Freyr - 01.02.2001, Blaðsíða 22

Gildi áburðar
við skógrækt
Inngangur
Rannsóknir á áburðargjöf eiga
sér langa hefð í landbúnaði, sér í
lagi áburðargjöf á tún. Þessar rann-
sóknir hafa sýnt að með réttri
áburðargjöf má margfalda upp-
skeru á túnum. Litlar rannsóknir
hafa hins vegar verið gerðar á
áburðargjöf við gróðursetningu
trjáplantna og notkun áburðar í
skógrækt ekki verið almenn. Flestir
sem eitthvert vit hafa á ræktun vita
þó að trjáplöntur hafa svipaðar
þarfir og aðrar plöntur, þ.e. þurfa
vatn og næringu og því ætti það að
vera augljóst að rétt áburðargjöf
eykur vöxt. Það er fyrst á síðustu
árum að rannsóknir á áburðargjöf í
skógrækt hafa tekið fjörkipp og
þessar rannsóknir eru nú famar að
skila dýrmætum niðurstöðum. Nið-
urstöður úr þessum rannsóknum
vom kynntar á námskeiði á Hvann-
eyri í ágúst síðastliðnum en það var
haldið í tengslum við aðalfund Fé-
lags skógareigenda. I þessari grein
verða rannsóknirnar kynntar og
sýnd nokkur dæmi af niðurstöðum
rannsóknanna.
Áburðartilraunir
Þær rannsóknir sem hér um ræðir
eru byggðar á áburðartilraunum
sem gerðar hafa verið á mismun-
andi landgerðum og með mismun-
andi trjátegundum. Fyrstu tilraun-
imar hófust árið 1995 á þremur
stöðum á Suðurlandi og þar vom
prófuð, í ýmsum hlutföllum, auð-
leyst köfnunarefni, fosfór og kalí
og einnig blákom, kalk og sein-
leystur áburður (Hreinn Óskarsson
o.fl. 1997).
I framhaldi af þessum tilraunum
voru gerðar nýjar tilraunir árið
1997 þar sem nokkrar tegundir
seinleysts áburðar vom prófaðar,
ásamt fiskimjöli og húsdýraáburði,
Hreinn
Óskarsson,
Rannsóknastöð
Skógræktar ríksins,
Mógilsá
og voru þessar tilraunir gerðar víða
um land. I þessum tilraunum voru
prófaðar ólíkar dreifingaraðferðir
áburðar, auk þess sem reynd var
sáning lúpínu í kring um plöntur en
eins og kunnugt er em örverur á
rótum lúpína sem vinna köfnunar-
efni beint úr andrúmslofti. I þess-
um tilraunum voru sitkagreni,
birki, rússalerki og stafafura
(Hreinn Óskarsson o.fl. 1998).
Árið 1998 vom einnig gerðar til-
raunir á þremur stöðum á landinu
og þar vom prófuð mismunandi
hlutföll og skammtar af köfnunar-
efni og fosfór á birki. Samhliða
þessum tilraunum hófust tilraunir
þar sem mismunandi tímasetning
áburðargjafar var prófuð, þ.e. reynt
að svara spumingunni hvenær best
væri að bera á plöntur sem gróður-
settar eru snemma sumars.
Á myndinni sjást birkiplöntur sem grafnar voru upp á Markarfljótsaurum úr
áburðartilraun frá 1998. Plönturnar voru gróðursettar á sama tíma þ.e. 20. júní
1998 og grafnar upp í ágúst 2000. Sú til hægri fékk stóran köfnunarefnis-
skammt ásamt fosfati við gróðursetningu, en sú til vinstri fékk aldrei áburð.
18 - FR€YR 1/2001