Freyr - 01.02.2001, Blaðsíða 37

Framtíð
Evrópusambandsins, ESB
etta var yfirskrift fundar
sem haldinn var við Land-
búnaðarháskólann í Kaup-
mannahöfn föstudaginn 8.
desember sl. Framsögumenn á
fundinum voru Franz Fischler, bún-
aðarmálastjóri Evrópusambandsins
(sér einnig um sjávarútvegs- og
byggðamál), Peter Gemælke, for-
maður dönsku bændasamtakanna
(Landbrugsrádet) og Charlotte
Antonsen þingmaður Venstre
(hægri flokkur, merkilegt nokk) á
danska þinginu og talsmaður
flokksins í málefnum Evrópusam-
bandsins.
Fleiri meirihlutaafgreiðslur
Franz Fischler rakti tilurð ESB
stuttlega, sagði að tilgangurinn
með stofnun sambandsins hefði
m.a. verið að koma í veg fyrir styrj-
aldir og stuðla að velmegun fólks í
Evrópu. Um Nice-fundinn, sem þá
stóð yfir, sagði hann að nú væri svo
komið að grundvallarbreytingar á
sambandinu væru óhjákvæmilegar,
stofnsáttmáli þess hefði verið snið-
inn að því að sambandið saman-
stæði af sex aðildarríkjum, nú væru
þau orðin 15 og stefndu í að verða
allt að 27 á næstu árum. Um ráð-
herraráð sambandsins sagði Fischl-
er að konum fyndist nauðsynlegt
að það væri öflugt, því ætti hver
þjóð að eiga sinn fulltrúa þar. Hins
vegar gerði hugsanleg fjölgun að-
ildarríkjanna það nauðsynlegt að
hverfa frá þeirri stefnu sem nú er
viðhöfð í framkvæmdastjóm sam-
bandsins, að afgreiða mál með
samhljóða samþykktum, frekar ætti
að láta meirihluta atkvæða ráða úr-
slitum. í dag kvað Fischler stöðuna
vera þannig að í um 70 málaflokk-
um væm mál afgreidd með sam-
hljóða samþykki fulltrúa. Sá hann
fyrir sér að þessi tala færi lækkandi,
Baidur H.
Benjamínsson, d
búfræði- -
kandidat

hann tók að vísu fram að mjög
skiptar skoðanir væm um það í
hvaða málaflokkum ætti að taka
upp meirihlutaafgreiðslur. Þá kom
einnig fram í máli hans að nokkuð
skiptar skoðanir væru um það
hvaða málaflokkar ættu yfirleitt
heima á vettvangi ESB, hvaða
málaflokka þjóðríkin ættu sjálf að
sjá um o.s.frv. Sem dæmi má nefna
að nokkur aðildarríki vilja að ESB
sjái um vinnumarkaðsmál en Norð-
urlandaþjóðimar innan sambands-
ins hafa lýst sig mjög andvígar því
fyrirkomulagi.
Sameiginieg
landbúnaðarstefna ESB
Tilgang hinnar sameiginlegu
landbúnaðarstefnu ESB sagði
Fischler upphaflega hafa verið
þann að ná að brauðfæða Evrópu
sem var eins og kunnugt er í rústum
eftir síðari heimsstyijöldina. Sagði
hann það hafa tekist vel, eiginlega
alltof vel, þar sem fljótlega tók að
gæta offramleiðslu á búvömm sem
leitt hafi af sér núverandi kerfi út-
flutningsbóta, bændum væri greitt
fyrir að taka land úr notkun o.s.frv.
Varðandi hlutverk landbúnaðar í
dag kvað Fischler það mun fjöl-
breyttara en eingöngu í matvæla-
framleiðslu, landbúnaður gegndi
einnig því hlutverki að halda uppi
byggð, varðveita náttúmlegar auð-
lindir o.s.frv. Hann sagði að árang-
urinn af hinni svokölluðu Agenda
2000 (endurskoðun á landbúnaðar-
stefnu ESB) hefði verið talsverður
en þó ekki nægur. Útgjöld ESB
vegna landbúnaðar væru ennþá
veruleg þó að þau hefðu lækkað
talsvert á undanfömum ámm. Til
dæmis stefndu útgjöld vegna út-
flutningsbóta á búvömm í að verða
um 10% af fjárlögum ESB (þau em
1,16% af þjóðarframleiðslu (BNP)
aðildarlandanna) á næsta ári, þetta
væri lægsta hlutfall nokkm sinni.
Varðandi stækkun sambandsins í
austurátt sagði Fischler að endur-
skipulagning landbúnaðar í vænt-
anlegum aðildarlöndum væri alger-
lega nauðsynleg ef af stækkun ætti
að verða. Sem dæmi nefndi hann
Pólland. Þar hafa um 30% lands-
manna viðurværi sitt af landbúnaði
sem er u.þ.b. fimm sinnum hærra
hlutfall en í núverandi aðildarlönd-
um. Þar á ofan bættist að atvinnu-
leysi væri um 30% á mörgum
svæðum í Póllandi, stærsta úrlausn-
arefnið í kjölfar stækkunar væri að
skapa atvinnutækifæri fyrir þetta
fólk og einnig fyrir þá sem missa
vinnuna í kjölfar endurskipulagn-
ingar á landbúnaði þar í landi.
Varðandi kostnaðinn við landbún-
aðarhluta stækkunarinnar sagði
Franz Fischler að búið væri að setja
upp rammafjárlög fyrir árið 2006
þar sem þá er gert ráð fyrir að af
stækkuninni geti í fyrsta lagi orðið.
Þau gengju upp ef hlutfall útgjalda
sambandsins ykist úr 1,16% af
landsframleiðslu aðildarlandanna
eins og nú er í 1,27%. Hann sagði
að nýju aðildarlöndin fengju aðlög-
unartíma að nýjum aðstæðum sem
yrði lengri en fimm ár og styttri en
tíu.
Sjónarmið danskra bænda
Peter Gemælke fannst umræðan
um ESB í Danmörku skiptast um of
í tvö hom, fólki fyndist sambandið
annað hvort algott eða alslæmt, að
pR€VR 1/2001 - 33