Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1931, Blaðsíða 102

að njóta vel sólar. Ungbðrnin fóstrast þar, og þau
þurfa sólarljóssins með.
Eldhúsið er það herbergi, sem skoðanir eru skipt-
astar um, bæði hvað snertir legu þess í búsinu og
stærð. Flestir bændur og húsfreyjur kjósa að fá að
hafa það í lítið niðurgröfnum kjallara. Kostirnir eru
taldir vera þessir:
Sparnaður á húsverðinu, með því að gera megi
ódýrari geymsluhús en kjallarinn kostar.
Að hentugt sé fyrir húsfreyjuna að hafa eldhús og
geyraslu á sömu hæð, og síðast en ekki sízt, að aðal-
umgangurinn um húsið liggi að jafnaði í gegnum
kjallarann, þegar eldhúsið er þar og því berist minni
óhreinindi inn i aðalhæðina, og sparar það ræsting.
Pessar ástæður hafa við rök að styðjast, einkum
hin siðasttalda.
Verð hússins breytist lítið við það, hvort eldhús
er í kjallara eða eigi, nema ef svo stendur á, að ekki
sé unnt að nota kjallarann til annarra hluta, svo sem
til geymslu eða fyrir smíðahús, og jafnvel mætti láta
sofa þar á sumrum. Beinlinis eykur það húsverðið
að hafa eldhúsið i kjallara; kjallarinn þarf þá að
vera hærri og gluggar stærri og undirstaðan oft dýr-
ari, með því að ekki má, í því tilfelli, hleypa kjallar-
anum jafndjúpt i jörðu og ella. Pað er rétt, að hentugra
er að hafa geymslu við hliðina á eldhúsinu, en þess
er ekki gætt, að eldhús í kjallara veldur húsfreyjunni
mörgum sporum milli kjallara og efri hæða. Reynslan
sýnir það bezt. Kjaliaraeldhúsin draga til sin allt
heimilisfólkið, einkum á smærri heimilum. Par er að
sjálfsögðu matazt, þar hefst heimilisfólkið við í fri-
stundum sínum, og barnavaggan er borin niður. Bót
i máli er það, að í kjallara geta og eiga eldhúsin að
vera þar sett, sem bezt nýtur sólar. Pótt kjallara-
íbúðir geti verið góðar og fólki líði vel í kjallara-
eldhúsum, tel eg ekki rétt að hafa eldhúsið i kjall-
ara, sizt af öllu á smábýlum. Fyrir aldraðar konur
(98)