Freyr - 01.04.1949, Blaðsíða 12

110
FREYR
Rúgurinn og taðan
Þung dómsorð um íslenzkan landbúnað.
í öð'ru tölublaði ísafoldar, þann 11. jan.
s. 1., er grein, sem heitir „RÚGURINN og
TAÐAN“. Fjallar hún um vandamálið
mikla: burtflutning fólks úr sveitunum og
aðstreymi til Reykjavíkur og þar af leið-
andi hugmyndir um landbúnaðinn. Grein-
arhöfundur minnist á þær framfarir, sem
þegar eru orðnar í sveitunum, svo sem
framræslu, ræktun, kynbætur búpenings o.
fl. Og segir svo:
„En þrátt fyrir allar þær framkvæmdir, sem komizt
hafa á og vissulega hafa aukið afköst þeirra, er að
23. gr.
Nú hefir sölustöðvun verið hafin og er
þá óheimilt að flytja þær vörur til sölu, er
sölustöðvun nær yfir, til þeirra héraða,
meðan sölustöðvunin stendur yfir.
24. gr.
Einn þriðji hluti bænda, innan ákveðins
sölusvæðis, getur krafizt þess, að stjórn
Stéttarsambandsins láti fara fram at-
kvæðagreiðslu um sölustöðvun á einni eða
fleiri landbúnaðarvörum, sem framleiddar
eru á því sölusvæði, en færa verða þeir
gildar ástæður fyrir sölustöðvuninni, sam-
anber 16. gr.
Almenn ákvæði.
25. gr.
Stjórnir hreppabúnaðarfélaganna skulu
vera stjórn Stéttarsambandsins til aðstoð-
ar um allt það, er að félagssamtökunum
iýtur, og koma fram fyrir stjórnarinnar
hönd um öll þau mál, er hún kann að fela
þeim innan hvers búnaðarfélags.
26. gr.
Samþykktum þessum má aðeins breyta á
aðalfundi Stéttarsambandsins og þarf til
þess a. m. k. % hluta fulltrúa á lögmætum
fundi.
landbúnaði vinna á fjölda mörgum jörðum, er útkom-
an sú, að því er kunnustu menn segja, að það er ódýr-
ara fyrir bændur að kaupa erlent kjamfóður, svo sem
rúgmjöl eða annað af svipuðu tagi, en innlenda töðu“.
Og höfundur heldur áfram:
„Þó kostnaðurinn hlaðist á kjamfóðrið af plægingu,
herfingu, sáningu, uppskeru, þreskingu og flutningi til
hafnar, flutningi á því, með allháum farmgjöldum yfir
vítt haf, og flutningi hér, frá hafnarstað til bænda uppi
í sveit, þá verður allur þessi kostnaður tiltölulega minni
en kostnaðurinn við að ajla heyjanna á sléttum túnum
kringum fjóshlöður hér heima“.
Hér er upp kveðið hið þyngsta dómsorð
yfir íslenzkum landbúnaði. f raun og veru
þýðir þetta það sama og að landbúnaður á
íslandi eigi engan tilverurétt, þegar ekki
getur einu sinni borgað sig að heyja renni-
slétt tún, rétt við fjóshlöðuna, með þeirri
tækni, sem nú er viðhöfð við heyskap, víð-
ast hvar á landinu.
Og maðurinn spyr:
„Hvað er þá orðið úr þeim framförum, sem koinið
hefir verið á með allmiklu erfiði og fórnum frá hendi
þjóðfélagsins, sem og einstakra bænda, úr því ekki er
lengra komið en hér segir?
Hér er ekki um að villast. Öllu, sem varið hefir verið
til landbúnaðarins, hefir verið á glæ kastað og er því
sjálfsagt fyrir sæmilega viti borna þjóð að halda ekki
lengur áfram á þeirri braut.“
Að vísu hefir gleymst að taka með í
reikninginn, að verðlag og kaupgjald er um
það bil 3—4 sinnum hærra hér en í við-
skiptalandinu og svo hefði heldur ekki
verið úr vegi að bera saman verð iðnaðar-
vöru hér og þar. Það er minnst á úrræði og
þau eru:
„Það þarf að gera lífsskilyrðin í beztu sveitunum svo
góð, að fólk geti sannfærzt um, að þar verði lífvænlegt.
— Framtíðin þar tryggari en anmirsstaðar. Þá er hægt
að bjarga sveitabúskap og öllu, sem honum fylgir. —“
Hér er á ferðinni stórmál. Það er hvorki
meira né minna en mesta vandamál, sem
komið hefir fyrir hina íslenzku þjóð. —