Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1931, Page 72

grasi. Rak fólkið pær í burtu, en það dugði lítt, því
að jafnan sneru þær þá aftur, er maðurinn var frá
þeim genginn, Loks leiddust fólkinu þessar eltingar,
svo að einn af húskörlum hljóp með orf sitt og reiddi
að einni kú, sem næst honum varð; lét þó hælinn
ganga á undan, en ljáinn vita frá, að eigi skemmdi
hann kúna. En þá bar svo undir, er hann reiddi
oríið og sló til, að hann rasaði við þúfu, og lék í
hendi honum orfið, og snerist það að kúnni, sem
upp vissi, svo að hún særðist nokkuð á baki aflján-
um, en húskarl vottaði, að eigi hefði svo skeð að
vilja sínum, heldur var ósjálfrátt, að orfið snerist
honum svo í hendi, við það er hann rasaði. Og sem
hann kemur heim um kvöldið, segir hann húsbónda
sínum, Sigurði presti, hvernig hafi til tekizt og það
með, að hann eigi vildi það verk unnið hafa, þó að
svo tækist öfugt til. En prestur brást vel undir mál
hans og kvaðst mundu hans vegaa bjóða sæmilegar
sættir, að eigi risi hér af meiri úlfúð, en beiddi þó
húskarl að fara hyggilegar í annan tíma og fara eigi
að gripum með verkfæri, sem vel kynnu að valda1)
áverka, þótt eigi væri til stofnað. Býður svo prestur
Filpusi bónda bætur fyrir holdfall og nytfall, er af
áverkanum mætti standa og góðir menn raætu’), eða
elia hverja gallalausa kú í skiptum frá sér sjálfum,
og mætti velja af fjórtán, hverja er vildi. Póktu bónda
góðir kostir, og hugðu menn nú lokið málum þessum.
Kap. 3. Sæmundur hét maður, son Ögmundar
prests, Högnasonar, sem lengi var prestur á Breiða-
bólstað i FJjótshlíð og mikill ættleggur er frá kominn.
Hann bjó í Eyvindarholti undir Vestur-Eyjafjöllum,
ríkur maður og auðugur, bæði.að fé og peningum.
Hann var hinn gildasti bóndi og mjög fyrir öðrum
bændum í því héraði. Hann var vinsæll af alþýðu
og hvarvetna stórlundaður. Ekki vildi hann láta hlut
(68)
1) Hdr. olla. 2) Hdr. mettu.