Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1931, Síða 43

inni miðaðar við það, að hann ætlaði íslandi, er
fram i sækti, sæti í alríkisskipan þeirri, er hann unni
mjög, sem að framan greinir, eins konar bandaríkja-
tilhögun. Pví atriði virðast íslendingar ekki hafa
veitt athygli. Verður Tsch. að þessu getið í sögu
Jóns Sigurðssonar, næstsiðasta höfuðþætti.
Karl Rosenberg.
Pá komum vér að hinum fjórða þeirra, er hér
verður getið, og er hann raunar ólíkur hinum þrem
og starfsemi hans annars eðlis, og allmiklu yngri
er hann. Hann hét að skírnarnafni Carl Frederik
Vilhelm Mathildus Rosenberg, fæddist í Skanderborg
2 janúar 1829, og var faðir hans herforingi. Hann
gekk i latínuskóla i Vébjörgum og hneigðist þar
þegar að skáldmenntum. Stúdent varð hann 1846 og
lauk próli í lögfræði 1854. Gerðist hann þá bráðlega
starfsmaður i kennslumálaráðuneyti Dana og hækk-
aði þar i metum smám saman, unz hann varð full-
trúi þar (1863), þótt ekki væru lagastörf yndi hans.
Höfuðáhugi hans hné að skáldskap og fagurfræðum.
Þegar á háskólaárum sínum (1850) hafði hann leyst
úr verðlaunaspurningu háskólans (um skáldið Bell-
man). Árið 1860 birti hann veraldarsögu með mynd-
um, er einkum veik að menningu og innri sögu þjóða,
og 1861 hlaut hann doktorsnafnbót (fyrir ritgerð um
Rollantskvæði). Sjálfur var hann og skáld gott, eink-
um bragsnillingur; kom þetta fram bæði i frum-
orktum kvæðum og útleggingum. Hann ritaði og
fjölda ritgerða og ritdóma í hin helztu timarit Dana
um bókmenntir, jafnt norrænna þjóða sem annarra,
og þókti snjall rithöfundur í þeim greinum.
Rosenberg varð snemma gagntekinn af frelsis-
stefnum og þjóðernishræringum sinna tima, enda sá
það brátt á í fjölda blaðagreina um þau efni; þókti
stjórninni nóg um, því að oftast var Rosenberg and-
(39)