Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1931, Blaðsíða 99

skiptum. Pað verður manndómlegra, sællegra og
glaðlyndara, einkum konur, og bændum vex nýtt
þrek og áræði til nýrra framkvæmda. Fleiri en einn
hafa óspurðir tjáð mér, að petta sé svona, enda
getur hin knýjandi pörf fyrir pað að komast úr
skuidunum, sem húsin hafa óhjákvæmilega skapað,
valdið heilabrotum í hugum manna. Einn sagði, eftir
að húsið hafði kostað nokkuru meira en hann gat
gert sér grein fyrir, að nú yrði hann að taka mýr-
ina parna og rækta par fjögra kúa tún. Mundi búið
pá standast straum af kostnaði hússins.
Margt styður að pví, að fólk flytur úr sveitunum.
Ein ástæðan fyrir pví er léleg húsakynni og örðug-
leikarnir á pví, að endurhýsa á jörðunum. Aldrei
geta pó húsakynnin ein saman dregið til sín fólkið,
en með bættum húsakynnum má létta störfin, jafn-
vel svo mikið, að spara megi karl og konu við
skepnuhirðingu og innistörf á stærri heimilum. Með
pessu er mikið sagt, pví að mannahald er dýrt nú
á dögum. En svona mikill getur munurinn verið, sé
miðað við óhentug hús án allra þæginda, saman-
borið við hentugustu hús með fyllstu pægindum.
Berum sarnan aðstöðu peirra manna, sem hirða fé
eða nautgripi í ólíkum húsum. Á öðrum staðnum
standa fjárhúsin dreifð um túnið, ef til vill á fimm
eða sex stöðum, heyhlöður eru engar við húsin og
langt i vatn. í hriðum parf að moka frá dyrum við
hvert einasta hús, bera hey frá heygarði eða hlöðu,
reka féð að vatnsbóli og ausa upp vatni handa því.
í þessa snúninga fer meira en hálfur vinnutíminn,
og erfiðið verður meira heldur en ef öll húsin væru
á sama stað, við eina hlöðu og vatnsleiðsla i hús-
unum. Um hábjargræðistímann, sláttinn, liggur ótrú-
lega mikill vinnusparnaður í pvi, að geta komið
heyinu jafnóðum og pornar í góða hlöðu. Bóndi
nokkur, sem býr á meðalstórri jörð og er fáliðaður,
tjáði mér, að síðastliðið vor hefði hann gert hlöðu,
(95)