Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1897, Blaðsíða 35

Alexander fursti og Stambúlow.
Ekki eru sögur þessara manna langar. Þær taka
eins yfir rúm 10 ár báðar saman, því þær eru i
rauninni ein saga, eða þó öllu heldur að eins tveir
kapítular úr sögu Búlgaríu; en þeim kapítulum munu
þó Búlgarar seint gleyma. Og þeir verða ekki einir um
lesturinn; hjer hafa fleiri að komið og eiga á ýmislegt
að minnast, því þó leikurinn hafi verið háður í þeim
afkima veraldar austur við Svartahaf, sem kallast
Eúlgaría, þá hefir þar ekki skort áhorfendur. Allir
storj arlar Norðurálfu hafa hrokkið við hver eptir ann-
an í sætum sínum, eins og rafstraumur biti þá, og
neyddust til að líta við og horfa á þessa smáþjóð, sem
þeir litu svo smáum augum á; þangað störðu þeir og
g*ttu að hverjum leik, meðan þessir menn sátu þar að
tafli. H ver hreyfing, hver breyting á borðinu gaf
stormennunum nóg að hugsa.
Þó að þessi litla og veika þjóð væri þar að berj-
ast fyrir lífi sínu og frelsi við allt ofurefli Rússans og
únútuköst Tyrkjans, þá vo.ru það þó í rauninni ekki
órlög hennar, sem stjórngarparnir hirtu svo mjög um.
f'ví þó einhver stórþjóðin leggist á einhvern lítilmagn-
ann, þá munu flestir valdamenn Evrópu sofa rólega fyr-
,r því. Eu það var annað. Rússar voru komnir vel
a veg til Miðjarðarhafsins, eg gátu bráðum rjett Frökk-
ntri, vinum sínum, þar höndina að baki Þjóðverjum og
Itölurn; gat þá orðið þröngt um Breta, og ekki víst,
hversu Þjóðverjar liefðu kunnað við sig í klofanum.
En þó Rússar hefðu látið sjer nægja að þjarma að
Búlgurum og ekki farið lengra, þá var líka hængur á
þvl. Þetta var fyrir allra augum, og gat varla hjá
því farið, að það vekti eptirtekt, ef Rússar fengju að
launmyrða Búlgara, án þess að nokkur skipti sjer af.
Bjóðverjar og Englendingar geta óliikað sent til Af-
Bku böðla sína og bolaxir til að kúga smáþjóðir þar,
°g eins geta apturhaldsmenn og auðmenn Frakka ó-
Bræddir látið stjórnina leggja heljarafl sitt á aumingja
Siamsþjóð; eftir þessu tekur enginn maður, og varla
aS hin frjálslyndu blöð Evrópu hafi manndáð í sjer til
(25)