Vera - 01.06.2004, Blaðsíða 40

/ BA RITGERÐ MEÐ FEMÍNÍSKU SJÓNARHORNI
EF STARFSFRAMAÞÆTTIR ERU FYRST SKOÐAÐIR KOM í
LJÓS AÐ TRÚ KVENNA Á KONUM VAR MINNI EN TRÚ
ÞEIRRA Á KÖRLUM. KARLAR HÖFÐU EINNIG MINNI TRÚ
Á STARFSFRAMA KVENNA EN STARFSFRAMA KARLA
dregið úr neikvæðri gagnrýni í garð annarra.
Vingjarnleiki erfrekar
kvenlægur eiginleiki en karllægur
Kannski kemur það ekki á óvart að konur séu metnar
vingjarnlegri en karlar þar sem vingjarnieiki er frekar
kvenlægur eiginleiki en karllægur. Og kannski ekki
heldur að karlar séu frekar taldir líklegri til árangurs í
starfi en konur, mögulega vegna lengri reynslu þeirra
á vinnumarkaðinum. En ætli karlar séu sáttir við það, í
rauninni, að konur sé taldar líklegri en þeir til að
leggja áherslu á fjölskyldu sína? Og að þeir séu jafnvel
síst líklegir til að leggja áherslu á fjölskyldu sína af ölll-
um þáttum sem spurt var um? Sem var raunin. Eru
viðhorf okkar enn heltekin af sterkum staðalmyndum
og úreltum hlutverkum kynjanna?
Sérstaka athygli vakti að af öllum spurningum
rannsóknarinnar höfðu karlar minnsta trú á því að
konur myndu fá stöðuhækkun og bæði kynin höfðu
minnsta trú á því að karlar myndu leggja áherslu á
fjölskyldu sína og væru barngóðir. Að auki höfðu kon-
ur meiri trú á að karlar myndu fá stöðuhækkun en
konur. Ef þetta er veruleikinn finnst mér ekki skrýtið
að það vanti konur í stjórnunarstöður eða karla inn á
leikskóla. Einhvern tíma var sagt við mig að ef ég
hefði ekki trú á sjálfri þér þá hefði það enginn!
Það er merkilegt að konur hafi talið karla helst
traustvekjandi og skynsama og konur helst myndar-
legar og opnar og að karlar hafi talið kynbræður sína
helst traustvekjandi og skynsama en konur helst
myndarlegar og vingjarnlegar. Mikilvægt er að muna
að kynin sem metin voru gegndu sömu stöðum innan
fjölmiðilsins en þrátt fyrir það eru konur helst metnar
myndarlegar, vingjarnlegar og opnar!
í niðurstöðum þar sem bæði kynin meta konur er
ekki hægt að skella skuldinni á karla og kvarta yfir
karlrembu því að meirihluti þátttakenda í þessari
rannsókn voru konur, eða 63%! Það virðist því sem
staðalmyndir kynjanna séu enn sterkar í hugum
beggja kynja, ekki síður kvenna en karla. Viðhorf virð-
ast því ekki jafn langt á veg komin og breytingar á
stöðu karla og kvenna í þjóðfélagi okkar. Það er því
ráð fyrir konur og karla að líta sér nær og hefja við-
horfsbreytingar hjá sjálfum sér.
Efþú vilt nánari uppiýsingar um rannsóknina og nið-
bræður sína. Þá höfðu konur meiri trú á kynsystrum
sínum en karlar höfðu til að reyna stöðugt að bæta
sig, ná langt í starfi, fá stöðuhækkun og vanda vinnu-
brögð sín. Þá mátu konur kynsystur sínar einnig meira
traustvekjandi, frekari, ábyrgari og skynsamari en
karlar töldu þær vera. (Þessar niðurstöður þarf þó að
skoða í Ijósi þess að konur voru almennt jákvæðari í
garð kynjanna en karlar voru.) Þrátt fyrir þessa já-
kvæðni til beggja kynja höfðu konur meiri trú á að
karlar myndu fá stöðuhækkun en konur og þá höfðu
karlar minnstu trú á því að konur myndu fá stöðu-
hækkun, af öllum þáttum sem spurt var um. Þá trúðu
bæði kynin síst, af öllum þáttum sem spurt var um, að
karlar myndu leggja áherslu á fjölskyldu sína og vera
barngóðir.
Almennt voru karlar taldir líklegri til að fá stöðu-
hækkun, heldur en að líta alltaf vel út, en konur lík-
legri til að líta alltaf vel út. Þegar persónuleikakvarð-
inn er skoðaður sérstaklega töldu konur karla helst
traustvekjandi og skynsama en konur myndarlegar
og opnar. Karlar töldu kynbræður sína einnig helst
traustvekjandi og skynsama en konur myndarlegar
og vingjarnlegar. Karlar og konur virðast því vera
nokkuð sammála um áherslur og eftirtekt persónu-
einkenna kynjanna. Mat á konum og körlum virðist
þvi enn byggjast á sterkum staðalmyndum og Ijóst að
kyn eitt og sér hefur mikil áhrif á viðhorf. Konur og
karlar voru þó bæði talin líklegri til að ná langt í starfi
en að leggja áherslu á fjölskyldu sína. Þar gæti verið
að eðli starfsins hafi haft áhrif.
Eldri þátttakendurnir höfðu almennt jákvæðara
viðhorf til ýmissa hegðunar- og persónuleikaþátta
karla og kvenna. Möguleg skýring á þessum niður-
stöðum er að umburðarlyndi, reynsla og þroski, sem
oft einkennir eldra fólk frekar en það yngra, getur
40 / 3. tbl. / 2004 / vera