Freyr - 01.02.2001, Side 9

Mynd 2. Tilraunin á Korpu.
Efni og aðferðir
Fjórar tilraunir voru gerðar á ár-
unum 1995-1998 á tilraunastöðinni
í Kollafirði í Færeyjum, á tilrauna-
stöðinni Korpu við Reykjavík, á til-
raunastöðinni í Upemaviarsuk á
Grænlandi og í Narsarsuaq á Græn-
landi. I tilraununum vom fimm
grasyrki prófuð, tvö af vallarfox-
grasi (Engmo og Vega), tvö af vall-
arsveifgrasi (Lavang og Fylking,
og eitt af háliðagrasi (Seida). Að
auki var sáð á Korpu língresi
(Leikvin), túnvingli (Leik),
snarrótarpunti (JJnnur) og berings-
punti (Norcoast).
Fylgst var með þroskaferli gras-
anna frá því snemma á vorin þar til
síðla sumars. Árin 1996 og 1997
var uppskera mæld fimm sinnum í
tilraununum, fyrst þegar vallarfox-
grasið var 10 sm hátt og eftir það
með tveggja vikna millibili. í fyrstu
fjögur skiptin var uppskeran mæld
með klippum, en í fimmta skiptið
var það sem eftir var af reitunum
slegið með sláttuvél. Við hvern
sláttutíma var þroskastig metið og
hæð grasanna mæld. Dagsetningar
skriðs og blómgunar voru skráðar.
Allt illgresi var hreinsað úr sýnum
sem átti að efnagreina.
Árið 1998 var fyrri sláttur á
Korpu sleginn á tveimur mismun-
andi tímum (15.6. og 30.6.) og end-
urvöxtur mældur. Þetta ár voru til-
raunimar slegnar einu sinni á hin-
um stöðunum.
Hér á eftir verður helstu niður-
staðna getið, en allar niðurstöður er
að finna í fjölriti RALA nr. 206.
Niðurstöður
Þroskaferill
Veðurfar var fremur hagstætt á
tilraunatímanum, þó varð nokkurt
kal í tilrauninni í Upernaviarsuk
vorið 1997. Hiti yfir sprettutímann
var svipaður á þremur af þessum
fjórum stöðum, Upemaviarsuk skar
sig verulega úr með lægri hita
(munurinn var 2-3 gráður í maí og
júní). Munur á skriðtíma var ekki
mikill, en vallarfoxgrasið blómstr-
aði tveimur vikum síðar í Uper-
naviarsuk en á hinum stöðunum.
Um það bil sömu hitasummu þurfti
frá skriði til blómgunar á vallarfox-
grasi á Korpu og Grænlandi (450
daggráður) en í Færeyjum þurfti
færri daggráður.
Uppskera
Vallarfoxgras gaf mesta
uppskem á öllum stöðunum þegar
slegið var einu sinni. Uppskera
vallarfoxgrass var við síðasta
sláttutímann að meðaltali 74 hkg
þe./ha, vallarsveifgrass 43 hkg og
háliðagrass 45 hkg. Háliðagras óx
hraðar að vorinu en hinar
tegundirnar og ætti að slá það
tvisvar eins og vallarsveifgras.
Árið 1998 voru öll yrkin slegin
tvisvar á Korpu og gáfu þau þá öll
svipaða uppskeru.
Meðaluppskera (meðaltal allra
yrkja) var svipuð á öllum tilrauna-
stöðunum (60 hkg þe./ha) nema
hvað hún var lægri í Narsarsuaq.
Það stafar af vandamálum í ræktun-
inni þar, annað hvort var borið á of
seint eða þá að sníkjudýr (t.d. gras-
maðkur) ollu skemmdum á upp-
skerunni.
Ekki reyndist tölfræðilega mark-
tækur munur á vallarfoxgrasyrkj-
unum Engmo og Vega og samspil
þeirra við staði var heldur ekki
marktækt. Hins vegar var samspil
þessara yrkja við ár marktækt sem
og munurinn milli ára. Þetta bendir
til þess að vaxtarskilyrðin á öllum
stöðunum séu fullnægjandi fyrir
bæði yrkin, en það geti hins vegar
verið breytilegt eftir árferði hvort
gefur meiri uppskeru. Þetta gefur
einnig til kynna að nýta megi nið-
urstöður tilrauna með þessi yrki
milli landanna.
Það var meiri munur á vallar-
sveifgrasinu. Lavang sprettur betur
snemma á vorin en Fylking. I heild-
ina kom Fylking betur út í Færeyj-
um en Lavang var betra í Upemavi-
arsuk. Þetta er í góðu samræmi við
eldri niðurstöður frá Grænlandi.
Munurinn á þessum yrkjum var
ekki marktækur á Korpu og í Nar-
sarsuaq. Töluverður munur er á
vaxtarskilyrðum staðanna, einkum
milli Kollafjarðar og Upemaviar-
suk. Því þarf að fara með gát við
samnýtingu tilraunaniðurstaðna á
þessum stöðum.
Áhrif veðurþátta á sprettuhrað-
ann voru metinn. Hitastuðullinn
reyndist 3-14 kg/dag (mismunandi
eftir tegundum) fyrir hverja gráðu
(°C), þ.e. sprettuhraðinn jókst um
3-14 kg/ha á dag fyrir hverja gráðu
sem hitinn hækkaði sem er svipað-
ur og áður hefur fundist í íslenskum
pR€VR 1/2001 - 5