Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1897, Blaðsíða 48

lega hann Ijet pína menn til sagna; því suma, sem a‘5
eins voru fangaðir fyrir pólitiskar sakir, ljet hann pína
meS þrælslegustu kvalavjelum, svo að hryllilegt er a'5
lesa. Það er eins og að á þennan vitra mann og ætt-
jarðarvin hafi stundum komið eitthvert blóðþorsta-
seði.
Hættan vofði þó yfir úr allt annari átt en hann
varði. Ferdínand fursta og skyldmennum hans hafðr
lengi verið gramt í geði til Stambúlows. Hann var
hjegómagjarn og vitmaður lítill, og gat því ekki þolað
þaS, að Stambúlow var allt í öllu, en hann sjálfur ekkert.
En annað var þó verra. Furstatign hans var enn þá
ekki formlega viðurkennd. I þ/zkum ritum var hann
enn þá kallaður prinz af Kóborg. A utanferðum sín-
um gat hann ekki hengt á sig gullsnúrur búlgverskra
einkennisbúninga, eða furstaskrúðann. Þó fjell honum
þarþyngst, að brjefin frá konungum og keisurum byrj-
uðu ekki með gamla formálanum: »Herra bróðir minn
og frændi«. Þetta mátti ekki svo búið standa. Hjer
varð eitthvað til bragðs að taka. Stórveldin vildu ekki
viðurkenna hann formlega og það var allt Stambúlows
skuld. Eird vegurinn til að fá breytingu á þessu var
sá, að koma Stambúlow úr vegi.
Aldrei hafði það verið fjær skapi Stambúlows en
nú að þoka fyrir Rússum. Hann var einmitt aS koma
á fót ágætum samningum við Tyrki, sem gátu orðið
landinu aS mjög miklu gagni. Af Tyrkjum var nú
ekkert að óttast, en mátti' hafa mikið gott af þeim.
Ferdínand fursti var þá á ferð milli keisara og konunga,.
og geklc sá orðasveimur, aS hann kefði þá meSferðis
fullbúið sáttaskjal milli sín og Rússa. BlaS Stambví-
lows bar á móti þessu, en svo frjettist það, að Stam-
búlow hefði ekki tekið á móti furstanum þegar hann
kom heim sem venja var til og þá sáu menn hvers
kyns var. Furstinn var honum nú hinn þverasti í öllu,
svo að Stambúlow gat engu fram komið. Hjer varð
að leita einhverra úrræða og hunn kaus það ráð, sem
hann hugSi að bezt mundi hrífa: hann baS um lausn
frá embættinu. Þetta var í mafmánuSi 1894. Honum
kom sízt til hugar, að furstinn, sem hann hafði hafið
til til tignar og hjálpað í mörgum vandræðum, gæti
Verið án hans; hann ætlaSi öruggur að skjóta máli
(38)