mikið
og látlaus áreiti á fólk sem þar
starfar.
Það vildi svo skemmtilega til að
nokkrum árum seinna, þegar ég var
farin að vinna í fjármálaráðuneyt-
inu, þá hitti ég Gvend aftur og við
kynntumst vel. Hann og Elín kona
hans komu seinna norður og voru
sem þingmaður. Eftir ráðuneytis-
tímann fór Svanfríður aftur heim á
Dalvík þar sem hún starfaði við
kennslu og sat í bæjarstjórn en
skrapp þó í leiðinni til Bretlands í
endurmenntun. Inn á þing fór hún
síðan 1995 og þar sat hún þar til
hún ákvað að gefa ekki kost á sér í
framboð fyrir síðustu alþingiskosn-
ingar.
En hvernig voru svo þessi átta ár
í þinginu?
„Það er mjög lærdómsríkt að
vera alþingismaður,“ segir Svan-
fríður. „Maður þarf að setja sig inn í
ýmis mál sem manni hafði aldrei
dottið í hug að maður þyrfti að hafa
afskipti af. Ég er svo heppin að mér
þykir ótrúlega margt áhugavert og
ég hef svo gaman af því að læra. Öll
þau mál sem ég þurfti að fást við
fundust mér áhugaverð um leið og
ég var byrjuð að rýna í þau. Ég naut
vinnu minnar þessi átta ár.“
Um karlahefðirnar í þinginu
Svanfríður er spurð um eitthvað
sem hún varð fyrir vonbrigðum
með á árum sínum á Alþingi og hún
svarar að vinnutíminn þar hafi
alltaf farið í taugarnar á sér.
„Að þessu leyti eru eldgamlar
karlahefðir ennþá við lýði í þinginu.
Eitt sinn störfuðu þar bara karlar
sem komu hvaðanæva af landinu,
flestir bændur og þeir þurftu að
komast heim í tilhleypingar fyrir
jólin, sauðburðinn á vorin og vera
heima við réttir og sláturtíðina á
haustin. Þess vegna miðaðist vinnu-
KARLAR HÖFÐU ALLTAF GETAÐ GENGIÐ INN í ÞETTA LEIKRIT SEM ER SKRIF-
AÐ AF KÖRLUM FYRIR KARLA OG DOTTIÐ í AÐ HEGÐA SÉR EINS OG HINIR.
KONUR PÖSSUÐU HINS VEGAR UPP Á AÐ VITA ALLTAF UPP Á HÁR ALLT UM
MÁLEFNIN OG ÞÆR HAFA BREYTT HEILMIKLU TIL BATNAÐAR
hjá okkur í nokkra daga. Það var
frábær tími og þá mynduðust sterk
vináttutengsl sem héldu þar til hann
dó.“
í fjármálaráðuneytinu starfaði
Svanfríður sem aðstoðarmaður
Ólafs Ragnars Grímssonar, þáver-
andi fjármálaráðherra, á árununr
1988-1991. Hún segir að það hafí
verið merkileg upplifun að kynnast
þeirri hlið stjórnmálanna og komið
til góða síðar þegar hún fór að starfa
tíminn í þinginu við þeirra þarfir.
Það pirraði mig að þingið gengur
ennþá eftir þessu skipulagi sem ger-
ir það að verkum að fríin eru löng
en vinnutíminn þess á nrilli er að
sama skapi oft óheyrilega langur.
Það er djöflast í törnum eins og all-
ir séu að flýta sér heim til bústarf-
anna og fólki er boðið upp á það að
vaka fram eftir öllum nóttum.
Mér fannst þetta ekki boðlegt og
var mjög óánægð með þetta skipu-
lag á vinnunni. Ég sárvorkenndi líka
því unga fólki sem vann þarna og
var enn með lítil börn. Ég prísaði
mig sæla að mínir strákar voru þó
konrnir vel á legg. En eins og mál-
unr er háttað er þetta hreinlega fjöl-
skyldufjandsamlegt starf.“
Hefur ekki konrið til tals að
breyta þessu?
„Það hefur enn ekki fengið nægi-
legan hljómgrunn. Þeir senr ráða
virðast ekki hafa áhuga á því. Þingið
hefur þó verið að nútímavæðast, til
dænris hefur aðbúnaður þing-
manna og starfsfólks batnað nrikið
en þetta vinnulag hefur verið ótrú-
lega lífseigt. Eins og nrenn geti ekki
komið sér á annað spor. Á hinum
Norðurlöndunum, sem við hneigj-
unrst oft til að miða okkur við, hef-
ur þetta breyst og þar er tekið tillit
til þess að þingnrenn eru líka fjöl-
skyldufólk. Ég bind þó vonir við að
það hafi áhrif að konunr hefur fjölg-
að á þingi og karlar eru líka að verða
meðvitaðri feður. Fólk vill ekki
lengur þurfa að velja milli íjölskyld-
unnar og vinnunnar."
Hefurðu á tilfinningunni að þú
hafir komið einhverju til leiðar? Að
vera þín á þinginu hafi skipt nráli?
„Já, ég held að það lrafi til að
mynda skipt máli að ég tók þátt í
unrræðu sem var ekki hefðbundin
kvennaunrræða. Ég gerði nrig gild-
andi á karlasviðunum, svo sem sjáv-
arútvegsmálunr, atvinnunrálunr og
efnahagsmálum. Ég starfaði mjög
mikið í þessunr málaflokkunr og
mér var treyst fyrir þeinr af hálfu
samverkamanna nrinna í þing-
flokknum.“
Þegar Svanfríður er spurð að því
hvort hún hafi aldrei fundið að síð-
ur væri á hana hlustað vegna kyn-
ferðis hennar, þá hugsar hún sig
lengi unr áður en hún svarar. t
„Ég stend í þeirri trú að það hafi
verið tekið fullt mark á nrér í þeinr
málunr sem ég var að vinna í. Og
væri ekki lakari baráttumaður en
hver annar. Nú var ég oft á tíðunr
eina konan senr tók þátt í unrræð-
unni unr þessi nrál en ég held að ég
lrafi alveg notið sannmælis. Hitt er
annað mál að það eru ákveðnar
hefðir í umræðunni líka - konur
tala meira um félagsmálin meðan
karlar tala meira unr atvinnunrálin.
Ég staðhæfi það að konur hafa haft
nrjög jákvæð áhrif á unrræðuna í
32/ l.tbl. /2004/vera