Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1953, Page 98

Úr bréfum Jóns Jónssonar
frá Sleðbrjói
Eins og kunnugt er, hafa bréf
Stephans G. Stephanssonar nú verið
gefin út í 3 stórum bindum, hið
merkilegasta safn. Bréfvinir hans
voru margir, og er stórfróðlegt að
fylgjast með þessum bréfaskiptum,
er oft stóðu áratugi. Hvert bréf
Stephans hefur til síns ágætis nokk-
uð, þó að þau séu auðvitað misjöfn
bæði að efni og vöxtum. Einna ýtar-
legust munu vera sum bréf hans til
Jóns á Sleðbrjót, en með þeim tók-
ust bréfaskipti árið 1913 og héldust,
unz Jón dó árið 1923. Hafði Jón
flutzt vestur um haf rúmlega fimm-
tugur að aldri (1903) og bjó fyrst í
Álftavatnsbyggð, en síðar að Siglu-
nesi. Hugur Jóns dvaldist þó löngum
heima, því að þar hafði hann lifað
og starfað öll sín beztu ár, setið á
þingi árum saman og verið mikils
metinn leiðtogi í byggðarlögum sín-
um austan lands. Hann hlaut því að
sakna margs, er vestur kom, en
reyndi að bæta sér það upp með
ýmsu móti, svo sem lestri, ritstörf-
um — og bréfaskiptum við vini sína
heima og þá menn vestan hafs, er
hann þekkti að áhuga á málefnum
íslands. Er auðfundið, að fátt hefur
orðið honum slík hugsvölun sem
samband hans við Stephan G.
Stephansson. Við hann gat hann rætt
um allt, er honum var kærast, skáld-
skap og stjórnmál, bæði íslenzk og
erlend eftir því, hvað efst var á
baugi hverju sinni. Lét Jón sig tals-
vert skipta hérlend stjórnmál og
ræðir þau oft af áhuga við Stephan.
Fundum þeirra Jóns og Stephans
bar aldrei öðruvísi saman en í bréf-
um, og mætti um þá fundi rita langt
mál. Er þess þó eigi kostur hér,
heldur skulu aðeins birtir fáeinir
kaflar úr bréfum Jóns til StephanS,
svo sem í dálítilli minningu um vin-
áttu þeirra og þau mál, er þeir bárU
mest fyrir brjósti. Er þess °é
skemmst að minnast, að sr. Albert
Kristjánsson skrifaði grein um J°n
í síðasta árgang Tímaritsins, en 2.
nóv. 1952 voru liðin 100 ár frá fseð'
ingu Jóns.
Bréfkaflarnir, sem ég hef valið,
eru um ýmis efni, um Jón sjálfan,
skáldskap og stjórnmál (hér þó a®'
eins íslenzk), en seinast árnaðaroro
Jóns, er hann sendi Stephani á lei
hans til íslands vorið 1917.
Kaflarnir eru ekki teknir eftir
aldri, heldur efni, og koma nú hver
af öðrum.
Finribogi Guðmundssoft
9. júlí 1920
Ég hef nú „góðan tíma“, eins og
þeir segja hérna, í dag. Allt fólkið a
sumargleðimóti unga fólksins og
einn heima. Er svo vondur í fseúu
um, að ég treysti mér ei að stják a
þar í dag nema mér til skaða 0^
þrautar á eftir. Ekki er það nú silve»
af því ég geti ekki enn „kólna
frosti og klökknað í yl og kunni e
lengur að hlakka til“. Ég hef en
dálítið gaman að horfa á ærsli hiuu